‘’Στη ζωή δεν θα πάρεις ούτε αυτό που θέλεις ούτε αυτό που χρειάζεσαι , θα πάρεις αυτό που αξίζεις …

                                                                Jim Rohn

Πέρασαν μόλις έξι μήνες από την ώρα που καλωσορίσαμε το 2020 , ένα έτος που όταν έκανε ‘’ποδαρικό’’ στον πλανήτη μας κανείς δεν θα μπορούσε ούτε καν να φανταστεί ότι θα έκρυβε τόσες πολλές και διαφορετικές (όσο και δομικές) ανατροπές. Κι όμως σε ένα τόσο μικρό χρονικό διάστημα συνέβησαν γεγονότα που ο σύγχρονος άνθρωπος δεν είχε ξαναδεί.

Αν ανατρέξουμε για λίγο στο πρόσφατο παρελθόν θα θυμηθούμε ότι :

• οι αγορές πλανητικά εθεωρούντο (ήδη) ‘’φουσκωμένες’’,
• η παγκοσμιοποίηση εθεωρείτο κάτι σαν περισσότερο από δεδομένο ,
• η αγορά της Κίνας και της Ασίας το ‘’επόμενο’’ Ελντοράντο  επέκτασης των δυτικών πολυεθνικών 

Οι πάντες μιλούσαν μόνο για ανάπτυξη ενώ και στην ιδέα μόνο της μείωσης του ρυθμού  ανάπτυξης του ΑΕΠ της Κίνας ήταν διάχυτη η ανησυχία για την πρόκληση σοβαρής ύφεσης παγκοσμίως.

Η ΕΕ παρέμενε πιστή στο προτεσταντικού χαρακτήρα δόγμα των σφιχτών προϋπολογισμών και του 3% έλλειμμα …. με κύριο στόχο ένα πληθωρισμό της τάξης του 2%.

Για την χώρα μας ήταν διάχυτη η αισιοδοξία ότι μετά την υπέρ δεκαετή μας τιμωρία (γιατί περί αυτού επρόκειτο τελικά) είχε έρθει η ώρα να αρχίσει ένας ‘’ενάρετος’’ κύκλος ανάπτυξης , μιας και είχαν τεθεί οι βάσεις εξορθολογισμού της οικονομίας. 

Τα ελλείμματα γύρισαν σε πλεονάσματα ενώ και το νοικοκύρεμα μιας σειράς παραγόντων (αποκρατικοποιήσεις , κόκκινα δάνεια / Ηρακλής , εκσυγχρονισμός του κρατικού μηχανισμού, αύξηση του τουριστικού προϊόντος κλπ έδειχναν μια ‘’καλύτερη μέρα να ξημερώνει …

Το μόνο που ήταν γνωστό ήταν η επιθετικότητα των Τούρκων και η διάθεσή τους να μετατραπούν σε μια ‘’νέο οθωμανικού τύπου’’ αυτοκρατορία …

Check to Reality

Και ξημέρωσε το 2020 … και απλά ανατράπηκαν τα πάντα …

Η αρχή έγινε με τον covid 19 και την απίστευτη ανατροπή που προκάλεσε στην διεθνή σκηνή μιας και το γενικότερα πλανητικό lock down , προκάλεσε την απότομη καθίζηση της παγκόσμιας οικονομίας , ένα φρακάρισμα άνευ προηγουμένου που οδήγησε στην χρεοκοπία πολλές επιχειρήσεις , η ανεργία εκτοξεύθηκε σε απίθανα νούμερα (40.000.000 νέες αιτήσεις μόνο στην Αμερική) ενώ υποχρεώθηκαν οι περισσότερες κυβερνήσεις να χορηγήσουν ‘’μισθούς’’ σε όσους ‘’έμειναν σπίτι’’ προκειμένου να αποφευχθούν κοινωνικές αναταραχές μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο …

Τελικά όσο αφορά αυτό το σκέλος η λύση δόθηκε μέσω της χορήγησης απίστευτης ποσότητας ρευστότητας στο σύστημα , πάνω από 10 – 15 τρις … με αποτέλεσμα τη βίαιη ανάκαμψη των χρηματιστηρίων τύπου ‘’V’’ που έφερε τον Nasdaq ήδη σε νέα υψηλά όλων των εποχών , και τους άλλους δείκτες να ακολουθούν από κοντά …

Και ακολουθεί βεβαίως το ερώτημα … αυτό ήταν ;

• Eίδαμε τα χαμηλά και προχωράμε σε μια νέα bull market ;

Oι σχολές όπως πάντα είναι δύο … οι μια λέει ότι πρόκειται για ένα ισχυρό bear market rally ενώ η δεύτερη ότι όντως το πρόβλημα ξεπεράστηκε , επιχειρήματα υπάρχουν βεβαίως για την στήριξη και των δύο εκδοχών. Υπάρχουν κάποια δεδομένα όμως τα οποία καλό είναι να τα έχουμε υπόψιν .

• ΔΗΛΑΔΗ Η ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ (που δίνει και τον ρυθμό) ΘΑ ΠΕΣΕΙ ;;;

Αυτό όπως έχω ξαναπεί δεν μπορεί να το γνωρίζει κανείς … ήδη διαψεύστηκαν οι πάντες και στο κάτω … και στο πάνω … Ομως η γνώση των παραπάνω (και πολλών άλλων ακόμη δεδομένων) μπορεί να βοηθήσει τον επαγγελματία να σχεδιάσει το πλάνο του … ενώ για τον ιδιώτη επιβάλλεται τώρα περισσότερο από ποτέ να έχει ένα σοβαρό επαγγελματία δίπλα του ώστε να μην ‘’πελαγοδρομεί’’ .

                   ΟΣΟN ΑΦΟΡΑ ΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ

Αν και φάνηκε να ξεκινά η χρονιά με πολύ καλούς οιωνούς , με μιακαινούργια και φρέσκια κυβέρνηση που έδειχνε να θέλει να ‘’γυρίσει’’ σελίδα και να κάνει τις απαιτούμενες τομές ώστε να ξαναμπεί η χώρα σε μια φάση σταθερής και βιώσιμης ανάπτυξης , δεν άργησε να μας παρασύρει και εμάς το παγκόσμια κύμα αυτής της απίστευτης αναταραχής , εκτροχιάζοντας όλους τους δημοσιονομικούς στόχους , εκτινάσσοντας πάλι το έλλειμμα αλλά και τους υπόλοιπους στόχους που είχαν τεθεί δημιουργώντας μια εκρηκτική κατάσταση, αλλά με μια ουσιαστική διαφορά αυτή τη φορά …

Το πρόβλημα δεν είχε να κάνει με την ‘’κακή και σπάταλη Ελλάδα’’ αλλά με το σύνολο των χωρών της ΕΕ … αυτό είχε σαν αποτέλεσμα την πολλαπλή παρέμβαση των θεσμών της ΕΕ ώστε να αντιμετωπιστεί το γενικότερο πια πρόβλημα .

Ένατσι λοιπόν αποφασίστηκε (και) η συμμετοχή της Ελλάδος στο QE παρόλο το πρόβλημα της ‘’μη επενδυτικής’’ βαθμίδος στα όμολογά μας , καθώς και στο ‘’bazouka’’ χορήγησης ρευστότητας στο σύστημα ύψους 750 δις , το οποίο μόλις προ ολίγων ημερών αποφασίστηκε από την ΕΚΤ ότι θα διευρυνθεί κατά 600 δις … μέσω του οποίου μας αναλογούν ούτε λίγο ούτε πολύ 32 δις σε επιχορηγήσεις και εξαιρετικά χαμηλότοκα δάνεια , ενώ και με σειρά άλλων παρεμβάσεων και χρηματοδοτικών εργαλείων όπως πχ το ΤΕΠΙΧ ΙΙ (100% επιδότηση επιτοκίου για δύο χρόνια και πρόσβαση στην συντριπτική πλειοψηφία των επαγγελματιών) , διεφάνει η δυνατότητα να γυρίσουμε το πρόβλημα σε ευκαιρία …

Σε συνδυασμό με το πολύ καλό αποτέλεσμα όσο αφορά την αντιμετώπιση του covid 19 (πράγμα που μπορεί να έχει πολύ καλή επίδραση στον τουρισμό μας ) έδειξε ότι μας χαμογέλασε η τύχη …

Αλλά για μια ακόμη φορά το πράγμα μπλέκει και πάλι , αυτή τη φορά ο αστάθμητος παράγοντας δεν είναι άλλος από …

            Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΚΑΙ Η ΓΑΛΑΖΙΑ ΠΑΤΡΙΔΑ

Το πρόβλημα με την Τουρκία δεν είναι καινούργιο οπωσδήποτε , αλλά αυτή τη φορά παίρνει εκρηκτικές διαστάσεις μιας και φαίνεται ότι μια πολυετής στρατηγική καθορισμένων στόχων και επιδιώξεων της γείτονος , δείχνει να έχει μπει σε μια φάση εκτέλεσης , τέτοιας που μπορεί να μας κοστίσει πολύ ακριβά τόσο σε γεωπολιτικό επίπεδο όσο και ψυχολογικό και γοήτρου…

• Δυστυχώς οι ευθύνες που βαρύνουν το πολιτικό προσωπικό της χώρας μας (συνολικά) είναι ΒΑΡΥΤΑΤΕΣ καθώς η χώρα είχε όλο το χρόνο (τα προηγούμενα έτη) να προετοιμαστεί αποτρεπτικά σε τέτοιο βαθμό που οι Τούρκοι να μην τολμούν καν να κοιτάξουν προς την πλευρά μας τουλάχιστον , τα γεγονότα και οι εξελίξεις έδειχναν από καιρό πριν , αυτό που έρχεται …

Αν μπορούσαμε κάποιοι από εμάς να το δούμε είναι αδύνατο να μην το έβλεπαν οι πολιτικοί μας με τις υπηρεσίες και τις πηγές πληροφόρησης που διαθέτουν , μόνο και μόνο η σκόπιμη αποσταθεροποίηση της χώρας μας σε συνδυασμό με την αραβική άνοιξη , την διάλυση της Λιβύης , και την αποσταθεροποίηση της Αιγύπτου στο νότιο τόξο , έδειχναν καθαρά που πάνε τα πράγματα …

Και φτάσαμε σήμερα να έχουν αποθρασυνθεί τελείως να μιλούν για αναθεώρηση της συνθήκης της Λωζάνης , να μην αναγνωρίζουν ούτε την υφαλοκρηπίδα , ενώ δημιουργούν ήδη ναύσταθμο στην Αλβανία , πιέζουν στον Εβρο με την εργαλειοποίηση των λαθρομεταναστών , φορτώνουν με ροές τα νησιά μας , αποκόβουν το Καστελόριζο με αιτήματα γεωτρήσεων στα 6 ναυτικά μίλια από Ρόδο Κάρπαθο και Κρήτη , το γιαβούζ είναι έτοιμο για γεωτρήσεις στο τεμάχιο 6 στην ΑΟΖ  της Κύπρου και κανείς δεν τολμά να το διώξει , νοτίως της Κρήτης πλέουν 6 φρεγάτες τους πλέον ,  σπάνε το εμπάργκο του ΟΗΕ και δημιουργούν νέα δεδομένα στη Λιβύη ενώ και το Τουρκολιβυκό σύμφωνο παράγει ήδη αποτελέσματα ανεξαρτήτως της νομιμότητός του …

Το σίγουρο πάντως είναι ότι δεν ‘’μπλοφάρουν’’ … Εχουν μελετήσει πολύ καλά την όλη κατάσταση , ξέρουν πολύ καλά τι θέλουν να πετύχουν η ίδιοι (στην ουσία την ίδρυση μιας ‘’νέο οθωμανικού τύπου_αυτοκρατορία’’) περιφερειακής (για την ώρα) ισχύος , που θα εκτείνεται μέχρι τη Λιβύη , θα εξυπηρετεί τα συμφέροντα των μεγάλων δυνάμεων αλλά με απόλυτη προσήλωση στο στόχο για το ‘’μεγάλο Ισλάμ’’ το οποίο εγκαθιδρύουν κάθε μέρα σαν δούρειο ίππο στα σπλάχνα της Ευρώπης μέσω της αποστολής εκατομμυρίων προγραμματισμένων ψυχών , την ίδια στιγμή που η Ευρώπη απλά κοιμάται όρθια και κοιτάζει μόνο μπίζνες και συμφέροντα … Το παρών άρθρο δεν είναι πολιτικού χαρακτήρα και δεν θα επεκταθεί περεταίρω , όμως το συγκεκριμένο θέμα μπορεί να επηρεάσει άμεσα την ασφάλειά μας και την οικονομία μας , και σαν τέτοιο αξιολογείται…

 ΤΟ ROLLER COASTER ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ ….

Είναι περισσότερο από σαφές ότι αυτή η χρονιά είναι μοναδική , γεμάτη απίστευτα απρόοπτα, τέτοια που ανάγκασαν ακόμη και τους μεγαλύτερους αστέρες του χώρου (Buffet , Dalio , Ichan ets) να ‘’σηκώσουν τα χέρια ψηλά’’ και να πουν ευθαρσώς ‘’δεν ξέρουμε τι πρέπει να κάνουμε’’….

Πάρα ταύτα πάντα υπάρχουν λύσεις , η Ελλάδα έχει όλες τις προϋποθέσεις για μια εξαιρετικά καλή πορεία στη συνέχεια , έχουν δρομολογηθεί σειρά δεδομένων εξυγίανσης της οικονομίας μας , χρειάζεται καθαρό μυαλό σωστή πυξίδα , γνώση , υπομονή και επιμονή , στην παρούσα φάση αν δεν υπάρξουν άλλα γεγονότα εκτροχιασμού θα μπορούσα να είμαι έως και αισιόδοξος , αλλά σε κάθε περίπτωση ‘’ο καλός καπετάνιος φαίνεται στην φουρτούνα’’ παλιό μεν το ρητό αλλά διαχρονικό και ταιριάζει απόλυτα στην παρούσα φάση.

{O κ. Θεόδωρος Γιαμιάς είναι Γενικός Διευθυντής της Kyros Financial Group

www.kfg.com.gr}