γράφει ο Παντελής Λάμπρου
Όπως αναφέραμε στο προηγούμενο άρθρο της σειράς με τίτλο: “Δεν υπάρχει παρά αντίσταση και αντιγραφή! Φράκταλ: κατανόηση της ζωής & έμπνευση για τις επιχειρήσεις” (fractal, βλ. ΥΓ1) ο βασικός σκοπός κάθε οργανισμού είναι η επιβίωση και η διαιώνιση του είδους. Η επιβίωση επιτυγχάνεται με την αποτελεσματική διαχείριση των κινδύνων, ενώ η διαιώνιση με την δημιουργία αντιγράφων του εαυτού του. Δημιουργώντας αντίγραφα του εαυτού του, απαιτείται η μικρότερη δυνατή προσπάθεια, αλλά μέσω της αυτοομοιότητας (self-similarity) μεταδίδονται τόσο τα θετικά όσο και τα αρνητικά στοιχεία του οργανισμού στις επόμενες γενιές.
Στο χώρο των επιχειρήσεων η αυτοομοιότητα επιτρέπει την εύκολη, γρήγορη και ασφαλή μεγέθυνση.
Αλλά όμως υπάρχει και μια άλλη διάσταση. Πώς μπορεί να επιτευχθεί η εξέλιξη στις επιχειρήσεις; η ανάδειξη νέων επιχειρηματικών μοντέλων; πώς μπορεί να περιοριστεί η μεταφορά – από γενιά σε γενιά – των αρνητικών χαρακτηριστικών ενισχύοντας τα θετικά;
- Με διατύπωση και εφαρμογή αρχών
Κάθε επιχείρηση πρέπει να κινείται στο πλαίσιο αρχών (principles) που έχουν διατυπωθεί και εφαρμόζονται – αποτελούν το φάρο της επιχείρησης.
Η θέσπιση των αρχών επιτρέπει την ανάδραση (feedback) κατά την εφαρμογή τους ενώ εμποδίζεται η μεταφορά των αρνητικών στοιχείων που είναι αντίθετες με τις αρχές.
Οι αρχές για να είναι χρήσιμες και αποτελεσματικές θα πρέπει να είναι:
- Γενικές, έτσι ώστε να ισχύουν πάντα.
- Ευθυγραμμισμένες με τους στόχους του εταιρείας.
- Σαφώς διατυπωμένες, γραπτές και γνωστές σε όλους, εντός και εκτός εταιρείας.
Ενώ θα πρέπει να οργανωθεί μηχανισμός εσωτερικής & εξωτερικής ανάδρασης και ελέγχου εφαρμογής τους.
- Με επιδίωξη ποικιλομορφίας
Κάθε οργανισμός πρέπει να ανανεώνεται με την εισαγωγή νέων στοιχείων και να επιδιώκει την ποικιλομορφία (diversity).
Το μπόλιασμα με νέα στοιχεία προσθέτει και θετικά και αρνητικά χαρακτηριστικά. Σε συνδυασμό όμως με την ύπαρξη και την εφαρμογή των αρχών, δεν επιτρέπεται η “ευημερία” των αρνητικών χαρακτηριστικών που είναι αντίθετα με τις βασικές αρχές, ενώ σε συνδυασμό με το σύστημα αξιολόγησης είναι εφικτό να επικρατήσουν τα θετικά έναντι των αρνητικών.
Η θέσπιση και εφαρμογή ενός δίκαιου και αντικειμενικού συστήματος αξιολόγησης αποτελεί κεντρική προϋπόθεση, ώστε η ποικιλομορφία να δημιουργεί διαρκή ωφέλεια στην επιχείρηση.
- Με έγκαιρο και ρεαλιστικό προγραμματισμό
Την τελευταία στιγμή και υπό συνθήκες πίεσης πάντα κάνουμε αυτό που είμαστε εσωτερικά προγραμματισμένοι να κάνουμε – κάνουμε αυτό που ξέρουμε καλά (αυτοομοιότητα) – ακόμα και αν αναγνωρίζουμε ότι γενικά είναι λάθος.
Με ρεαλιστικό και έγκαιρο προγραμματισμό (pro-active planning) υπάρχει περιθώριο για πειραματισμό. Μπορεί να γίνει δοκιμή του νέου, με περιθώρια βελτίωσης ενώ ο αναλαμβανόμενος κίνδυνος μπορεί να είναι υπολογισμένος και λελογισμένος.
Ο ορισμός προτεραιοτήτων συνολικά για τον οργανισμό, η διασφάλιση των απαιτούμενων πόρων και η αγορά γνώσης/ προσπάθειας, όπου και όταν απαιτείται, αποτελούν τις προϋποθέσεις που μετατρέπουν τον προγραμματισμό από διακήρυξη σε αποτελεσματική εφαρμογή.
ΥΓ1: Φράκταλ: Wikipedia: https://el.wikipedia.org/wiki/Φράκταλ
