Η νέα έρευνα του Kaspersky Safe Kids αναδεικνύει τα ενδιαφέροντα των παιδιών την περίοδο 2020-2021. Κατά τη διάρκεια της περασμένης χρονιάς, αυξήθηκε το ενδιαφέρον για τις κατηγορίες «λογισμικό, μουσική και video» και «ηλεκτρονικό εμπόριο», ενώ τα «διαδικτυακά Μέσα επικοινωνίας» και τα «παιχνίδια υπολογιστή» έπεσαν ελαφρώς. Την ίδια στιγμή, το TikTok υπερίσχυσε του Instagram διπλασιάζοντας σχεδόν το επίπεδο δημοτικότητάς του.
Το 2020 αποτέλεσε μια από τις πιο ασυνήθιστες χρονιές για τα παιδιά του σήμερα. Η πανδημία μετέβαλλε πολλές περιστάσεις της καθημερινότητας σε όλον το πλανήτη, από την εκπαίδευση και την αναψυχή μέχρι τη διασκέδαση και την αλληλεπίδραση με συγγενείς και φίλους. Η Kaspersky ανέλυσε ανωνυμοποιημένα δεδομένα που παραχωρήθηκαν εθελοντικά από χρήστες του Kaspersky Safe Kids, όπως αναζητήσεις, τις πιο δημοφιλείς εφαρμογές για Android και κατηγορίες ιστοσελίδων προκειμένου να διερευνηθεί το πως τα ενδιαφέροντα και οι ανάγκες των παιδιών άλλαξαν κάτω από τις νέες συνθήκες.
Οι πιο δημοφιλείς κατηγορίες ιστοσελίδων μεταξύ των παιδιών ήταν η κατηγορία «λογισμικό, μουσική και video» (44,38%), τα διαδικτυακά Μέσα επικοινωνίας (22,08%) και τα videogames (13,67%). Μεταξύ των πιο δημοφιλών εφαρμογών, το Youtube ηγείται με μεγάλο περιθώριο – η υπηρεσία παραμένει η πιο δημοφιλής εφαρμογή video streaming μεταξύ των παιδιών σε όλο τον κόσμο. Στη δεύτερη θέση βρίσκεται η εφαρμογή ανταλλαγής άμεσων μηνυμάτων WhatsApp, ενώ τρίτο έρχεται το δημοφιλές Mέσο κοινωνικής δικτύωσης TikTok. Στην πρώτη δεκάδα βρίσκονται επίσης τέσσερα παιχνίδια: Brawl Stars, Roblox, Among US και Minecraft.
Τα παιδιά είναι πολύ ενεργά στην ακρόαση και την προβολή μουσικών video στο Youtube, με το μερίδιο τους στις αναζητήσεις μουσικών ειδών και video να ανέρχεται στο 17,35%. Ένας αριθμός video με υψηλή θέση στις «τάσεις» εμφανίστηκε στα στατιστικά, όπως το «pop it and simple dimple» ή η κατηγορία video «ASMR», που αντιπροσωπεύει το 4,43% των αναζητήσεων. Αυτή τη χρονιά αιτήματα που σχετίζονται με το videogame Gacha Life ξεχώρισαν στις πρώτες θέσεις των αναζητήσεων των παιδιών από ολόκληρο τον κόσμο, αγγίζοντας το 4%.
Όσον αφορά το μουσικό γούστο των παιδιών, πέραν των προτιμήσεων που παραδοσιακά βρίσκονται στην κορυγή, όπως οι K-POP μπάντες BTS και BLACKPINK ή τραγουδιστές όπως η Ariana Grande, η Billie Eilish και ο Travis Scott, ένα νέο μουσικό είδος έχει αποκτήσει δημοτικότητα, το «phonk». Παρατηρείται επίσης μια τάση προς τα «δημιουργικά» βίντεο – όλο και περισσότεροι πλέον αναζητούν ρυθμούς, δείγματα κομματιών και μαθήματα παραγωγής μουσικής σε διάφορα προγράμματα, τοποθετώντας στις πρώτες θέσεις της λίστας τα αντίστοιχα video. Την ίδια στιγμή, το TikTok παραμένει το κύριο Μέσο διαμόρφωσης μουσικών τάσεων για τα παιδιά.
Τα cartoons αντιπροσωπεύουν τις μισές (50,21%) αναζητήσεις video από παιδιά σε όλο τον κόσμο. Τα πιο δημοφιλή από αυτά είναι το Lady Bug and Super Cat, το Gravity Falls και το Peppa Pig. Στη δεύτερη θέση βρίσκονται τηλεοπτικά προγράμματα διαφορών ειδών, μεταξύ των οποίων το πιο δημοφιλές αγγλόφωνο πρόγραμμα αποτέλεσε το «The Voice Kids». Στις ταινίες και τις τηλεοπτικές σειρές, τα πιο δημοφιλή trailers ήταν το Godzilla vs Kong, το Justice League του Zach Snyder που κυκλοφόρησε πρόσφατα και η σειρά της Disney+, WandaVision. Το Netflix συνεχίζει επίσης να προσελκύει την προσοχή περισσότερων παιδιών – τα πιο συχνά αιτήματα μέσω της πλατφόρμας ήταν για τη σειρά Cobra Kai και το πλέον εμβληματικό Stranger Things.
Το TikTok εξακολουθεί να πρωτοστατεί μεταξύ των μέσων κοινωνικής δικτύωσης που χρησιμοποιούν περισσότερο τα παιδιά, την ίδια στιγμή όμως η αντίληψη για το εν λόγω μέσο έχει αρχίσει να μετασχηματίζεται. Πλέον δεν αποτελεί απλώς ένα κοινωνικό δίκτυο για video μικρής διάρκειας, καθώς όλο και περισσότερο εμφανίζεται στην πλατφόρμα δημιουργικό και εκπαιδευτικό περιεχόμενο. Για να δημιουργήσει ένα άτομο video για το TikTok, πρέπει να λειτουργήσει ταυτόχρονα ως χειριστής, ηθοποιός, σκηνοθέτης, δηλαδή ως ένα ολόκληρο κινηματογραφικό πλήρωμα. Μέσω αυτής της δραστηριότητας τα παιδιά αναπτύσσουν δεξιότητες που όχι μόνο μπορεί να αποδειχθούν χρήσιμες για το μέλλον, αλλά ταυτόχρονα ενδέχεται να τα καθοδηγήσει στην επιλογή ενός παρεμφερούς επαγγέλματος.
Στην κατηγορία των videogames, πιο δημοφιλή μεταξύ των παιδιών είναι το Minecraft (22,84%), το Fortnite (6.73%), το Among Us (3.80%), το Brawl Stars (6.34%) – τα οποία προσφάτως τράβηξαν την προσοχή των παιδιών και είναι εξαιρετικά δημοφιλή – καθώς και το πολυαγαπημένο παιχνίδι Roblox (3,82%). Είναι ενδιαφέρον πως το πιο συχνά παιγμένο παιχνίδι που βρίσκεται στην πρώτη δεκάδα σχεδόν για όλες τις χώρες είναι το Roblox. Στο σύνολο των χωρών, παιδιά από το Καζακστάν προηγούνται στην επισκεψιμότητα ιστοσελίδων με παιχνίδια υπολογιστή, κατέχοντας το 26,01%. Στη δεύτερη θέση βρίσκεται το Ηνωμένο Βασίλειο με 19,40%. Στην Ινδία ωστόσο καταγράφεται μια αρκετά διαφορετική κατάσταση, με παιδιά να επισκέπτονται σπάνια από τον υπολογιστή τους ιστοσελίδες που φιλοξενούν παιχνίδια (μόλις το 5.08%).
«Τα σύγχρονα παιδιά μεγαλώνουν με gadget στα χέρια τους από πολύ μικρή ηλικία, οπότε προσαρμόζονται στον ψηφιακό χώρο και κατέχουν πλήρως πολύ γρήγορα τις νέες τεχνολογίες. Βλέπουμε πως το TikTok σε σύντομο χρονικό διάστημα αναδείχθηκε σε Μέσο διαμόρφωσης τάσεων, εξακολουθώντας να τραβά την προσοχή των παιδιών. Ταυτόχρονα, το YouTube δεν έχει χάσει έδαφος και συνεχίζει να ηγείται μεταξύ των παιδιών από άποψη δημοτικότητας, εν πολλοίς λόγω της τεράστιας ποικιλίας video, που κυμαίνονται από «let-play» και video που βοηθούν τους χρήστες ενός βιντεοπαιχνιδιού, μέχρι και εκπαιδευτικά κλιπ ή διαλέξεις. Η κατανόηση και η ανάλυση των ευεργετημάτων που αποκομίζουν τα παιδιά χρησιμοποιώντας το διαδίκτυο μάς βοηθά να δώσουμε τη δέουσα προσοχή στο ζήτημα της ασφάλειας. Γνωρίζοντας τι είδους μουσική ακούει ένα παιδί, ποιοι είναι οι αγαπημένοι του bloggers ή ποια παιχνίδια παίζονται συχνότερα, οι γονείς μπορούν να ενδυναμώσουν τις σχέσεις με τα παιδιά τους, μαγνητοσκοπώντας για παράδειγμα ένα βίντεο TikTok μαζί. Την ίδια στιγμή όμως αυτό επιτρέπει στους γονείς να βοηθήσουν τα παιδιά τους να προστατεύσουν τον εαυτό τους από πιθανούς κινδύνους στο διαδίκτυο», σχολιάζει η Anna Larkina, ειδική στην ανάλυση διαδικτυακού περιεχομένου στην Kaspersky.
Για να διασφαλιστεί ότι τα παιδιά θα έχουν μια ευχάριστη εμπειρία στο διαδίκτυο, η Kaspersky προτρέπει τους γονείς:
- Σερφάρετε μαζί και μάθετε από κοινού νέα πράγματα. Δείτε πού περνούν περισσότερο χρόνο τα παιδιά στο διαδίκτυο και εξερευνήστε τρόπους για να παραμείνουν ασφαλή.
- Μάθετε περισσότερα για τα ενδιαφέροντα των παιδιών σας.
- Εξηγήστε πως οι ευαίσθητες πληροφορίες πρέπει να κοινοποιούνται μόνο μέσω εφαρμογών messenger και αποκλειστικά με άτομα που γνωρίζουν στην πραγματική ζωή.
- Εξετάστε το ενδεχόμενο λήψης εφαρμογών γονικού ελέγχου και συζητήστε αυτό το θέμα με το παιδί σας για να εξηγήσετε πώς λειτουργούν οι συγκεκριμένες εφαρμογές και πως αυτές συμβάλλουν στην ασφαλή περιήγηση στο διαδίκτυο.
- Αφιερώστε περισσότερο χρόνο συζητώντας με τα παιδιά σας σχετικά με τα μέτρα διαδικτυακής ασφαλείας. Πείτε στα παιδιά σας τι δεν πρέπει, σε καμία περίπτωση, να δημοσιεύεται στο διαδίκτυο και γιατί.
