Η ελληνική οικονομία ακολουθεί πλέον μια σταθερή τροχιά ανάκαμψης, στη βάση της σημαντικής προόδου που έχει επιτευχθεί σε όρους ολοκλήρωσης των προγραμμάτων προσαρμογής και εξισορρόπησης των δημοσιονομικών μεγεθών που στηρίζουν, μεταξύ άλλων, την περαιτέρω υποχώρηση της αβεβαιότητας και την προοδευτική ενδυνάμωση της εμπιστοσύνης. Την ίδια ώρα, η αναπτυξιακή δυναμική παραμένει, ωστόσο, συγκρατημένη, καθρεφτίζοντας την υποτονική άνοδο της ιδιωτικής καταναλωτικής δαπάνης και την έλλειψη σταθερότητας αναφορικά με την ενίσχυση των επενδύσεων.
Τα παραπάνω προκύπτουν από τις εκτιμήσεις του ΚΕΠΕ (Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Μελετών) το οποίο εκτιμά πως ο ρυθμός ανάπτυξης
- θ’ αγγίξει το 2,6% το 2020.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την ανάλυσή του, ο μέσος ρυθμός μεταβολής του πραγματικού ΑΕΠ για το δεύτερο εξάμηνο και για το σύνολο του 2019 αναμένεται να
- διαμορφωθεί στο 2,5% και 2,3%, αντίστοιχα.
Σύμφωνα με το ΚΕΠΕ, οι προβλέψεις αυτές ενσωματώνουν τα επίσημα δημοσιευμένα (προσωρινά) στοιχεία για τα τρία πρώτα τρίμηνα του 2019, καθώς και την εκτίμηση ύψους 2,7% για το τέταρτο τρίμηνο. Για το πρώτο εξάμηνο του 2020, το υπόδειγμα προβλέπει ρυθμό ανάπτυξης ύψους 2,6%, στη βάση των εκτιμήσεων της τάξεως του 3,2% και 2% για το πρώτο και δεύτερο τρίμηνο του 2020, αντίστοιχα.
Ειδικότερα, τα ενσωματωμένα στοιχεία για το τρίτο τρίμηνο του 2019, σε μη εποχικά διορθωμένη βάση (με εξαίρεση τον δείκτη οικονομικού κλίματος), καταδεικνύουν θετικές εξελίξεις σε βασικές συνιστώσες του ΑΕΠ και μια σειρά άλλων οικονομικών μεταβλητών. Ειδικότερα, σημαντική αύξηση κατέγραψαν οι εξαγωγές αγαθών, ενώ ακόμα μεγαλύτερη υπήρξε η άνοδος των εξαγωγών υπηρεσιών. Παράλληλα, θετική −αν και όχι ιδιαίτερα δυναμική− υπήρξε η πορεία των επενδύσεων, ενώ ιδιαίτερα ασθενής παρέμεινε η ιδιωτική καταναλωτική δαπάνη, η οποία κατέγραψε οριακή άνοδο.
Μεταξύ των λοιπών ευνοϊκών εξελίξεων, περιλαμβάνονται οι ανοδικές τάσεις που κατέγραψαν:
- ο γενικός δείκτης βιομηχανικής παραγωγής και ο γενικός δείκτης κύκλου εργασιών στη βιομηχανία για την εγχώρια αγορά, ο γενικός δείκτης όγκου στο λιανικό εμπόριο, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις και οι εισπράξεις από μεταφορές,
- τα επιβατηγά αυτοκίνητα και το εμπόριο αυτοκινήτων,
- η οικοδομική δραστηριότητα και ο Γενικός Δείκτης του Χρηματιστηρίου Αθηνών.
Θετική υπήρξε, επίσης, η περαιτέρω υποχώρηση της διαφοράς επιτοκίων (spread μεταξύ ελληνικού και γερμανικού 10ετούς ομολόγου).
Ευνοϊκά κινήθηκαν αρκετοί από τους δείκτες που αντανακλούν τις προσδοκίες και εκτιμήσεις των συμμετεχόντων στην οικονομική δραστηριότητα σε συνολικό ή/και κλαδικό επίπεδο, ενώ ιδιαίτερα θετική ήταν και η εξέλιξη του δείκτη οικονομικού κλίματος για την Ελλάδα. Βελτίωση σημειώθηκε, επίσης, σε όρους ανταγωνιστικότητας της χώρας, όπως διαφαίνεται στη βάση αρκετών από τους υποκείμενους δείκτες ανταγωνιστικότητας.
Επιπλέον, κρίσιμη για τη συνολική πορεία της χώρας υπήρξε η συνέχιση της αποκλιμάκωσης της ανεργίας (συνολικά, για τους μακροχρόνια, αλλά και για τους νέους ανέργους) και η διατήρηση της τάσης αύξησης της απασχόλησης (στο σύνολο, και σε επίπεδο δευτερογενούς και τριτογενούς τομέα, με εξαίρεση τον πρωτογενή τομέα).
Στην αντίθετη κατεύθυνση, οριακά αρνητικά κινήθηκε η τελική καταναλωτική δαπάνη της Γενικής Κυβέρνησης. Επίσης, κάμψη κατέγραψαν o γενικός δείκτης κύκλου εργασιών στη βιομηχανία για το σύνολο της αγοράς και για την εξωτερική αγορά, ο δείκτης κύκλου εργασιών στο χονδρικό εμπόριο και ο γενικός δείκτης παραγωγής στις κατασκευές.
Τέλος, μεταξύ των δεικτών που αντανακλούν προσδοκίες, πτωτικά κινήθηκαν οι δείκτες των επιχειρηματικών προσδοκιών στη βιομηχανία και τις κατασκευές, καθώς και των προσδοκιών αναφορικά με τις εξαγωγές, ενώ αρνητική ήταν η εξέλιξη του δείκτη οικονομικού κλίματος για το σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και εδώ, οι διαπιστώσεις αφορούν στην πορεία των μεταβλητών σε μη εποχικά διορθωμένη βάση, με εξαίρεση τον δείκτη οικονομικού κλίματος για την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η εκτιμώμενη πορεία του πραγματικού ΑΕΠ στο τέλος του 2019 αλλά και κατά το πρώτο εξάμηνο του 2020 δύναται να κινηθεί περισσότερο ή λιγότερο ευνοϊκά σε σχέση με τις ως άνω προβλέψεις, ανάλογα με τις εξελίξεις σε ένα ευρύτερο φάσμα κρίσιμων και αποφασιστικών παραγόντων, οι οποίες θα συνδιαμορφώσουν και το συνολικό οικονομικό περιβάλλον στη χώρα. Οι παράγοντες αυτοί είναι συνυφασμένοι με την πορεία των βασικών συνιστωσών του ΑΕΠ, την περαιτέρω ενδυνάμωση του οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα, τις επιδράσεις των πρόσφατων μέτρων οικονομικής πολιτικής, καθώς και την εξέλιξη της αναπτυξιακής δυναμικής σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο.
Τέλος, κεντρικό ρόλο αναμένεται να διαδραματίσουν οι γεωπολιτικές εξελίξεις, αλλά και το ιδιαίτερα σημαντικό ζήτημα της διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών.
