TOY ΧΡΗΣΤΟΥ Ν. ΚΩΝΣΤΑ
Παρά τις διθυραμβικές δηλώσεις των Ελλήνων πολιτικών και των Ευρωπαίων γραφειοκρατών, παρά τις θετικές -περίεργα συγχρονισμένες- εκθέσεις των διαφόρων οίκων και επενδυτικών τραπεζών, οι ελληνικές τράπεζες δυσκολεύονται να βρουν πρόσβαση σε στοιχειωδώς φθηνό χρήμα, ώστε με τη σειρά τους να χρηματοδοτήσουν την ανάπτυξη.
Μέχρι το 2022 οι ελληνικές τράπεζες πρέπει να εκδώσουν δικά τους (τραπεζικά) ομόλογα, ύψους 25 δισ. ευρώ. Φέτος o στόχος είναι να αντλήσουν από 2 έως 3 δισ. ευρώ σε ομολογιακές εκδόσεις. Το ενδιαφέρον των αγορών ωστόσο είναι υποτονικό έως προκλητικά αδιάφορο.
Είναι χαρακτηριστική η μη ανταπόκριση των επενδυτών σε ένα πρόσφατο roadshow ελληνικής τράπεζας που ανίχνευσε το ενδιαφέρον να εκδώσει μη καλυμμένες ομολογίες. Παρά τα ενθαρρυντικά λόγια και τις επιδοκιμασίες, το επιτόκιο που κατ’ αρχάς προσέφεραν οι επενδυτές για μη καλυμμένες τραπεζικές ομολογίες ξεπέρασε το… τριτοκοσμικό 8% (!!) και φυσικά απορρίφθηκε, η ιδέα εγκαταλείφθηκε.
Το βασικό επιχείρημα των διαχειριστών κεφαλαίων ήταν ότι η αύξηση του ΑΕΠ με βασικό μοχλό τον τουρισμό είναι ενθαρρυντική, αλλά δεν είναι επαρκής για να δικαιολογήσει επενδυτικό ενθουσιασμό και ανάληψη «ελληνικού κινδύνου». Ο Δείκτης Αμεσων Ξένων Επενδύσεων είναι ασφαλέστερη πυξίδα για να καθοδηγήσει τους επενδυτές αυτού του μεγέθους.
Είναι προφανές ότι οι αγορές περιμένουν πρώτα να δουν πώς θα κινηθούν τα ελληνικά κρατικά ομόλογα μετά την ολοκλήρωση του τρίτου μνημονίου και την έναρξη της μεταμνημονιακής επιτήρησης.
Στη δευτερογενή αγορά κρατικών ομολόγων είναι φανερό ότι υπάρχει ένας συστηματικός αγοραστής που οδηγεί τις αποδόσεις χαμηλότερα και τις τιμές των κρατικών ομολόγων υψηλότερα. Επειδή όλα αυτά συμβαίνουν σε μια ρηχή λίμνη με ελάχιστες συναλλαγές δεν αποτελούν ασφαλές επενδυτικό κριτήριο.
Όλα δείχνουν ότι οι τράπεζες θα ακολουθήσουν τον ασφαλέστερο δρόμο των καλυμμένων (με υγιή δάνεια) ομολογιών, οι οποίες μπορούν ακόμη να χρησιμοποιηθούν από τους επενδυτές ως ενέχυρο για φθηνό δανεισμό από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Το χαρτοφυλάκιο υγιών δανείων ωστόσο των τραπεζών δεν είναι ανεξάντλητο και οι δυνατότητες χρηματοδότησης περιορισμένες.
Από την πλευρά τους, οι οίκοι πιστοληπτικής αξιολόγησης βοηθούν όσο μπορούν.
Χαρακτηριστικότερη είναι η κίνηση της Standard & Poors που αναβάθμισε σε επίπεδο Investment Grade (επενδύσιμο επίπεδο, αξιολόγηση που καθιστά αποδεκτά τα τραπεζικά στοιχεία ενεργητικού στις διεθνείς αγορές ως ενέχυρα δανεισμού) τις τιτλοποιημένες ομολογίες της Τράπεζας Πειραιώς και καλυμμένες ομολογίες της Εθνικής Τράπεζας. Αυτά είναι τα πρώτα ελληνικά τραπεζικά αξιόγραφα που αποκτούν αξιολόγηση επιπέδου Investment Grade μετά το 2011. Πρόκειται για αξιολόγηση 4 βαθμίδες υψηλότερα από εκείνη της Ελληνικής Δημοκρατίας, με σταθερό outlook και επομένως επίσης σε επίπεδο Investment Grade.
Η κίνηση αυτή είναι προφανώς κίνηση στήριξης των τραπεζών, εν αναμονή της καθοριστικής έκδοσης του πρώτου ελληνικού δεκαετούς ομολόγου της μεταμνημονιακής εποχής.
Τα στελέχη του ΟΔΔΗΧ αναζητούν την κατάλληλη συγκυρία ώστε αν βρεθεί «παράθυρο» ευκαιρίας -δηλαδή ικανοποιητικά spreads- ακόμη και εντός του Ιουλίου να γίνει το βήμα είτε με τριετή είτε με δεκαετή έκδοση.
Ακόμη και στην περίπτωση που το Δημόσιο καταφέρει να βγει στις αγορές μέχρι το τέλος Ιουλίου, οι τράπεζες αναμένεται να προχωρήσουν στις ομολογιακές τους εκδόσεις από τον Σεπτέμβριο, δεδομένου ότι ο Αύγουστος είναι μήνας διακοπών για τους επενδυτές
