του Λουκά Β. Παπαϊωάννου
Τελικά έφτασε το πλήρωμα του χρόνου, για να αρχίζουν να δικαιώνονται όσοι υποστήριζαν ότι στην παγκόσμια πραγματική οικονομία, τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα από ότι ήθελαν κάποιοι να μας τα παρουσιάζουν, χρησιμοποιώντας την απεριόριστη έκδοση χρήματος, για να μοχλεύονται οι αγορές ομολόγων & μετοχών.
Τα αρνητικά αποκαλυπτικά στοιχεία για το ΑΕΠ του 2ο τρίμηνου στις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου, δείχνουν ότι η επίδραση του Covid-19 είναι βαθιά και καταλυτική στον πραγματικό ιστό της οικονομίας. Η πτώση -32,9% του ΑΕΠ των ΗΠΑ στο 2ο τρίμηνο, αλλά και -10,1% στην Γερμανική οικονομία, αυξάνει τον βαθμό ανησυχίας όλων, για το πόσο εύκολα & γρήγορα μπορεί να ανακάμψει η παγκόσμια οικονομική δραστηριότητα.
Αν στα ανωτέρω συνυπολογίσουμε ένα σωρό απρόβλεπτους ηγέτες , υπάρχοντα γεωπολιτικά προβλήματα που υποβόσκουν, εμπορικούς πολέμους μεταξύ υπερδυνάμεων και την επάνοδο της πανδημίας, μάλλον πρέπει να ανησυχούμε για το εγγύς μέλλον, παρά την φιλότιμη προσπάθεια των μεγαλύτερων κεντρικών τραπεζών.
Κάπου ανάμεσα σε όλα αυτά, προσπαθεί η Ελληνική οικονομία να επανακάμψει στην ομαλότητα, με πενιχρά έως τώρα αποτελέσματα, αφού ο Τουριστικός τομέας με στοιχεία τέλους Ιουλίου και πληρότητες περίπου 25% συνεχίζει να αιμορραγεί. Επιπλέον τα γνωστά Ελληνοτουρκικά προβλήματα, μπορεί προς το παρόν να εκτονώθηκαν, αλλά όλοι γνωρίζουν ότι σύντομα θα επανέλθουν στο προσκήνιο δριμύτερα, επιβαρύνοντας και την επενδυτική ψυχολογία.
- Επισημαίνουμε ότι τα σοβαρότατα προβλήματα της Τουρκικής οικονομίας, η πτώση της Τουρκικής λίρας έναντι όλων των βασικών νομισμάτων και ιδίως του ευρώ, η αύξηση της ανεργίας και η έλλειψη συναλλαγματικών διαθεσίμων, μπορεί να επιταχύνει την Τουρκική επιθετικότητα.
- Παρά το γεγονός ότι εμφανίζονται αχνά σημάδια αισιοδοξίας, όπως η άνοδος του Δείκτη Οικονομικού κλίματος (ΙΟΒΕ) στο 90,8 για τον μήνα Ιούλιο, απέχουμε πολύ ακόμα από το 113,2 που βρισκόταν τον Φεβρουάριο του 2020, όταν ξεκίνησε το lockdown.
- Εκτιμούμε ότι η πλήρης εικόνα για την πορεία της Ελληνικής οικονομίας θα αρχίζει να ξεκαθαρίζει από τον Σεπτέμβριο.
Έτσι το Ελληνικό χρηματιστήριο, ακούει μόνο τις αρνητικές ειδήσεις, ενώ στις θετικές παρουσιάζει συστηματική κώφωση, εν μέρει δικαιολογημένη, με την ρηχότητα που το διακρίνει.. Όλα αυτά συνέβαιναν την περίοδο που οι Διεθνείς αγορές βρίσκονταν κοντά ή κατέγραφαν νέα υψηλά, έστω και με μικρό αριθμό δεικτοβαρών τίτλων.
- Έτσι δεν είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς τι θα συμβεί, αν οι ξένες αγορές ξεκινήσουν τεχνικές διορθώσεις, βοηθούμενες και από τα άσχημα μακροοικονομικά στοιχεία.
- Παρά ταύτα, η ελληνική ομολογιακή αγορά συνεχίζει να δείχνει υποδειγματική συμπεριφορά. Έτσι οι Ελληνικοί κρατικοί τίτλοι συνεχίζουν να παραμένουν σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, με το 10-ετές κρατικό ομόλογο να προσπαθεί να διασπάσει την σημαντική τεχνική περιοχή αποδόσεων του 1,00%.
Αντίθετα, η χρηματιστηριακή αγορά συνεχίζει να παρουσιάζει αρνητική μεσοπρόθεσμη τεχνική εικόνα, τόσο στους βασικούς δείκτες του, όσο και στις τραπεζικές μετοχές, διασπώντας σημαντικές τεχνικές στηρίξεις.
Έτσι για τον Γενικό Δείκτη η διάσπαση της ζώνης των 620-618 μονάδων προϊδεάζει για συνέχιση της πτωτικής κίνησης. Επόμενα σημεία στήριξης οριοθετούνται στις 612, 605, με πιθανότερο στόχο τις 585 μονάδες. Οι πρώτες αντιστάσεις εντοπίζονται στην ζώνη 625-632 μονάδων, ενώ τα επόμενα τεχνικά εμπόδια οριοθετούνται στις 646 & 660 μονάδες.
Ο FTSE25 αν παραμείνει κάτω από τις 1490 στο κλεισιμο της εβδομάδας, τότε η 1η σημαντική στήριξη εντοπίζεται στις 1465-1470 μονάδες, ενώ τα επόμενα σημεία αμύνης εμφανίζονται στις 1434, 1410 & 1390 μονάδες. Οι κοντινές αντιστάσεις εντοπίζονται στα επίπεδα των 1500, 1510, 1530 & 1570 μονάδων.
Συμπερασματικά
Γίνεται φανερό ότι τα προβλήματα της παγκόσμιας οικονομίας δεν μπορούν να λυθούν μόνο με παροχή άπλετης ρευστότητας, η ψυχολογία των επενδυτών παραμένει ευμετάβλητη και χρήζει αυξημένης προσοχής. Μια διορθωτική κίνηση στις ξένες αγορές για διαφόρους λόγους, θα ταλαιπωρήσει και τα περιφερειακά χρηματιστήρια όπως το δικό μας, κυρίως λόγω της ρηχότητας του, των χαμηλών όγκων και της έλλειψης ενδιαφέροντος από ξένους επενδυτές.
Συνεχίζουμε να παραμένουμε επιφυλακτικοί & σε εγρήγορση, μέχρι να ξεκαθαρίσει η κατάσταση τόσο σε οικονομικό όσο και σε τοπικό γεωπολιτικό επίπεδο. Σε περίπτωση μεγάλων πιέσεων, επικεντρωνόμαστε αυστηρά σε μετοχές με καλά Θεμελιώδη μεγέθη, υψηλή ρευστότητα και αμυντικούς κλάδους..
Εν κατακλείδι, δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ την φράση που έδωσε την νίκη στον Bill Clinton στις προεδρικές εκλογές του 1992, “It’s the economy stupid”. Γιατί ότι και να κάνουν πολιτικοί, οικονομολόγοι, τραπεζίτες και επιχειρηματίες, οι βασικές οικονομικές αρχές δεν αλλάζουν, απλώς καθυστερούν το μοιραίο..
{Ο κ. Λουκάς Β. Παπαϊωάννου είναι οικονομολόγος/ Corporate Advisor Mc Banking & Finance FAST FINANCE}
