Σε 160 σελίδες και 270 άρθρα εκτείνεται το νομοσχέδιο “Ρύθμιση Οφειλών και Παροχή Δεύτερης Ευκαιρίας” που κατέθεσε -πολύ αργά- χθες βράδυ η κυβέρνηση στη Βουλή.

Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει τον Μόνιμο Μηχανισμό Στήριξης Δανειοληπτών οι οποίοι θα βρεθούν σε δύσκολη οικονομική κατάσταση λόγω απότομης μείωσης των εισοδημάτων τους-ανεξάρτητα αν αυτά προέρχονται από μισθούς ή από ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα. Στο ίδιο νομοσχέδιο ενσωματώνεται ο νέος πτωχευτικός κώδικας.

Σύμφωνα με την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους που συνοδεύει τον νέο πτωχευτικό κώδικα:

• η επιδότηση -η οποία θα κυμαίνεται από 70 έως 210 ευρώ τον μήνα και θα μπορεί να διαρκέσει ακόμη και για πέντε χρόνια-θα επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό με 100 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση ή 500 εκατ. ευρώ στο διάστημα μέχρι και το 2025.

Ουσιαστικά, η επιδότηση θα αφορά τους ‘‘ενήμερους’’ οφειλέτες που πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια και εφόσον δεν έχουν καθυστερήσει για χρονικό διάστημα άνω των 90 ημερών τις οφειλές τους προς τους χρηματοδοτικούς φορείς, το δημόσιο και φορείς κοινωνικής ασφάλισης.

Η επιδότηση θα δίνεται κατόπιν σχετικής αίτησης σε ηλεκτρονική πλατφόρμα και θα αφορά όσους έχουν μείωση μισθού τουλάχιστον κατά 20%-30% ή, σε περίπτωση που είναι επαγγελματίες, μείωση τζίρου κατά τουλάχιστον 30% μέσα σε χρονικό διάστημα έξι μηνών.

To νομοσχέδιο εισάγει τον Ηλεκτρονικό Μηχανισμό Έγκαιρης Προειδοποίησης Οφειλετών τριών (3) επιπέδων κινδύνου αφερεγγυότητας, χαμηλού-μέτριου-υψηλού, για φυσικά και νομικά πρόσωπα, ο οποίος εποπτεύεται από την Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους. Ο ηλεκτρονικός μηχανισμός παρέχεται και υλοποιείται μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας , έπειτα από σχετική αίτηση του ενδιαφερομένου…

Η πτώχευση ιδιωτών

Η πτώχευση αποσκοπεί στη συλλογική ικανοποίηση των πιστωτών του οφειλέτη με τη ρευστοποίηση του συνόλου της περιουσίας του οφειλέτη ή επιμέρους λειτουργικών συνόλων αυτής ή των κατ’ ιδίαν περιουσιακών του στοιχείων και στην επιστροφή παραγωγικών μέσων σε δυνητικά παραγωγικές χρήσεις το συντομότερο δυνατό.

Πτωχευτική ικανότητα έχουν τα φυσικά πρόσωπα, καθώς και τα νομικά πρόσωπα που επιδιώκουν οικονομικό σκοπό.

Σε πτώχευση κηρύσσεται ο οφειλέτης που βρίσκεται σε παύση πληρωμών, δηλαδή αυτός που αδυνατεί να εκπληρώνει τις ληξιπρόθεσμες χρηματικές υποχρεώσεις του κατά τρόπο γενικό και μόνιμο. Δεν αποτελούν εκπλήρωση των υποχρεώσεων οι πληρωμές που πραγματοποιούνται με δόλια ή καταστρεπτικά μέσα.

• Ο οφειλέτης βρίσκεται σε παύση πληρωμών όταν δεν καταβάλει ληξιπρόθεσμες χρηματικές υποχρεώσεις του προς το Δημόσιο, τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης ή πιστωτικά ή χρηματοδοτικά ιδρύματα, σε ύψος τουλάχιστον 40% των συνολικών του ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεών του προς τον αντίστοιχο φορέα για περίοδο τουλάχιστον 6 μηνών, εφόσον η μη εξυπηρετούμενη υποχρέωσή του υπερβαίνει το ποσό των 30.000 ευρώ.

Η επαπειλούμενη αδυναμία πληρωμών συνιστά λόγο για πτώχευση, όταν την κήρυξή της ζητά ο οφειλέτης.

Ποιο είναι το αρμόδιο πτωχευτικό δικαστήριο;

Με εξαίρεση τις πτωχεύσεις μικρού αντικειμένου αρμόδιο πτωχευτικό δικαστήριο είναι το Πολυμελές Πρωτοδικείο, στην περιφέρεια του οποίου ο οφειλέτης έχει το κέντρο των κύριων συμφερόντων του, ή, στην περίπτωση φυσικού προσώπου χωρίς εμπορική ιδιότητα, την κύρια κατοικία του, όπως αυτή προκύπτει από την τελευταία φορολογική δήλωση του οφειλέτη πριν από την κατάθεση αίτησης πτώχευσης.

Για τις πτωχεύσεις μικρού αντικειμένου, αρμόδια είναι τα Ειρηνοδικεία.

Ποιος κηρύττει την πτώχευση;

Η πτώχευση κηρύσσεται μετά από αίτηση ενός ή περισσοτέρων πιστωτών με έννομο συμφέρον, καθώς και μετά από αίτηση του εισαγγελέα πρωτοδικών, εφόσον τούτο δικαιολογείται από λόγους δημόσιου συμφέροντος, ή μετά από αίτηση του οφειλέτη.

Πότε μπορεί να περιέχεται αίτημα για την εκποίηση της επιχείρησης;

Όταν η αίτηση υποβάλλεται από πιστωτή ή πιστωτές του οφειλέτη, οι οποίοι εκπροσωπούν το 30% τουλάχιστον του συνόλου των απαιτήσεων σε βάρος του οφειλέτη, στους οποίους περιλαμβάνονται ενέγγυοι πιστωτές που εκπροσωπούν τουλάχιστον το 20% τουλάχιστον των ενέγγυων, και εφόσον πρόκειται για επιχείρηση και δεν είναι πτώχευση μικρού αντικειμένου, μπορεί να περιέχει αίτημα για εκποίηση του συνόλου του ενεργητικού της επιχείρησης ή των επιμέρους λειτουργικών συνόλων αυτής

Ποια στοιχεία αποτελούν την πτωχευτική περιουσία;

Η πτωχευτική περιουσία περιλαμβάνει το σύνολο της περιουσίας που ανήκει στον οφειλέτη κατά την κήρυξη της πτώχευσης, οπουδήποτε και αν βρίσκεται. Σε περίπτωση οφειλέτη φυσικού προσώπου, από την κήρυξη της πτώχευσης μέχρι την απαλλαγή του οφειλέτη, στην πτωχευτική περιουσία ανήκει το μέρος του ετησίου εισοδήματός του που υπερβαίνει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης.

Πότε εξαιρούνται τα ετήσια εισοδήματα του οφειλέτη;

Τα ετήσια εισοδήματα του οφειλέτη εξαιρούνται της πτωχευτικής περιουσίας ανεξαρτήτως ύψους, όταν, έπειτα από αίτησή του, το πτωχευτικό δικαστήριο διαπιστώσει ότι η πτωχευτική περιουσία περιλαμβάνει την κύρια κατοικία του οφειλέτη ή/και άλλα πάγια περιουσιακά του στοιχεία που υπερβαίνουν σε αξία το 10% των συνολικών του υποχρεώσεων και η ελάχιστη αξία τους δεν υπολείπεται των 100.000 ευρώ, εξαιρουμένων όσων έχουν αποκτηθεί στην διάρκεια των δώδεκα μηνών που προηγούνται της υποβολής της αίτησης πτώχευσης.

Πότε γίνεται η ρευστοποίηση του ενεργητικού και διανομή στους πιστωτές;

Μετά την ολοκλήρωση της απογραφής ο σύνδικος που θα ορίσει τι δικαστήριο προβαίνει αμελλητί στη ρευστοποίηση του ενεργητικού της περιουσίας του οφειλέτη. Μετά την ολοκλήρωση της εξέλεγξης του παθητικού του οφειλέτη, ο σύνδικος προβαίνει στη διανομή του προϊόντος της ρευστοποίησης του ενεργητικού στους πιστωτές.

Πότε απαλλάσσεται ο οφειλέτης φυσικό πρόσωπο από τα χρέη του;

Με την πάροδο 36 μηνών από την κήρυξη της πτώχευσης. Αν στην πτωχευτική περιουσία περιλαμβάνεται και η πρώτη κατοικία, η απαλλαγή επέρχεται σε 12 μήνες. Η απαλλαγή έχει ως συνέπεια και την παύση των στερήσεων δικαιωμάτων τις οποίες συνεπάγεται η πτώχευση.

Τι ισχύει για τους οικονομικά ευάλωτους οφειλέτες;

Σε περίπτωση που ευάλωτος οφειλέτης κηρυχθεί σε πτώχευση, ή σε περίπτωση που σε βάρος της κύριας κατοικίας του ευάλωτου οφειλέτη επισπεύδεται αναγκαστική εκτέλεση από ενυπόθηκο ή προσημειούχο πιστωτή, ο ευάλωτος οφειλέτης μπορεί να υποβάλει αίτημα μεταβίβασης ή μίσθωσης της κύριας κατοικίας του σε φορέα απόκτησης και επαναμίσθωσης και συνεχίσει τη διαμονή του στην πρώην κύρια κατοικία με την καταβολή ενοικίου.

Για πόσο καιρό μπορεί να την ενοικιάζει;

Η διάρκεια της μίσθωσης ορίζεται σε 12 έτη.

Πόσο θα είναι το ύψος του ενοικίου;

Το μίσθωμα ορίζεται με βάση απόδοση που αντιστοιχεί προς το μέσο επιτόκιο στεγαστικού δανείου με κυμαινόμενο επιτόκιο που ίσχυε, σύμφωνα με το στατιστικό δελτίο της Τράπεζας της Ελλάδος, κατά τον τελευταίο μήνα, για τον οποίο υφίσταται μέτρηση, αναπροσαρμοζόμενο με επιτόκιο αναφοράς αυτό των Πράξεων Κύριας Αναχρηματοδότησης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Η αναθεώρηση του μισθώματος γίνεται ετησίως στην επέτειο της κατάρτισης της μίσθωσης.

Πότε μπορεί να γίνει καταγγελία της μίσθωσης;

Η μίσθωση καταγγέλλεται εφόσον ο μισθωτής είναι υπερήμερος ως προς την καταβολή 3 μισθωμάτων και η υπερημερία δεν θεραπευθεί ως προς το σύνολό της εντός μηνός από τη σχετική όχληση του μισθωτή. Η μίσθωση καταγγέλλεται επίσης σε περίπτωση που κριθεί από το αρμόδιο πτωχευτικό δικαστήριο ότι ο οφειλέτης δεν απαλλάσσεται από τις οφειλές του.

Μπορεί ο οφειλέτης να επαναγοράσει την πρώτη του κατοικία;

Εφόσον ο οφειλέτης καταβάλλει το σύνολο των μισθωμάτων για τη διάρκεια της μίσθωσης, μπορεί να ασκήσει το δικαίωμα επαναγοράς και να αποκτήσει έναντι τιμήματος επαναγοράς που θα καθορισθεί με υπουργική απόφαση. Σε κάθε περίπτωση η τιμή επαναπόκτησης θα είναι πλησίον της εμπορικής αξίας του ακινήτου.

Πότε μπορεί να γίνει πρόταση επαναγοράς από τον οφειλέτη;

Μετά από 12 έτη καταβολής των ενοικίων.

Υπάρχει η δυνατότητα για την απόκτηση νωρίτερα από τα 12 έτη

Ναι, ωστόσο ο οφειλέτης θα πρέπει να καταβάλλει τα μισθώματα 12 ετών και μετά να την εξαγοράσει στην τιμή που θα ορίσει ο φορέας απόκτησης και επαναμίσθωσης. Σε κάθε περίπτωση εάν ο οφειλέτης επιθυμεί να επαναγοράσει την πρώτη κατοικία, πρέπει να καταβάλει ενοίκιο 12 ετών.

Υπάρχει πρόνοια για την χορήγηση στεγαστικού επιδόματος;

Ναι, αφού οι οφειλέτες που αποκτούν το δικαίωμα επαναμίσθωσης και επαναγοράς, είναι μόνο οι με βάση το νόμο οικονομικά ευάλωτοι.