Το περιβάλλον είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την υγεία. Όπως θα τονίσει στο Συνέδριο ECOCITY FORUM 2018 ο εκπρόσωπος του Ευρωπαϊκού Κέντρου για το Περιβάλλον και την Υγεία της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, Δρ Frank George, 1,4 εκατομμύρια θάνατοι στην Ευρώπη (το 15% των θανάτων) συνδέονται με την έκθεση σε περιβαλλοντικούς παράγοντες, ενώ η Μελέτη του Παγκόσμιου Φορτίου Νοσηρότητας (Global Burden of Disease, http://www.healthdata.org/gbd) έχει αναδείξει παράγοντες, όπως την ατμοσφαιρική ρύπανση εσωτερικών και εξωτερικών χώρων, ανάμεσα στους 10 σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου για την υγεία στις παραμέτρους που θα πρέπει να ληφθούν υπόψη περιλαμβάνονται: η κλιματική αλλαγή, η πολεοδομία, η ποιότητα του νερού και του αέρα, ο θόρυβος, η έκθεση σε χημικά, οι ακτινοβολίες, καθώς και οι επαγγελματικές εκθέσεις. Παράλληλα, αξίζει να σημειωθεί ότι οι σχετικές επιδράσεις στην υγεία συνδέονται και με μεγάλο οικονομικό κόστος.
Η μετάβαση στην κυκλική οικονομία επηρεάζει πολλούς από τους παραπάνω παράγοντες. Οι δυνητικές επιδράσεις στη Δημόσια Υγεία δεν έχουν μελετηθεί επαρκώς. Κάποιες επιδράσεις αναμένεται να είναι θετικές (π.χ. από τη πιθανή μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης ή των επιδράσεων της κλιματικής αλλαγής), αλλά συνυπάρχει ο κίνδυνος να έχουμε και επιβαρυντικές συνέπειες (π.χ. από ανεξέλεγκτες πρακτικές ανακύκλωσης).
Στο συνέδριο θα αναδειχθούν ορισμένα σημαντικά θέματα σχετικά με τους παραπάνω προβληματισμούς, καθώς και θεσμικές και μεθοδολογικές παρεμβάσεις για την αξιολόγηση των επιδράσεων, με επικέντρωση στον συνδυασμό των εφαρμογών της κυκλικής οικονομίας με ταυτόχρονα οφέλη για τη Δημόσια Υγεία.
Η Δρ Andrea Schnattinger, επικεφαλής του θεσμού του Συνηγόρου του Περιβάλλοντος της Πόλης της Βιέννης, θα μιλήσει για το ρόλο του θεσμού αυτού στην προστασία της Δημόσιας Υγείας, με πολιτικές βελτίωσης του περιβάλλοντος σε σχέση με την εφαρμογή της κυκλικής οικονομίας. Θα παρουσιάσει επίσης μια μελέτη που κατέληξε σε δημόσια διαθέσιμη βάση δεδομένων (WIDES), η οποία βοηθά στον εντοπισμό και την αφαίρεση τοξικών για την υγεία παραγόντων στα νοσοκομειακά απολυμαντικά και στην καλύτερη διαχείριση τους για την προστασία του περιβάλλοντος και της υγείας.
Η Καθηγήτρια του King’s College του Λονδίνου, Δρ Heather Walton, θα παρουσιάσει τις μεθόδους και τους δείκτες με τους οποίους αποτιμούμε τις περιβαλλοντικές επιδράσεις στην υγεία και τις δυνατότητες να χρησιμοποιηθούν για την αξιολόγηση των πολιτικών ενίσχυσης της κυκλικής οικονομίας όσον αφορά στην υγεία. Οι ομιλητές θα περιγράψουν επίσης τα σχετικά διαθέσιμα εργαλεία που βοηθούν στις εφαρμογές των μεθόδων και τον υπολογισμό των δεικτών.
Η κα Fatima Seidu θα παρουσιάσει δεδομένα που εντυπωσιάζουν σχετικά με τις αρνητικές επιδράσεις των σημερινών πρακτικών της ανακύκλωσης ηλεκτρονικών συσκευών, που εξάγονται στην Ασία και την Αφρική, όπου ανακυκλώνονται σε συνθήκες ιδιαίτερα επιβαρυντικές για την υγεία φτωχών ομάδων του πληθυσμού, για τους οποίους δεν λαμβάνεται κάποια προστασία.
Την σχετική ενότητα στο ECOCITY FORUM οργάνωσαν οι Καθηγήτριες της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, κκ Κλέα Κατσουγιάννη και Αννα Καρακατσάνη, οι οποίες θα προεδρεύσουν στις σχετικές συνεδρίες και θα θέσουν το θέμα από την πλευρά της Δημόσιας Υγείας και οπτική του Κλινικού γιατρού.
Συμπερασματικά, χρειάζεται να ενισχυθεί σημαντικά η έρευνα για την ποσοτική αποτίμηση των επιδράσεων των πολιτικών που συνδέονται με την εφαρμογή της κυκλικής οικονομίας στην υγεία. Οι πολιτικές για την ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας θα πρέπει να συνεκτιμούν τις επιδράσεις στη δημόσια υγεία και να στοχεύουν στις πλέον προστατευτικές για την υγεία πρακτικές . Η θέσπιση και εφαρμογή διεθνών οδηγιών αποτελεί σήμερα σημαντική προτεραιότητα.
