του ΧΡΗΣΤΟΥ Ν. ΚΩΝΣΤΑ
Μετά την απροσδόκητη αναβολή επαναξιολόγησης του αξιόχρεου της ελληνικής οικονομίας από τη Moody’s -παρά τις εργώδεις παρασκηνιακές προσπάθειες της κυβέρνησης- δεν υπάρχει άλλη προγραμματισμένη αναβάθμιση για την Ελλάδα μέχρι το τέλος του 2018. Αυτό σημαίνει ότι με τις σημερινές αξιολογήσεις των 3 Οίκων τα επιτόκια των 10ετών ομολόγων παραμένουν σε απαγορευτικά επίπεδα πάνω από 4% και ουδεμία βελτίωση αναμένεται.
- Η Moody’ s είναι η μόνη από τους «τρεις αδελφούς Οίκους» που μας αξιολογεί 3 φορές το χρόνο (S&P και Fitch από 2 φορές).
Για τους επόμενους 3 μήνες, το παιχνίδι για την έκδοση του πολυπόθητου 10ετούς ομολόγου που θα επικύρωνε στην “επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές” έχει τελειώσει.
- Το 2019 -όπως φάνηκε και από το 13ο Road show Λονδίνου– θα είναι σαφώς μια προεκλογική χρονιά που δύσκολα θα προκαλέσει επενδυτικό ενδιαφέρον ικανό να καταλήξει σε ομαλή χρηματοδότηση της οικονομίας.
Είναι γεγονός ότι και η προηγούμενη -κατά 2 βαθμίδες- αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της ελληνικής οικονομίας που ανακοίνωσε η Moody’s ουδόλως επηρέασε προς θετική κατεύθυνση την χρηματιστηριακή αγορά ή την αγορά των ομολόγων.
Η αλήθεια είναι ότι ο Οίκος Moody’s είχε προειδοποιήσει. Στην τελευταία έκθεσή του για την Ελλάδα, στις 24 Αυγούστου, είχε προειδοποιήσει για τον κίνδυνο να χάσει η οικονομία το έδαφος που έχει κερδίσει εξαιτίας του εφησυχασμού της κυβέρνησης, επισημαίνοντας την ανάγκη να τηρηθούν οι δεσμεύεις που ανέλαβε η χώρα για να υλοποιηθούν απαρέγκλιτα οι συμφωνημένες μεταρρυθμίσεις.
Είχε μάλιστα από τότε επισημάνει ότι ενδεχόμενη περαιτέρω αναβάθμιση της Ελληνικής Οικονομίας θα γίνει με δύο βασικά κριτήρια:
- Την επιτάχυνση των ρυθμών ανάπτυξης και ταχύτερη μείωση του χρέους.
Τα κριτήρια δεν καλύφθηκαν, οι στόχοι δεν επιτεύχθηκαν. Στο Λονδίνο, το road show της ΕΧΑΕ δεν πήγε καλά. Οι διαχειριστές αντιμετώπιζαν τις τράπεζες ως μολυσματικό ιό που θα πλήξει το σύνολο της αγοράς ενώ τα μακρο-οικονομικά μεγέθη της χώρας δεν εντυπωσιάζουν ούτε τους πλέον “φιλικούς” προς την Ελλάδα επενδυτικούς οίκους.
Ακόμη και αν μας αναβαθμίσουν και οι τρεις οίκοι, Moody’ s, Fitch και S&P στις ημερομηνίες που είναι προγραμματισμένο να μας αξιολογήσουν μέσα στο επόμενο έτος, τα Ελληνικά κρατικά ομόλογα, θα θεωρούνται επενδυτικά σκουπίδια («junk»).
Σήμερα, η Ελλάδα απέχει 3 βαθμίδες από την «επενδυτική βαθμίδα» με βάση την πιστοληπτική αξιολόγηση της Fitch, 4 βαθμίδες με βάση την S&P και 6 βαθμίδες με βάση τη Moody’ s. Μέσα στο 2019 θα πρέπει να υπάρξουν διπλές ή έκτακτες αναβαθμίσεις για να μπορέσει η Ελληνική Δημοκρατία να εκδώσει ένα σοβαρού μεγέθους πολυετές ομόλογο.
Για να υπάρξει έκτακτη αναβάθμιση θα πρέπει να έχει σημειωθεί κάποια πολύ σημαντική εξέλιξη. Προκήρυξη εκλογών ίσως.
Η προηγούμενη αξιολόγηση στην κατηγορία «Β3», από τον Moody’s, με θετική προοπτική, είχε γίνει στις 21 Φεβρουαρίου.
Στις 21 Ιουνίου, ο Standard & Poor’s, μετά τη συμφωνία για το χρέος στο Eurogroup, είχε αναβαθμίσει την Ελλάδα στην κατηγορία «B+» από «B», διατηρώντας σταθερό το outlook.
Περίπου ενάμιση μήνα αργότερα, και ο οίκος αξιολόγησης Fitch Ratings προχώρησε σε ανάλογη κίνηση, αναβαθμίζοντας την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας κατά δύο βαθμίδες σε «BB-» από «B», διατηρώντας επίσης σταθερό το outlook.
