του Γιάννη Λεοντάρη
Οι τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες που σχετίζονται με το διάστημα κερδίζουν όλο και μεγαλύτερο έδαφος, και η Ελλάδα δε θα μπορούσε να απουσιάζει από το υπό διαμόρφωση παγκόσμιο σκηνικό, καθώς η Ευρώπη επιχειρεί να καλύψει το έδαφος από τις ΗΠΑ και την Κίνα, που δείχνουν να προηγούνται στον αγώνα δρόμου για προσφορά τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών.
H «διαστημική» παρουσία της Ελλάδα δεν είναι κάτι καινούριο, καθώς εδώ και πολλά χρόνια εκτόξευσε (σε συνεργασία και με την Κύπρο) τον τηλεπικοινωνιακό δορυφόρο Hellas Sat 1, μέσω της εταιρείας «Hellas Sat», που τότε ήταν θυγατρική του υπό κρατική διοίκηση ακόμα ΟΤΕ.
Έκτοτε, η εταιρεία έχει εκτοξεύσει ακόμα το δορυφόρο Hellas Sat 2, και τους παραπάνω έχουν διαδεχτεί σήμερα οι δορυφόροι Hellas Sat 3 και Hellas Sat 4, που κινούνται στη γεωστατική τροχιά των 39 μοιρών Ανατολικά, η οποία έχει κατοχυρωθεί από την Ελλάδα και την Κύπρο.
Σε αυτούς, από το 2025 θα προστεθεί και ο υπερσύγχρονος Hellas Sat 5, ο οποίος θα προσφέρει πρωτόγνωρες (για τα δορυφορικά δεδομένα) ταχύτητες διασύνδεσης, που θα φτάνουν στα 500 Mbps, σε σχέση με τα έως 200 Mbps που προσφέρονται σήμερα.
Οι μεγαλύτερες ταχύτητες θα μπορούν να αξιοποιηθούν για την παροχή «γρήγορου» internet σε απομακρυσμένες περιοχές που λόγω μορφολογίας δεν είναι εύκολο να φτάσουν τα επίγεια δίκτυα (όπως τα μικρότερα νησιά, για παράδειγμα). Διότι μπορεί αυτή την περίοδο να «τρέχει» φιλόδοξο πρόγραμμα «Ultra Fast Broadband» με προϋπολογισμό 870 εκατ. ευρώ και στόχο να καλύψει με «γρήγορο» internet 2,4 εκατ. πολίτες που δεν έχουν πρόσβαση σε γρήγορες ταχύτητες, αλλά ακόμα και έτσι ένας σημαντικός αριθμός πολιτών θα μείνει «μακριά» από αυτές.
5G και δορυφορικά δίκτυα
Αυτοί οι πολίτες θα μπορούν να καλυφθούν εξίσου καλά με τις ταχύτητες που θα μπορεί να προσφέρει ο Hellas Sat 5.
Όμως και σήμερα οι εταιρικοί χρήστες μπορούν να έχουν γρήγορες ταχύτητες μέσω δορυφόρου, και σε αυτό έρχεται να συμβάλλει η συνεργασία της Hellas Sat με τις KT-SAT, ST Engineering iDirect, Thales Alenia Space και Vodafone Ελλάδας που έχει σκοπό τη χρήση της δορυφορικής διασύνδεσης για την άμεση εγκατάσταση και διασύνδεση δικτύων 5G σε περιοχές με ελλιπή κάλυψη από επίγεια τηλεπικοινωνιακά δίκτυα.
Η επίδειξη της άμεσης ενεργοποίησης ενός τέτοιου δικτύου έγινε πρόσφατα στις εγκαταστάσεις της Hellas Sat στην Ελλάδα (με αφορμή και τα 20 χρόνια λειτουργίας της), όπου δημιουργήθηκε ένα 5G δίκτυο με την χρήση τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού της Thales Alenia Space, δορυφορικού εξοπλισμού της ST Engineering iDirect καθώς και το αδειοδοτημένο φάσμα 5G της Vodafone Ελλάδας.
Κατά τη διάρκεια της επίδειξης, ο εθνικός δορυφορικός οργανισμός της Κορέας (KT-SAT) παρουσίασε τον πρώτο υβριδικό δρομολογητή (router) παγκοσμίως, ο οποίος παρέχει τη δυνατότητα αδιάλειπτης διαδικτυακής σύνδεσης με ταυτόχρονη δρομολόγηση δεδομένων σε επίγειο δίκτυο 5G και σε δορυφορική σύνδεση της Hellas Sat.
Τερματικά 5G συνδέθηκαν με επιτυχία στον υβριδικό δρομολογητή (router) ταυτόχρονα με δορυφορικό τερματικό της Hellas Sat και το υβριδικό σύστημα παρείχε στο συνδρομητή της υπηρεσίας αδιάλειπτη (seamless) τηλεπικοινωνιακή σύνδεση.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της επίδειξης υπήρξε αδιάληπτη μετάδοση/λήψη δεδομένων μέσω του δορυφόρου Hellas Sat 3 ακόμα και όταν σκοπίμως αποσυνδέθηκε το δίκτυο 5G.
Η τεχνολογία της υβριδικής ταυτόχρονης διασύνδεσης επιγείων δικτύων 5G με δορυφορικά δίκτυα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε όλες τις σημερινές εφαρμογές τεχνολογιών αιχμής που απαιτούν αδιάλειπτη διαδικτυακή σύνδεση όπως έξυπνα αυτοκινούμενα οχήματα, ρομποτικές διατάξεις κάθε χρήσης, ασθενοφόρα, οχήματα πολιτικής προστασίας, έξυπνες συσκευές και άλλα ΙΟΤ (Internet of Things) μηχανήματα.
Και… «δορυφορικά» data centers!
Οι δραστηριότητες ωστόσο της Hellas Sat δε σταματούν στην εξέλιξη των υπηρεσιών δορυφορικής διασύνδεσης, καθώς η εταιρεία ετοιμάζει και τα «δορυφορικά» data centers, όπως αποκάλυψαν ανεπίσημα τα στελέχη της εταιρείας.
Αυτά θα δημιουργηθούν στις εγκαταστάσεις της εταιρείας στην Ελλάδα, και θα πρόκειται για «κανονικά» data centers, τα οποία όμως θα είναι προσβάσιμα από τους χρήστες μέσω δορυφόρου, από οπουδήποτε στον κόσμο, από στεριά ή από θάλασσα, και χωρίς τη μεσολάβηση επίγειου τηλεπικοινωνιακού δικτύου. Με αυτό τον τρόπο οι χρήστες τους θα έχουν άμεση και αδιάλειπτη πρόσβαση στα δεδομένα τους άσχετα από το πού βρίσκονται και το εάν έχουν πρόσβαση σε επίγειο τηλεπικοινωνιακό δίκτυο.
Μάλιστα η εταιρεία έχει σημαντικές προσδοκίες από την ανταπόκριση σε αυτές τις υπηρεσίες, σε βαθμό που τα στελέχη της να υποστηρίζουν ότι στο μεσοπρόθεσμο μέλλον φιλοδοξούν τα έσοδα από τα «δορυφορικά» Data Centers να είναι παρόμοια με τα έσοδα από τις υπόλοιπες τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες.
Το δορυφορικό «πεδίο μάχης» του διαδικτύου
Το internet από τον… ουρανό δεν είναι κάτι καινούριο, αλλά μέχρι και πρόσφατα αφορούσε πολύ συγκεκριμένους εταιρικούς (κατά βάση) χρήστες, αφού η χρήση του ήταν (και εξακολουθεί σε σημαντικό βαθμό να είναι) αρκετά ακριβή για τον απλό χρήστη.
Τα τελευταία χρόνια όμως παρατηρείται ένας ιδιότυπος αγώνας δρόμου για την κυριαρχία στην παροχή υπηρεσιών πρόσβασης μέσω δορυφόρου, με τη δρομολόγηση δορυφόρων χαμηλής τροχιάς από τις ΗΠΑ και την Κίνα.
Ήδη η υπηρεσία Starlink του ομίλου εταιρειών του Elon Musk είναι διαθέσιμη και στη χώρα μας ως εκδήλωση ενδιαφέροντος, και οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η αμερικανική εταιρεία που θα διαχειρίζεται τις εν λόγω υπηρεσίες βρίσκεται στο τελικό στάδιο της τακτοποίησης των κανονιστικών υποχρεώσεων προκειμένου να παρέχει επίσημα τις υπηρεσίες της στο ελληνικό κοινό.
Φυσικά (όπως είπαμε και πριν), οι τιμές για τη δορυφορική πρόσβαση δε θα είναι φθηνές (το βασικό πακέτο υπηρεσιών μαζί με το σχετικό εξοπλισμό αναμένεται να φτάσει στα 500 ευρώ) αλλά μην ξεχνάμε ότι η εν λόγω υπηρεσία απευθύνεται σε ιδιώτες που χρειάζονται «γρήγορο» internet και δεν έχουν πρόσβαση σε αυτό είτε από ενσύρματα είτε από ασύρματα δίκτυα.
Ανάλογη υπηρεσία ετοιμάζει, σύμφωνα με τα διεθνή δημοσιεύματα, και η Amazon, ενώ στο παιχνίδι ετοιμάζεται να μπει και η Κίνα, καθώς πρόσφατα δημιουργήθηκε από την κυβέρνηση της χώρας μία κρατική εταιρεία που θα αναλάβει να στείλει στο διάστημα σχεδόν 13.000 δορυφόρους χαμηλής τροχιάς, ενώ ας μην ξεχνάμε ότι η Κίνα έχει και την τεχνογνωσία και τα μέσα να στείλει μόνη της στο διάστημα κάθε είδους δορυφόρο.
Αυτή την τεχνογνωσία και τα μέσα τα έχει και η ΕΕ, η οποία σπεύδει να επιταχύνει τα δικά της «δορυφορικά» βήματα, και ήδη βρίσκεται στη φάση του τελικού σχεδιασμού ενός συστήματος τηλεπικοινωνιακών δορυφόρων χαμηλής τροχιάς, είναι ωστόσο γεγονός ότι έχει καθυστερήσει σημαντικά σε σχέση με τις ΗΠΑ …
