Άκρως ενδιαφέροντα θέματα έρευνας σχετικά με τις θεραπείες αλλά και το εμβόλιο που θα δημιουργήσουν μια ασπίδα προστασίας έναντι στην πανδημία COVID-19 θίχτηκαν στο δεύτερο μέρος του συνεδρίου 4th Health Innovation Conference.
Πυρήνας της εκδήλωσης ήταν «Η ιατρική καινοτομία έναντι της COVID-19».Έγκριτοι επιστήμονες, που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα και στο εξωτερικό ανέδειξαν τις τελευταίες εξελίξεις στην μάχη κατά του SARS-COV-2, διαφωτίζοντας διάφορες πτυχές της διαχείρισης της υγειονομικής κρίσης.
Non-covid ασθενείς
Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Medtronic Hellas, Δημήτρης Νίκας τοποθετήθηκε στο πλαίσιο του 4th Health Innovation Conference, αναφέρθηκε στον αντίκτυπο της πανδημίας, η οποία επέδρασσε αρνητικά στη τακτική παροχή υγείας, ενώ αυξήθηκε ο αριθμός των ΜΕΘ. «Στην χώρα μας για περισσοτέρους από δυο μήνες δεν πραγματοποιούνταν τακτικά χειρουργεία. Σύμφωνα με εκτιμήσεις μας πάνω από 60%-100% των τακτικών χειρουργείων και παραγραμματισμένων επεμβάσεων αναβλήθηκε ή ακυρώθηκε έτσι ώστε να ελευθερωθεί χώρος για ασθενείς με covid-19 και για την πρόληψη των λοιμώξεων» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Νίκας.
Ο φόβος της λοίμωξης σε χρόνιους ασθενείς, μεταξύ αυτών και ηλικιωμένα άτομα με πολλαπλές συνοσηρότητες, τους απέτρεψε να ζητήσουν υπηρεσίες σε βάρος της υγείας τους, όπως σημείωσε η PhD, Καρδιολόγος, Διευθύντρια ΕΣΥ, Α’ Καρδιολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών, Χριστίνα Χρυσοχόου. Συγκεκριμένα, διαπιστώθηκε μείωση επισκέψεων στα Επείγοντα Καρδιολογικά τμήματα των νοσοκομείων κατά 41,1% τον Μάρτιο και αντίστοιχη μείωση κατά 32,7% τον Απρίλιο σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2020, σύμφωνα με έρευνα του καθηγητή κ. Τσιούφη και της κ. Χρυσοχόου.
Η μακροχρόνια συνέπεια του φαινομένου αναμένεται ότι θα είναι έκδηλη στο τέλος του έτους, όπως επεσήμανε η κ. Χρυσοχόου. Με δεδομένο ότι η καρδιαγγειακή νόσος αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου και νοσηλείας, γεννάται η ανάγκη ανακατεύθυνσης των πόρων από κλινικές covid-19 σε αυτές των χρόνιων παθήσεων.
Testing
Έμφαση στην επιλογή της κατάλληλης στρατηγικής για τα τεστ του κορoναϊου από κάθε χώρα έδωσε ο κ. Henri Bendelac, European Director of Medical and Scientific Affairs, Abbott Rapid Diagnostics, σημειώνοντας ότι δεν πρέπει να υποτιμάται το ποσοστό επικράτησης του ιού σε κάθε περίπτωση. Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να λαμβάνουν σοβαρά υπόψιν τους τα εκάστοτε δεδομένα ακόμη και σε πιο τοπικό επίπεδο. Αναλύοντας τις προσεγγίσεις (κεντρική και αποκεντροποιημένη) καθώς και τις «οικογένειες» των διαγνωστικών τεστ (pcr, μοριακό testing για το RNA του ιού και τα τεστ αντιγόνων που ερευνούν τις πρωτεΐνες) αναφέρθηκε στην διαχείριση των ελέγχων συμπτωματικών και ασυμπτωματικών ασθενών.
Εμβόλια
Στο μεγάλο εγχείρημα της AstraZeneca αναφέρθηκε ο κ. Γρηγόρης Ντάκουλας, Medical Director της AstraZeneca Ελλάδος να εξασφαλίσει παγκοσμίως 2δις δόσεις του εμβολίου, το οποίο ερευνάται από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.Παρά το γεγονός ότι ιστορικά η έρευνα των εμβολίων είχε διάρκεια δεκαετιών, κατά το τωρινό εγχείρημα, κατά του κοροναϊο η πρώτη έγχυση σε άνθρωπο πραγματοποιήθηκε σε 104 ημέρες. Η δυνατότητα αυτή υπάρχει χάρη στην ταυτόχρονη εργασία των επιστημόνων παράλληλα σε διαφορετικά πεδία, την κατεκτημένη γνώση από άλλους κοροναϊούς, όπως είναι ο SARS και ο MERS και τη τεχνογνωσία προηγούμενων φάσεων κλινικών μελετών αλλά και στην χρηματοδοτική βοήθεια της πολιτείας. Αξίζει να σημειωθεί ότι η τιτάνια αυτή προσπάθεια καταβάλλεται παρά το ρίσκο αποτυχίας για τις εταιρείες και τις κυβερνήσεις που το υποστηρίζουν χρηματοδοτικά. Ήδη έχει αρχίσει η μελέτη φάσης 3 στο Ην. Βασίλειο και σύντομα και στην Αμερική, ενώ θα ακολουθήσουν και άλλες μελέτες στο υπόλοιπο κόσμο.
Στην σημασία των εμβολίων αναφέρθηκε και ο Επικεφαλής του Τμήματος Ανθρωπίνων Ρετροϊών, Εθνικό Ινστιτούτο Καρκίνου, ΗΠΑ, Γιώργος Παυλάκης,τονίζοντας ότι σήμερα έχουμε στη διάθεση μας 14 παιδικά εμβόλια, αλλά στο μέλλον θα πρέπει να παράξουμε δεκάδες ή εκατοντάδες προστατευτικά εμβόλια.Πλεονέκτημά αποτελεί στις ημέρες μας η ωρίμανση της τεχνολογίας (όπως τα εμόβλια RNA- νουκλεικών οξέων), αφού πρόκειται για την επίθεση από τον 7ο κοροναϊό.
Ήδη αναπτύσσονται για τον SARS-COV-2 125 εμβόλια, ενώ μόλις 8 βρίσκονται στο πρώτο και αντίστοιχα στο δεύτερο στάδιο των κλινικών δοκιμών και δυο στο επίπεδο φάσης 3.
Μέχρι σήμερα υπήρξαν μεν εύκολοι εχθροί- ιοί για τα εμβόλια, όπως αυτός της ευλογίας που έχει εξαφανιστεί, αλλά υπάρχουν δεκαι άλλοι, όπως είναι το AIDS,για το οποίο γίνεται έρευνα 35 χρόνια χωρίς τελική λύση. Οι κοροναϊοί (RNA ιοί) δεν έχουν προς το παρόν αντίδοτο-εμβόλιο, γιατί μεταλλάσσονται γρήγορα και αδρανοποιούν τα εμβόλια, όπως πρόσθεσε ο ίδιος, εκφράζοντας την ανησυχία ότι ο SARS–COv-2 θα βρει τρόπο να μείνει στην κοινωνία.
Σε ότι αφορά τις ανοσοθεραπείες εξελίσσονται έρευνες με εκατοντάδες συμμετέχοντες εταιρίες με την ελπίδα ότι θα καλύψουν το χάσμα μέχρι να βρεθεί το εμβόλιο και να εφαρμοστεί. Αξιοσημείωτες είναι οι προσπάθειες ανοσοθεραπείας των Regeneron και Eli Lilly, για τις οποίες εκτιμάται ότι μέχρι τέλος χρόνου θα έχουν μια πρόταση για προστασία.
Έρευνες
Ο Καθηγητής Φαρμακολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Κρήτης, Ερευνητής στο Ινστιτούτο Μοριακής Βιολογίας & Βιοτεχνολογίας του ΙΤΕ, Αχιλλέας Γραβάνης, έκανε λόγο για ένα πρωτοφανές τιτάνιο έργο της επιστημονικής κοινότητας τους τελευταίους 5 μήνες, η οποία ήδη έχει κατακτήσει τη γνώση για το ακριβές γενετικό υλικό, τη χημική σύσταση, τον μηχανισμό που προσβάλει στον ξενιστή κ.ά..
Οι έρευνες κινούνται σε δυο κατευθύνσεις για τη θεραπεία στα μικρά μόρια και στα μονόκλωνα, όπως εξήγησε ο καθηγητής, ενώ αναφέρθηκε στο μόνο μέχρι τώρα αντιικό «όπλο» την ρεμντεσιβίρη, το οποίο θα πρέπει να διαμορφωθεί και να χορηγείται στα πρώτα στάδια της ασθένειας για να αποφεύγεται η επιβάρυνση των πνευμόνων και της καρδιάς.
Σύμφωνα με τον καθηγητή, σε ότι αφορά στα εμβόλια σημασία πρέπει να δοθεί πέρα από την αποφυγή της τοξικότητας (με RNA και mRNA εμβόλια) στον αριθμό και την ταχύτητα παραγωγής για την διάθεση στον πληθυσμό, ενώ εξέφρασε την ελπίδα ότι το γονιδίωμα του ιού έχει μια σταθερότητα, δίνοντας προβάδισμα στον εμβολιασμό.
Από την πλευρά του ο Καθηγητής Αιματολογίας της Ιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου της Σορβόνης, Υπεύθυνος, Τμήμα Θρόμβωσης, Νοσοκομείο Tenon, Παρίσι & Διευθυντής, Ερευνητική Ομάδα Καρκίνος και Θρόμβωση INSERM U938, Γρηγόριος Γεροτζιάφας, αναφέρθηκε τόσο σε μελέτη του εργαστηρίου του όσο και σε νεκροτομική μελέτη σε 80 ασθενείς που πέθαναν στην Γερμανία, διευκρινίζοντας το προφίλ των ασθενών και των θανόντων.
Η ομάδα του ύστερα από διπλή μελέτη (και οι δυο διεξήχθησαν σε δυο ομάδες ασθενών που νοσηλεύτηκαν σε θαλάμους και ασθενών που νοσηλευτήκαν σε ΜΕΘ) εντοπίστηκαν οι βιοδέικτες, οι οι παράγοντες κινδύνου σε πολυπαραγοντική ανάλυση (φύλο, βάρος σώματος,συνοσηρότητα κ.ά.). Ακολούθως, δημιουργήθηκεηλεκτρονική πλατφόρμα που επιτρέπει να υπολογιστεί ο κίνδυνος για τους ασθενείς που θα νοσήσουν βαριά που θα χρειαστούν νοσηλεία.
Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε είχε βάση την artificial intelligence με στόχο την επιλογή κριτηρίων ασθενών υψηλού κινδύνου και την αξιοποίησή του στα δίκτυα της ΠΦΥ, εκεί που γίνεται screening για όσους ασθενείς βρίσκονται στο σπίτι,αλλά διατρέχουν υψηλό κίνδυνο και πρέπει να μεταφερθούν στο νοσοκομείο.
Μεταλλάξεις
Αναφερόμενος στην γενετική προδιάθεση ο Καθηγητής Γενετικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Γενεύης, Πρόεδρος, Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας, Τεχνολογίας και Καινοτομίας (ΕΣΕΤΕΚ), Μανώλης Δερμιτζάκης επεσήμανε ότι επιβεβαιώθηκε σε τρεις μελέτες ο ρόλος των ομάδων αίματος. Στο μικροσκόπιο θα τεθεί η πλήρης αλληλούχιση του γονιδιώματος.Σε ότι αφορά τις μεταλλάξεις του SARS-COV-2, ο ίδιος εκτίμησε ότι εξελίσσεται σε πιο ήπιες μορφές, δεδομένου και του μεγάλου γονιδιώματος, αλλά ο εν λόγω ιός έχει βρει τον μηχανισμό για μετάδοση και ασυμπτωματικά.
Για τις μεταλλάξεις, ο κ.Παυλάκης, εξέφρασε επιφυλάξεις υπογραμμίζοντας την πλαστικότητα και την εφευρετικότητα των RNA ιών και έκανε αναφορά σε βάση δεδομένων με 33χιλιάδες ακολουθίες του ιού, όπου υπάρχουν 450 αλλαγές στην πρωτεΐνη του ιού, που περιλαμβάνει πολλές αλλαγές στη σύνδεση με τον υποδοχέα.
Θεραπευτικές επιλογές
Στην φιλόδοξη εργασία της Μονάδας Γονιδιακής και Κυτταρικής Θεραπείαςαναφέρθηκε ο Συντονιστής Διευθυντής Αιματολογικής Κλινικής, Μονάδας Μεταμόσχευσης Αιμοποιητικών Κυττάρων, ,Δημόσιας Τράπεζας Ομφαλιοπλακουντικού Αίματος Γ.Ν.Θ. «Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ», Αχιλλέας Αναγνωστόπουλος. Κατόπιν σχετικής άδειας έχουν παρασκευαστεί λεμφοκύτταρα για 3 ιούς και στο πλαίσιο κλινικών μελετών θα χορηγηθούν σε ασθενείς με τέτοιες παθήσεις. Συγκεκριμένα, παρασκευάστηκαν 8 κυτταρικές σειρές προκειμένου να μελετηθεί η βαρύτητα της λοίμωξης, ενώ αναμένεται έγκρισή για 10 κυτταρικές σειρές. Σημειώνεται ότι ο ιός έχει την ικανότητα να λιγοστεύει και να εξασθενεί λεμφοκύτταρα σε ασθενείς συνήθως σε ανασιοκαταστολή λόγω ηλικίας, οπότε η δοκιμή αυτή θα αποτελέσει μέρος της άμυνας του ανθρώπινου οργανισμού.
Στην παθητική ανοσία αναφέρθηκε η Επίκουρη Καθηγήτρια Θεραπευτικής και Μεθοδολογίας Κλινικής Έρευνας, Θεραπευτική Κλινική, Νοσοκομείο Αλεξάνδρα, Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ, Μαρία Γαβριατοπούλου, η οποία θεραπευτική μέθοδος μελετάται εδώ και 3 μήνες σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Παστέρ και έξι νοσοκομεία. Πρόκειται για την χορήγηση πλάσματος που ήδη έλαβαν 9 ασθενείς και ανέρρωσαν, χωρίς να τους χορηγηθεί άλλη θεραπεία. Μέχρι τώρα τα δεδομένα από το εξωτερικό αφορούσαν χορήγηση πλάσματος μαζί με άλλες θεραπείες. Η εν λόγω μελέτη αφορά μέτριας βαρύτητας ασθενείς, οι οποίοι νοσηλευόταν σε θάλαμο Covid ή σε ΜΑΦ, λίγο πριν διασωληνωθούν.
Σε ότι αφορά την ανάκληση της χλωροκίνης ο κ. Γραβάνης, επεσήμανε ότι τα προηγούμενα στοιχεία προέρχονταν από μελέτες μη τυχαιοποιημένες, χωρίς ομάδες ελέγχου και σε περιπτώσεις με συγχορήγηση θεραπείας.
Πηγή: virus.com.gr
