του Δημήτρη Μαλλά
Οι ψηφιακές πληρωμές είναι σε άνοδο τόσο στην Ελλάδα όσο και στον υπόλοιπο κόσμο και, όπως συμβαίνει και σε άλλους τομείς που σχετίζονται με τις ψηφιακές τεχνολογίες, η αμερικανική παρουσία είναι και εδώ έντονη με τις Visa και Mastercard να είναι οι οργανισμοί μέσω των οποίων διεκπεραιώνεται η συντριπτική πλειοψηφία των συναλλαγών παγκοσμίως. Αυτή η αμερικανική κυριαρχία δεν φαίνεται να αρέσει στους Ευρωπαίους και δεν είναι τυχαίο ότι το θέμα για τη δημιουργία ενός νέου σχήματος με έδρα στη Γηραιά Ήπειρο επανέρχεται στο προσκήνιο.
Σύμφωνα με διεθνή δημοσιεύματα, τουλάχιστον 20 μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες, στις οποίες περιλαμβάνονται οργανισμοί όπως η Deutsche Bank και η Santander, έχουν ξεκινήσει μία πρωτοβουλία με την επωνυμία Pan European Payment System Initiative (PEPSI). Είναι προφανές ότι ο στόχος είναι η δημιουργία ενός ευρωπαϊκού συστήματος πληρωμών που θα δώσει -μεταξύ άλλων- τη δυνατότητα οι ευρωπαϊκές τράπεζες να μειώσουν και το κόστος που έχουν για τη διεκπεραίωση των συναλλαγών. Τουλάχιστον αυτές που γίνονται μεταξύ των κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επιπλέον, το σύστημα αυτό θα μπορούσε να αντικαταστήσει όλα τα εθνικά συστήματα πληρωμών που υπάρχουν και αυτό θα αποτελούσε σημαντικό πλήγμα για τις Mastercard και Visa.
Το ενδιαφέρον στοιχείο είναι πως η πρωτοβουλία δείχνει να έχει τη στήριξη τόσο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όσο και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Και αυτό το στοιχείο είναι ενδιαφέρον γιατί δεν είναι η πρώτη φορά που υπάρχει μία σχετική συζήτηση. Η προηγούμενη πρωτοβουλία χρονολογείται από το 2012 αλλά τότε είχε προσκρούσει στην αντίθεση της ΕΕ που θεωρούσε ότι θα ήταν πλήγμα στον ελεύθερο ανταγωνισμό. Όμως, τα δεδομένα δείχνουν να έχουν αλλάξει.
Το ερώτημα είναι κατά πόσον είναι εφικτό να λειτουργήσει ένα τέτοιο σύστημα. Οι προκλήσεις είναι ουκ ολίγες και κυρίως εστιάζονται στις διαδικασίες αντικατάστασης καρτών, αναβάθμισης POS και εταιρικών συστημάτων, αλλά και στην επίτευξη των κατάλληλων συνεργασιών. Πρακτικά, θα πρέπει οι τράπεζες που συμμετέχουν στο PEPSI να πειστούν ότι θα πρέπει να συνεργαστούν πολύ καλά μεταξύ τους προκειμένου να τα καταφέρουν.
Αυτό δεν είναι και τόσο απλό, αλλά δεν είναι και ανέφικτο.
Ιδίως αν οι τράπεζες πειστούν για τα οφέλη που υπάρχουν σε επίπεδο κόστους από τη μείωση των προμηθειών. Και πειστούν ότι οι τεράστιες επενδύσεις που θα απαιτηθούν σε επίπεδο υποδομών θα μπορέσουν πολύ γρήγορα να αποσβεσθούν. Η κατάσταση θέλει ιδιαίτερα προσεκτικό σχεδιασμό και καινοτόμες προσεγγίσεις αλλά μπορεί και να αποτελέσει την αφορμή για να δείξει η Ευρώπη ότι μπορεί να τα καταφέρει στον τομέα της καινοτομίας
