Ο κ. Τόμας Βίζερ, έγκριτος οικονομολόγος και έμπειρος Ευρωπαίος διπλωμάτης, είχε, έχει και θα έχει πολλές ευκαιρίες για δηλώσεις και συζητήσεις απολογισμού μετά την αποχώρησή του από τη θέση του επικεφαλής του “Euro Working Group”.
Η εμπειρία του Αυστριακού είναι μοναδική και άξια ενδιαφέροντος από πολιτικούς, πολιτικούς επιστήμονες, ερευνητές και αναλυτές, δημοσιογράφους και την Ευρωπαϊκή κοινή γνώμη.
Είναι προφανές ότι σημαντικό μέρος αυτής της εμπειρίας αφορά στην εφαρμογή του πλέον απαιτητικού, μεγάλου κόστους, περίπλοκου προγράμματος «διάσωσης» (“bailout”) της Ελλάδας.
Ο κ. Τόμας Βίζερ, έχει σίγουρα να πει πολλά και για τη συνεργασία του με τις εκάστοτε Ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και μάλιστα τις διαδοχικές ελληνικές – τέσσερις τον αριθμό!
Με τις Ελληνικές κυβερνήσεις ο Βίζερ «ταλαιπωρήθηκε» άλλωστε περισσότερο, στην περίοδο των τελευταίων οκτώ ετών.
Σε μιαν από τις πρόσφατες συνεντεύξεις του, στην έγκυρη Ελβετική εφημερίδα NZZ, ο κ. Βίζερ προχωρεί σε μια συνοπτική αλλά περιεκτική αποτίμηση των προγραμμάτων διάσωσης, με τα οποία η ΕΕ απάντησε στη διεθνή οικονομική κρίση. Το μεγαλύτερο μέρος της συνέντευξης αφιερώνεται στην παραδειγματική περίπτωση της Ελλάδας. Το πολιτικό αλλά και επιστημονικό ενδιαφέρον για την Ελληνική περίπτωση (“case”) είναι αδιαμφισβήτητο.
Εκεί λοιπόν ο Ευρωπαίος γραφειοκράτης αφιερώνει εμπεριστατωμένο και “πικάντικο” σχολιασμό, σχετικά π.χ. για τα φαρμακεία και τις εταιρείες μεταφορών, για τις αναγκαίες, βαθιές μεταβολές, που ένα παρόμοιο πρόγραμμα, με σημαντικό «κεφάλαιο» διαρθρωτικών αλλαγών (μεταρρυθμίσεων), περιλαμβάνει και από τις οποίες κρίνεται καταρχήν η πρόοδος εντέλει δε η επιτυχία του.
Δεν θα έκανε άλλωστε σε κανέναν νομίζω εντύπωση, παρά μόνον σε λίγους εθελοτυφλούντες Έλληνες, ειδικά το σχόλιό του ότι, όχι μόνον η ελληνική κοινωνία αλλά και, ενδεχομένως περισσότερο, οι πολιτικοί και βέβαια όλες οι Ελληνικές κυβερνήσεις έδειξαν απροθυμία και αδυναμία στην πρόοδο των απαραίτητων, συμφωνημένων στο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων.
Το σχόλιο αφορούσε τη σύγκριση με τις άλλες Ευρωπαϊκές κοινωνίες, όπου αντίστοιχα προγράμματα εφαρμόσθηκαν.
- Η καταληκτική όμως φράση του κ. Βίζερ σχετικά με αυτές τις παρατηρήσεις, όντας άστοχη, παραποιήθηκε περαιτέρω από τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης και προστέθηκε στο «παζλ» των παρανοήσεων των τελευταίων ετών, που δεν βοηθούν καθόλου σε μια νηφάλια ανάγνωση της σκληρής πραγματικότητας.
Ο κ. Βίζερ λοιπόν κατέληξε λέγοντας ακριβώς ότι του φαίνεται «παράδοξο», με βάση το τί είχε προηγηθεί – μεταξύ άλλων και η «εμπειρία Βαρουφάκη» -, να διαπιστώνει σημαντική πρόοδο στο πρόγραμμα, μόνον κατά το τελευταίο έτος του!
Δυστυχώς η «παρανόηση» δεν σταματά εδώ.
Η διατύπωση πέρασε στα ελληνικά μέσα ενημέρωσης παρερμηνευόμενη ως εξής:
- Μόνον η «δεύτερη» – «τελευταία» ή κάπως έτσι – κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ επέδειξε συνέπεια και αποτελεσματικότητα στην πρόοδο των λεγόμενων μεταρρυθμίσεων.
Οι Έλληνες σχολιαστές αξιοποίησαν -μάλλον με σαρκασμό- τη διατύπωση περί της «κυριότητας του προγράμματος», την οποία – επιτέλους – επέδειξε η εκλεγμένη ως «αντι-μνημονιακή» κυβέρνηση.
Είναι κατανοητό ότι σε οποιαδήποτε ανάλογη «αποτίμηση» ο κ. Βίζερ θα ήθελε να κρατήσει και να μοιρασθεί με τρίτους τα καλά «σημεία» του προγράμματος, ιδιαίτερα τα περί των εκκρεμών μεταρρυθμίσεων, για τα οποία, ακριβώς λόγω των καθυστερήσεων, που επιτάθηκαν με τη διακυβέρνηση των τελευταίων τριών ετών, θα πρέπει να αντιμετωπισθούν πλέον κατά την τελευταία φάση του.
Αντικειμενικά, είναι αναμενόμενο και άλλωστε συμβαίνει, η τρέχουσα διακυβέρνηση εισάγει προς νομοθέτηση στην Ελληνική Βουλή έναν εντυπωσιακό αριθμό ρυθμίσεων, εκτός των δημοσιονομικών.
Σε αυτό αναφέρεται και ο κ. Βίζερ.
- Δυστυχώς όμως, αυτή η άρον-άρον νομοθέτηση των «προγραμματισμένων» και καθυστερημένων μεταρρυθμίσεων στις περισσότερες των περιπτώσεων, με τον τρόπο που δρομολογείται, δεν εξυπηρετεί τη σκοπιμότητα για την οποία οι σχετικές ρυθμίσεις διατυπώνονται και γίνονται νόμοι του Ελληνικού κράτους.
Μια τεκμηριωμένη «εκ των προτέρων» – έστω πριν την εφαρμογή – αποτίμηση των αναμενόμενων επιπτώσεων θα βοηθούσε πολύ, ιδιαίτερα το πολιτικό προσωπικό για μια χρηστή διακυβέρνηση. Θα προσέφερε πολλά και στον κ. Βήζερ και τους συνεργάτες του καθώς και τα «εργαλεία» στο πολιτικό προσωπικό για τον καλύτερο σχεδιασμό και εφαρμογή τους σε όφελος της Ελληνικής κοινωνίας.
Ταυτόχρονα θα βοηθούσε τους εμπλεκόμενους να αποφεύγουν καλοπροαίρετες αλλά γενικού χαρακτήρα δηλώσεις, που δίνουν τροφή περαιτέρω παρανοήσεων εξαιτίας της «απλουστευτικής παρερμηνείας» την οποία συστηματικά επιχειρούν, στον αιώνα της ηλεκτρονικής δημοσιογραφίας, και τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης.
Κάτι τέτοιο θα ήταν πολύ ωφέλιμο για την επιτυχία των προγραμμάτων διάσωσης, ιδιαίτερα αυτού για την Ελλάδα και εντέλει θα ήταν πολλαπλά επωφελές για την ταχεία ανάκαμψη της οικονομίας και την Ελληνική κοινωνία.
