Σοβαρούς προβληματισμούς προκαλεί στο βιομηχανικό κόσμο της χώρας και στους εξαγωγείς, ο πόλεμος στην Ουκρανία που έχει μεγεθύνει τα ενεργειακά κόστη. Τα προβλήματα περιπλέκονται και γίνονται οξύτερα υπό το πρίσμα της ανάγκης για πράσινη οικονομία, για την πλέον συμφέρουσα επιλογή στο μείγμα καυσίμων, για την ανάγκη επάρκειας και κυρίως της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων, σε ένα πολύ κρίσιμο μεταβατικό διάστημα, που μπορεί να διαρκέσει τα επόμενα χρόνια.
Το θέμα έθεσε με τη γνωστή παρρησία του ο Γενικός Διευθυντής του ΙΟΒΕ κ. Νίκος Βέττας καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, στο πολύ ενδιαφέρον 3ο πάνελ, του Greek Exports Forum & Awards 2021, το οποίο έθιξε καυτά ζητήματα για την ενεργειακή πολιτική συζητώντας για τις «Προκλήσεις για τις ελληνικές εξωστρεφείς επιχειρήσεις από τις αυξήσεις του ενεργειακού κόστους».
Το πάνελ των εκλεκτών ομιλητών αποτελούσαν επίσης και η Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Υλών κα Αλεξάνδρα Σδούκου, ο υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος καθηγητής Οικονομικής Ανάλυσης στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς κ. Θεόδωρος Πελαγίδης, ο κ. Μάρκος Βερέμης Συνιδρυτής και Πρόεδρος ΔΣ της Upstream, εταίρος της Big Pi Ventures, ο κ. Αθανάσιος Σαββάκης, Πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ) και πρόεδρος του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας, ενώ συντόνιζε ο δημοσιογράφος κ. Χρήστος Κώνστας.
Νίκος Βέττας Γενικός Διευθυντής ΙΟΒΕ
Σύμφωνα με τον κ. Βέττα, αυτή τη στιγμή η τιμή του φυσικού αερίου έχει τετραπλασιαστεί, το κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος έχει πολλαπλασιαστεί 2,5 φορές και υπάρχει πλέον προβληματισμός αν έχουμε μετρήσει σωστά και «πήραμε περισσότερα ρίσκα σε σχέση με την Ευρώπη, διότι η πράσινη μετάβαση έχει φυσικά μεγάλο νόημα για την ποιότητα της ζωής μας και την βιωσιμότητα, αλλά πρέπει να έχει και νόημα οικονομικά».
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι, οι ΑΠΕ θα είναι κυρίαρχες τα επόμενα 10 χρόνια, «όμως μεσολαβούν αυτά τα 10 κρίσιμα χρόνια. Το κόστος του λιγνίτη προφανώς έχει ανέβει πολύ.
Αν η Ευρώπη αυξήσει την εξάρτησή της σε φυσικό αέριο από χώρες και καθεστώτα που είναι εκτός ελέγχου, αυτό είναι ένα ρίσκο που πρέπει να το αποφασίσει. Όπως πρέπει να αποφασίσει και πόσο «πράσινο» θεωρεί το συγκεκριμένο καύσιμο, είπε. Αλλά αν μετακινηθεί η παραγωγή εκτός Ευρώπης, τότε το παγκόσμιο αποτέλεσμα για την πράσινη μετάβαση στον πλανήτη δεν αλλάζει, παρά τη μείωση στο αποτύπωμα της Ευρώπης. Και μας ενδιαφέρει το παγκόσμιο αποτέλεσμα», είπε
Ο κ. Βέττας έθεσε το θέμα των κρατικών ενισχύσεων στην ενέργεια όπου ισχυρότερες χώρες μπορούν να έχουν συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι της Ελλάδος καθώς και το ζήτημα των πυρηνικών, «όπου πολλές χώρες στην Ευρώπη εμφανίζονται να είναι αρνητικές αλλά αγοράζουν ενέργεια από πυρηνικά».
Θεόδωρος Πελαγίδης υποδιοικητής ΤτΕ καθηγητής Οικονομικής Ανάλυσης ΠΑΠΕΙ
Μεγάλο ενδιαφέρον είχε η τοποθέτηση του κ. Θεόδωρου Πελαγίδη υποδιοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, καθηγητή Οικονομικής Ανάλυσης στο πανεπιστήμιο Πειραιά, αφού σύντομα, περιεκτικά και με παραδείγματα, εξήγησε το ιστορικό πρόβλημα ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας με ενεργειακούς όρους. Ένα πρόβλημα που υπήρχε από πάντα και συνεχίζει να βαραίνει την ελληνική παραγωγή.
Ο κ. Πελαγίδης τοποθετήθηκε επίσης για τον πληθωρισμό, όπου οι προβληματισμοί έχουν ενταθεί με τον πόλεμο και τα απρόβλεπτα γεγονότα που φέρνει καθώς όπως είπε είναι ορατή η επίπτωση στις τιμές.
«Είμαστε σε επιδείνωση του φαινομένου των τιμών, από πέρυσι την άνοιξη και ο πληθωρισμός έχει εξελιχθεί πια σε πληθωρισμό ζήτησης η οποία έχει ενισχυθεί από τη ζήτηση για αγαθά από χώρες της Ασίας. Καθώς οι Κεντρικές Τράπεζες είναι πίσω από την καμπύλη, είναι δύσκολο να αντιμετωπισθεί και θέτει ζητήματα. Μπορεί να φτάσει και πάνω από το 7% στην Ελλάδα. Ο κ. Πελαγίδης επισήμανε ότι η σύσφιξη θα περιορίσει την ανάπτυξη μετά τις τιμές και ότι το πρόβλημα μπορεί να επιδεινωθεί.
Για τα ενεργειακά ο κ. Πελαγίδης θύμισε ότι η ελληνική βιομηχανία αναπτύχθηκε μαζί με τη ΔΕΗ από τη δεκαετία και του ’60 και ότι σήμερα μιλάμε για μεγέθυνση αλλά για να αναπτυχθεί η βιομηχανία χρειάζεται ενεργειακό χώρο. Ακόμα δεν έχουν ποντιστεί καλώδια για νησιά είπε και θύμισε ότι επιδοτούμε με εκατοντάδες εκατομμύρια για ηλεκτροπαραγωγή με μονάδες ντίζελ.
«Κάποτε εταιρίες πουλούσαν στη Βουλγαρία και μετά μετακόμισαν εκεί», θύμισε. «Τα εργασιακά κόστη δεν είναι σημαντικά σε σχέση με τα άλλα ανελαστικά κόστη. Το ενεργειακό κόστος είναι το στοιχείο στο υστερούσε η χώρα και πλέον σήμερα οι πρώτες ύλες είναι ασύγκριτα ακριβότερες από της δεκαετίας του ’70 όταν ξεκίνησε η αποβιομηχανοποίηση», είπε.
Γενική Γραμματέας Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου
Δύο δισ. ευρώ έχει δαπανήσει το δημόσιο για να επιδοτήσει τους καταναλωτές εξ αιτίας των αυξήσεων στο κόστος της ενέργειας μεταξύ Σεπτεμβρίου και Φεβρουαρίου και συνεχίζει με οριζόντια επιδότηση για τις επιχειρήσεις το Μάρτιο, είπε η Γενική Γραμματέας Ενέργειας κα Αλεξάνδρα Σδούκου.
Η κα Σδούκου υπενθύμισε ότι το εθνικό σχέδιο είναι η απολιγνιτοποίηση και ομ στόχος είναι η δημιουργία περισσότερων ΑΠΕ και μονάδων αποθήκευσης ενέργειας.
Με ενισχύσει από το green pool και με βοήθειες στις βιομηχανίες να συνάπτουν PPAs, (όπου όπως είπε υπάρχουν καθυστερήσεις από την ΕΕ) η κυβέρνηση στέκεται πλάϊ στις βιομηχανίες.
Υπενθύμισε ακόμα τα 450 εκατ. ευρώ από χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης για επιχειρηματικές δράσεις το 2022. Επίσης τα 100 εκατ. ευρώ ενεργειακού εξοπλισμού για οικιακούς καταναλωτές,τις κτιριακές παρεμβάσεις και τα προγράμματα για αυτοπαραγωγή ρεύματος με Φ/Β και το net metering.
Η κα Σδούκου επέμεινε ότι δεν υπάρχει λάθος τρόπο για την απολιγνιτοποίηση, είπε ότι είναι ο σωστός τρόπος, ότι είναι δρομολογημένη και εγκεκριμένη από την κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. «Τα ορυκτά καύσιμα ρυπαίνουν» είπε. «Ο λιγνίτης είναι σήμερα 4-5 φορές ακριβότερος από τα Φ/Β και η Ελλάδα πρέπει κάποια στιγμή να εκμεταλλευτεί τα εθνικά καύσιμα που είναι ο ήλιος και ο αέρας», κατέληξε.
Αθανάσιος Σαββάκης Πρόεδρος ΣΒΕ και πρόεδρος Χρηματιστηρίου Ενέργειας
Το 50% των βιομηχανιών δεν είχαν μετακυλήσει μέχρι τον Ιανουάριο τα αυξημένα κόστη τους στον καταναλωτή επισήμανε ο κ. Αθανάσιος Σαββάκης, πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος και πρόεδρος του Χρηματιστηρίου Ενέργειας.
Επισήμανε μάλιστα ότι μιλούσε για το διάστημα πριν την έναρξη του πολέμου, όπου όμως είχε ήδη καταγραφεί ποσοστό μείωσης των πωλήσεων σε μερίδα των βιομηχανιών.
Ο κ. Σαββάκης παραδέχθηκε ότι μέχρι το Φεβρουάριο τα κυβερνητικά μέτρα βοήθησαν, αλλά τώρα όπως τρέχουν τα γεγονότα δεν είναι σίγουρος ότι είναι αρκετά ή αποτελεσματικά. Ο ίδιος είπε ότι θα πρέπει να σχεδιασθούν τα μέτρα, που θα βοηθήσουν τις βιομηχανίες να υιοθετήσουν τις απαραίτητες τεχνολογίες μέχρι να λειτουργήσει το σωστό μείγμα που θα περιλαμβάνει μεγάλο ποσοστό των ΑΠΕ.
Μάρκος Βερέμης Συνιδρυτής & Πρόεδρος Δ.Σ. Upstream, Εταίρος BigPi Ventures
Ο κ. Βερέμης μιλώντας για τον τεχνολογικό κλάδο που εκπροσωπεί, δήλωσε υπερήφανος και αισιόδοξος που ο κλάδος αυτός έτρεξε με αναπτυξιακούς ρυθμούς πέντε φορές ταχύτερους από άλλους κλάδους και παρατήρησε ότι υπάρχουν οι εταιρίες που μπορεί να υποστηρίξουν τη μεγέθυνση.
Στάθηκε και στα deals που έχουν γίνει, ωστόσο ανέφερε ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα του κλάδου είναι τελικά η χρηματοδότηση και το κόστος του δανεισμού το οποίο δυσκολεύει τον κλάδο της τεχνολογία και λόγω του προβλημάτων έχει αρχίσει και αυξάνεται.
