Καθώς η πτώση των ομολόγων έχει πλήξει την εικόνα των πιο αδύναμων χωρών, απομακρύνοντας ή και ζημιώνοντας κάποιους επενδυτές, έχει επίσης θορυβήσει την ΕΚΤ «κατακερματίζοντας» την πολιτική της και η ΕΚΤ αντιμετωπίζει με έκτακτη σύσκεψη την αντίκτυπο της εικόνας για μεγάλη και πιο επιθετική άνοδο των επιτοκίων την οποία ή ίδια πρόβαλε πριν λίγες μέρες.
Η ΕΚΤ είναι μπροστά σε ένα δίλημμα το οποίο σπεύδει να υπογραμμίσει η Capital Economics, καθώς αν υποχωρήσει τώρα στις πιέσεις των αγορών και μαλακώσει τη ρητορική της ή τα μέτρα που πρόκειται να λάβει οι πιέσεις θα διατηρηθούν.
Εκτιμάται ωστόσο ότι οι πιέσεις επίσης θα διατηρηθούν αν οι αγορές διαπιστώσουν ότι η ΕΚΤ ετοιμάζει πολύ ισχυρή δόση του αντιπληθωριστικού φαρμάκου, καθώς αποτελεί επιβεβαίωση σφοδρότητας των πληθωριστικών πιέσεων στο μέλλον και φόβου της ΕΚΤ, όπως επίσης και πολιτική που εκ των πραγμάτων χτυπά τους υφιστάμενους τίτλους και απαιτεί υψηλότερες αποδόσεις για τη μεταπώλησή τους.
Θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη ότι αν οι αγορές μυριστούν αδυναμία από την ΕΚΤ και ότι μπορούν με πιέσεις να επιβάλλουν αλλαγές στην πολιτική της ΕΚΤ, τότε θα συνεχίσουν να το κάνουν. Εξαρχής η προσπάθεια να ενημερωθούν οι αγορές ότι τα πράγματα άλλαξαν, ήταν υπερβολική, όπως άλλωστε και η προηγούμενη αταραξία απέναντι στον πληθωρισμό που θέριευε. Ωστόσο η παρέμβαση της Σνάμπελ και η είδηση της έκτακτης σύσκεψης της ΕΚΤ, βοήθησε βραχυπρόθεσμα τις αγορές και η πτώση διακόπηκε.
Το ερώτημα τώρα, είναι ποια μέτρα θα μπορούσαν να λάβουν οι υπεύθυνοι της ΕΚΤ για να καθησυχάσουν τις αγορές, εργαζόμενοι παράλληλα προς την κατεύθυνση της ανόδου των επιτοκίων ώστε να φρενάρουν τον πληθωρισμό, μετά και την παρέμβαση της Γερμανίδας αξιωματούχου της ΕΚΤ Ιζαμπέλ Σνάμπελ, η οποία τηρεί μεν αυστηρότερη γραμμή από τα «περιστέρια» της ΕΚΤ, αλλά δεν έχει εκφραστεί και με σκληρή γερακίσια ρητορική.
Διάφοροι οίκοι επιχειρούν να προβλέψουν μία αντίδραση της ΕΚΤ. Θα συνεχίσει το PEPP με κάποιο τρόπο; Θα περιλαμβάνουν τα μέτρα και το κανονικό πρόγραμμα αγοράς ομολόγων; Θα δούμε παράταση των αγορών ομολόγων σε κάποια μορφή; Θα είναι κάτι άλλο; Θα φέρει η ΕΚΤ ένα νέο εργαλείο;
Για το θέμα αυτό, Citi, HSBC και Unicredit λένε τα εξής:
*Η Citi εκτιμά, ότι το Συμβούλιο της ΕΚΤ έχει ουσιαστικά μία από τις δύο επιλογές: Να δημιουργήσει ένα νέο μέσο ή να ενεργοποιήσει και να επεκτείνει τα υφιστάμενα μέσα, δηλαδή την ευελιξία που έχει η ΕΚΤ παραχωρήσει στον εαυτό της όσον αφορά την επανεπένδυση των διαθεσίμων της.
Στην πρώτη περίπτωση, το ερώτημα είναι κατά πόσον ένα νέο μέσο θα είχε σαφώς καθορισμένα όρια παρέμβασης.
Στη δεύτερη περίπτωση, το ερώτημα είναι αν η ευελιξία στην επανεπένδυση ισχύει μόνο για τις συμμετοχές της PEPP ή ισχύει στο σύνολο του ισολογισμού του ευρωσυστήματος, εκτιμά η Citi.
*H HSBC αναφέρει, ότι η Σνάμπελ επανέλαβε ότι η επανεπένδυση του PEPP μπορεί να προσαρμοστεί με ευελιξία σε διάφορες χρονικές περιόδους, κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων και δικαιοδοσίες και επίσης πρόσθεσε ότι η ΕΚΤ «θα αντιδράσει σε νέες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης με υφιστάμενα και ενδεχομένως νέα εργαλεία», χωρίς όμως να δώσει λεπτομέρειες σχετικά με το ποια θα είναι αυτά τα εργαλεία ή ποιο επίπεδο spread θα μπορούσε να θεωρηθεί έκτακτη ανάγκη. Ίσως τα ισχυρότερα λόγια της ήταν: «Η δέσμευσή μας στο ευρώ είναι το εργαλείο μας κατά του κατακερματισμού. Αυτή η δέσμευση δεν έχει όρια», επισημαίνει η τράπεζα.
Ένα κρίσιμο ερώτημα λέει η HSBC, είναι ποιος λαμβάνει την απόφαση για τη χρήση οποιουδήποτε νέου (ή υφιστάμενου) εργαλείου για τη διαχείριση των spreads. Η ΕΚΤ ή οι εθνικές κεντρικές τράπεζες θα αγοράζουν αυτόματα ομόλογα μιας συγκεκριμένης χώρας σε κάποιο επίπεδο αδικαιολόγητης διεύρυνσης των spreads; Ή θα απαιτηθεί απόφαση από το Διοικητικό Συμβούλιο (ΔΣ) -η οποία μπορεί να είναι δύσκολο να ληφθεί; Κάποιες από αυτές τις θεμελιώδεις σκέψεις σχεδιασμού ίσως χρειαστεί να αποκαλυφθούν, αν η αγορά θέλει πραγματικά να πιστέψει ότι υπάρχει ένα αξιόπιστο στήριγμα.
Η HSBC αναφέρει ότι ένα περιθώριο 250 μονάδων βάσης για το ιταλικό 10ετές δεν αποτελεί ακόμη επίπεδο έκτακτης ανάγκης, αλλά η «στενή παρακολούθηση» υποδηλώνει ότι η ΕΚΤ κρίνει πως πλησιάζουμε πολύ κοντά σε αυτό και η ταχύτητα της πρόσφατης διεύρυνσης είναι σαφώς ανησυχητική.
*H ιταλική Unicredit εκτιμά, ότι έγινε η πρώτη ουσιαστική λεκτική παρέμβαση από αξιωματούχο της ΕΚΤ, προκειμένου να προσπαθήσει να ανακόψει τις πιέσεις της αγοράς στα spreads των κρατικών ομολόγων. Το μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ Ίζαμπελ Σνάμπελ αναγνώρισε ότι «ορισμένοι δανειολήπτες έχουν δει σημαντικά μεγαλύτερες αλλαγές στις συνθήκες χρηματοδότησης από ό,τι άλλοι από την αρχή του έτους». Τέτοιες αλλαγές στις συνθήκες χρηματοδότησης ενδέχεται να συνιστούν εξασθένιση της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής που απαιτεί στενή παρακολούθηση, επισημαίνει και η Unicredit.
Η Σνάμπελ πρόσθεσε ότι «σε αυτό το περιβάλλον, είναι σημαντικό να έχουν οι επενδυτές σαφή αντίληψη ότι η νομισματική πολιτική μπορεί και πρέπει να αντιδράσει σε μια άτακτη αναπροσαρμογή των ασφαλίστρων κινδύνου, που επηρεάζει τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής και αποτελεί απειλή για τη σταθερότητα των τιμών» και πρόσθεσε επίσης ότι «ενώ η ευέλικτη κατανομή των επανεπενδύσεων του PEPP είναι ένας τρόπος για την αντιμετώπιση του κατακερματισμού, η δέσμευσή μας είναι ισχυρότερη από οποιοδήποτε συγκεκριμένο μέσο. Η δέσμευσή μας στο ευρώ είναι το εργαλείο μας κατά του κατακερματισμού. Αυτή η δέσμευση δεν έχει όρια», είπε Σνάμπελ και η Unicredit το υπογραμμίζει αυτές τις λέξεις.
Νίκος Κωτσικόπουλος
