Ομιλία με τίτλο «ΑΟΝ 2022 DC Survey: Συνταξιοδοτικές παροχές – Προτεραιότητες και Προκλήσεις» παραχώρησε ο κ. Γιώργος Κεντούρης, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος AON Solutions Greece, στο πλαίσιο του 4oυ Συνεδρίου Επαγγελματικής Ασφάλισης που διεξάγεται σήμερα Τετάρτη 22 και την Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου 2023.
Στην παρουσίαση της νέας έρευναε της AON παράγεται το συμπέρασμα ότι τα ΤΕΑ μπορούν να αποτελέσουν για την ελληνική αγορά ένα βέλτιστο όχημα αποταμίευσης χρημάτων, αν και προς το παρόν η απήχησή τους είναι μετριασμένη.
Ταυτότητα έρευνας
Η μελέτη διεξήχθη το β΄ εξάμηνο του 2022 ανάμεσα σε περίπου 130 εταιρείες. Σε αυτή συμμετείχαν εταιρείες με 130000 και πλέον εργαζομένους και με εργοδότες που συμμετέχουν σε ομαδικά προγράμματα ή σε ΤΕΑ. Το ποσοστό εταιρειών που συμμετέχουν σε ομαδικά ανέρχεται στο 90% με ομαδικά.
Επί της ουσίας, συμμετείχαν εταιρείες που στην πλειονότητά τους (90%) έχουν ομαδικά προγράμματα με συσσώρευση 1,3 δις.
Πρώτο και ενδιαφέρον χαρακτηριστικό, διαπιστώθηκε πως το 93% των προγραμμάτων είναι καθορισμένης εισφοράς, και στόχευση έχει το εφάπαξ, άρα οι εργοδότες στην πλειονότητά τους επιλέγουν ιδιωτικά σχήματα για να δώσουν εφάπαξ.
Επιπλέον, το 24% των προγραμμάτων δίνουν εγγύηση.
Όπως διαπιστώθηκε οι εταιρείες χρησιμοποιούν στην πλειονότητά τους τα Ομαδικά ασφαλιστήρια, κατά 70% και μόλις 10% χρησιμοποιουν τα ΤΕΑ ως εργαλείο συνταξιοδοτικής κάλυψης. Σε αυτό, ανέφερε ο κ. Κεντούρης, βασικό ρόλο διαδραματίζει και ο χρόνος, καθώς τα ομαδικά επικρατούν εδώ και 40-50 χρόνια.
Ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο της μελέτης είναι το γεγονός πως από αυτούς τους εργοδότες που στοχεύουν να παράσχουν συνταξιοδοτική κάλυψη, μόνο ένας στους τρεις επιλέγει ένα Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης.
Η πλειοψηφία πιστεύει ότι η κάλυψη μέσω ΤΕΑ αυξάνει την εργασιακή δέσμευση και την οικονομική ευημερία.
Όσον αφορά την επενδυτική λειτουργία και τη διακυβέρνηση των Ταμείων, “ουσιαστικά έχουμε μπει σε μια νέα νόρμα, με ταμεία να προσφέρουν επενδυτικές επιλογές και να εναρμονίζονται με τις βέλτιστες πρακτικές που ισχύουν και σε άλλες αγορές της ΕΕ”.
Τι ισχύει όταν έχουμε περιπτώσεις εγγυημένης απόδοσης
Σημαντικό είναι σε αυτό το σημείο να σκεφτούμε τις αποδόσεις. Το 13% των περιπτώσεων παρέχουν εγγύηση στο 1%. Μιλάμε μια περίοδο κατά την οποία το 2022 έκλεισε με πληθωρισμό 7,2%. Είναι ενδεικτικό ότι σε άλλες χώρες οι αποδόσεις κυμαίνονται σε επίπεδα πάνω από 2%
Όσον αφορά τις επιλογές μη εγγυημένης απόδοσης, περίπου 50% έχουν να επιλέξουν από επενδυτικά καλάθια διαφορετικού επενδυτικού προφίλ. Το 30% αφορούν περιπτώσεις που ο σχεδιασμός παρέχει ένα μενού 2-3 Αμοιβαίων Κεφαλαίων όπου εκεί τα μέλη επιλέγουν να κάνουν μόνα τους τον συνδυασμο. Το ερώτημα που τίθεται εδώ όμως, είναι “με τι εκπαίδευση γίνεται αυτή η επιλογή; Έστω ότι τα μέλη διαθέτουν τα απαιτούμενα εργαλεία να κάνουν τις επιλογές τους. Ωστόσο, όλα αυτά πώς σχεδιάζονται και πώς παρακολουθούνται;
Σύμφωνα με την έρευνα, ένας στους 4 εργοδότες έχουν συστήσει μια αρμόδια επιτροπή Συντάξεων ή Επενδύσεων. Σε αυτό το ποσοστό συγκαταλέγονται ωστόσο και τα ΤΕΑ, που ούτως ή άλλως είναι υποχρεωμένα να συνθέτουν τέτοιες επιτροπές.
“Μιλάμε για πολύ μικρό ποσοστό στα ομαδικά ασφαλιστήρια που υπάρχει παρακολούθηση των επενδύσεων και του ρίσκου” σχολίασε ο κ. Κεντούρης και συνέχισε: “Ένας στoυς 4 έχουν καταγράψει ποια είναι αυτή η επενδυτική στρατηγική, ποιοι είναι οι δείκτες αναφοράς κλπ. Συμπερασματικά μπορούμε να πούμε ότι υπάρχει ελλιπής διακυβέρνηση επενδύσεων”.
Στις προκλήσεις με τις οποίες έρχονται οι εργοδότες αντιμέτωποι, σε συνάρτηση με την διακυβέρνηση, το 43% αυτών δήλωσε ότι θεωρούν εξαιρετικά δύσκολο με τα εργαλεία που διαθέτουν να παρακολουθήσουν την επενδυτική λειτουργία και τις αποδόσεις.Το 37% δήλωσε ότι αποτελεί πρόκληση ο σχεδιασμός της λειτουργίας.
Ως προς τους μελλοντικούς τους στόχους, η πλειονότητα, ήτοι το 83% δήλωσε ότι επιθυμούν να υπαρχει ένα ανταγωνιστικό πρόγραμμα, ένα πρόγραμμα με σωστή σχεδιασμένη επενδυτική στρατηγική.
Έξι στους 10 εργοδότες έθεσαν ως προτεραιότητα να υπάρχει πολύ καλύτερη επικοινωνία και μέσα επικοινωνίας για τα μέλη τους, ενώ οι περισσότεροι θέτουν το επενδυτικό χαρτοφυλάκιο στην κορυφή των προτεραιοτήτων.
Σχετικά με τις κινήσεις που έχουν κάνει προς αυτή την κατεύθυνση, μόλις το 37% του δείγματος δήλωσε ότι έχει προβεί σε αναθεώρηση της επενδυτικής στρατηγικής τα τελευταία 5 χρόνια ενώ μόνο το 20% έχει κάνει την οποιαδήποτε αλλαγή.
Στην ερώτηση της μελέτης “κατα πόσο επιθυμείτε να αλλάξετε οχημα συνταξιοδοτικής χρηματοδότης” μόνο το 13% απάντησε θετικά- ένα εξαιρετικά χαμηλό ποσοστό.
Τούτων λεχθέντων, σύμφωνα με τον κ. Κεντούρη, καταρρίπτεται ο μύθος ότι η ασφαλιστική αγορά κινδυνεύει από τα ταμεία. “Δεν θα γίνουν επαγγελματικά ταμεία όλα τα προγράμματα” ανέφερε χαρακτηριστικά.
Οι εργοδότες, όπως συμπεραίνει η έρευνα, επιλέγουν τα ταμεία καθώς εκτός από το ισχυρό φορολογικό κίνητρο που παρέχεται, τα θεωρούν ως ένα μοντέρνο εργαλείο διαχείρισης δυναμικού ενώ εκτιμούν ότι υπάρχει καλύτερη εποπτεία στη διακυβέρνηση και διαχείρηση κινδύνων.
Ως συγκριτικό πλεονέκτημα των ταμείων ο κ. Κεντούρης προέβαλε την επενδυτική τους λειτουργία στη διακυβέρνηση, το γεγονός ότι διαθέτουν ένα συνεκτικό πλαίσιο διακυβέρνησης επενδύσεων, διακριτούς ρόλους, στηρίζονται στις ευρωπαϊκές οδηγίες και στις βέλτιστες πρακτικές.
Η έρευνα σύμφωνα με τον Πρόεδρο και Διευθύνοντα Σύμβουλο της AON Solutions Greece, αναδεικνύει τις προκλήσεις με τις οποίες έρχονται αντιμέτωποι οι εργοδότες στη λειτουργία συνταξιοδοτικών προγραμμάτων. “Σε αυτές τις προκλήσεις, απαντήσεις δίνουν τα ΤΕΑ” είπε.
Και σχολίασε :
Παρά τα κίνητρα που παρέχονται, αναδεικνύεται ότι δεν αποτελούν τα ΤΕΑ επιλογή στην πλειοψηφία των εργοδοτών. Ως εκ τούτου εκτιμάται ότι τα ταμεία χρειάζονται όραμα, ένα σταθερό πλαισιο λειτουργίας που θα διαπερνά τη διάρκεια μιας κυβέρνησης ή ενός υπουργού. Και το πιο σημαντικό, χρειάζονται διαθέσιμο εισόδημα μέσα απο τολμηρές τομές στην κοινωνική ασφάλιση, που θα προβλέπουν μια αλληλεπίδραση με το ΤΕΚΑ”. “Τέλος” όπως δήλωσε “δεν χρειάζεται να επιβληθεί στα ταμεία φορολογική ασφυξία”.
