Η σκέψη του να παρακολουθείται από κάποιον η κάθε κίνησή του – φυσική ή ψηφιακή – είναι αρκετή για να προκαλέσει τρόμο στον οποιαδήποτε. Το να παρακολουθείστε και/ ή να απειλείστε από κάποιον που σας κρατάει κακία είναι κάτι που οι περισσότεροι θεωρούν πως περιορίζεται στην τηλεόραση και τις ταινίες, αλλά συγκλονιστικά νέα στατιστικά στοιχεία από την Kaspersky σε συνεργασία με τη Συμμαχία Ενάντια στο Stalkerware φέρνουν στο προσκήνιο μία εκπληκτική αύξηση στη χρήση stalkerware στις φορητές συσκευές.
Οι ψηφιακές τεχνολογίες έχουν καταστήσει σημαντικά ευκολότερο για τους ανθρώπους να παραμένουν συνδεδεμένοι όπου κι αν βρίσκονται. Το αποκαλούμενο stalkerware, ειδικό εμπορικό λογισμικό κατασκοπίας, εγκαθίσταται χωρίς τη συγκατάθεση του ιδιοκτήτη της συσκευής για να μεταφέρει τις προσωπικές πληροφορίες του θύματος – εικόνες, βίντεο, συνομιλίες, γεωγραφικά δεδομένα – σε έναν κεντρικό server, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί εναντίον κάποιου ατόμου, είτε για να προκαλέσει συναισθηματικό ή πραγματικό κακό. Η ανάλυση [1] της Kaspersky δείχνει ότι ο παγκόσμιος αριθμός των χρηστών φορητών συσκευών που δέχθηκαν επίθεση από stalkerware αυξήθηκε κατά 67% παγκοσμίως κατά το προηγούμενο έτος, από 40,386 χρήστες κινητού τηλεφώνου που επηρεάστηκαν το 2018 στους 67,500 το 2019. Στην Ελλάδα, ο αντίστοιχος αριθμός αυξήθηκε κατά 26% το 2019 σε σύγκριση με το 2018.
Το 5% των γυναικών στην Ε.Ε αναφέρει ότι έχει βιώσει ένα ή περισσότερα περιστατικά stalking από την ηλικία των 15. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, η Kaspersky θέλει να επωφεληθεί της ευκαιρίας και να προσπαθήσει να προστατεύσει τις γυναίκες από αυτήν την ψηφιακή απειλή. Αυτό φυσικά είναι ένα ζήτημα που παραμένει σημαντικό κάθε μέρα του έτους και για όλα τα μέλη της κοινωνίας, όχι μόνο τις γυναίκες, αλλά η έρευνα δείχνει πως οι γυναίκες είναι σημαντικά πιθανότερο να πέσουν θύματα, διαδικτυακής, σεξουαλικής παρενόχλησης και ψηφιακού stalking σε σύγκριση με τους άντρες, και οι συνέπειες αυτού του είδους της βίας είναι περισσότερο τραυματικές για τα θύματα [2].
Διεθνής Συμμαχία Ενάντια στο Stalkerware
Μαζί με εννιά αναγνωρισμένες επιχειρήσεις και οργανισμούς, η Kaspersky παρουσίασε την παγκόσμια Συμμαχία Ενάντια στο Stalkerware στο τέλος του περασμένου έτους για να ενώσει τις δυνάμεις ενάντια στο λογισμικό που είναι σχεδιασμένο για τέτοιους σκοπούς. Αυτή η νέα ομάδα εργασίας με παγκόσμια δράση συνδυάζει την εξειδίκευση στους τομείς της βοήθειας των θυμάτων και της ψηφιακής ασφάλειας προκειμένου να βοηθήσει αυτούς που έχουν επηρεαστεί από το stalkerware. Ως μία μη εμπορική πρωτοβουλία, το εγχείρημα αποσκοπεί στο να συγκεντρώσει παράγοντες από μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, τη βιομηχανία ψηφιακής ασφάλειας και άλλους τομείς όπως οι διωκτικές αρχές, κάτω από μία κοινή στέγη.
«Μαζί με τους συνεργάτες μας από τη Συμμαχία Ενάντια στο Stalkerware, θέλουμε να ενώσουμε τις δυνάμεις και την τεχνογνωσία μας για να βάλουμε ένα τέλος στη βία, ειδικά ενάντια των γυναικών, η οποία προέρχεται από αναδυόμενες τεχνολογίες και τον ολοένα και πιο συνδεδεμένο τρόπο ζωής μας. Στόχος μας είναι να εξασφαλίσουμε πως όλοι όσοι επηρεάζονται, διαθέτουν τις απαραίτητες γνώσεις για να προστατευθούν ενάντια στο ψηφιακό stalking και λαμβάνουν την υποστήριξη που χρειάζονται σε περίπτωση που πέσουν θύματα», σχολιάζει η Christina Jankowski, Senior Manager Εξωτερικών Σχέσεων στη Kaspersky.
Οι συμβουλές της Kaspersky για να ελαχιστοποιήσετε τον κίνδυνο να πέσετε θύματα stalkerware:
- Εμποδίστε την εγκατάσταση προγραμμάτων από άγνωστες πηγές στις ρυθμίσεις του smartphone σας για να προστατευθείτε από stalkerware και κακόβουλο λογισμικό.
- Χρησιμοποιείτε έναν αξιόπιστο κωδικό που δεν θα πρέπει να γνωρίζει κανένας άλλος – ακόμη και αν είναι μέλος της οικογένειας ή άνθρωπος που εμπιστεύεστε.
- Μην αποθηκεύετε άγνωστα αρχεία ή εφαρμογές σε προσωπικές συσκευές, καθώς αυτές μπορούν να βλάψουν το ιδιωτικό σας απόρρητο.
- Αν ο πρώην σύντροφος σας είχε πρόσβαση στις προσωπικές σας συσκευές, αλλάξτε αμέσως τις ρυθμίσεις ασφαλείας σε όλες όταν η σχέση τελειώσει.
- Ελέγχετε όλες τις εφαρμογές σας σε τακτά χρονικά διαστήματα για να διαπιστώστε αν έχουν εγκατασταθεί ύποπτα προγράμματα χωρίς την συγκατάθεσή σας. Διαγράψτε εφαρμογές που δεν χρησιμοποιείτε.
- Χρησιμοποιήστε μία αξιόπιστη λύση ασφάλειας, όπως το Kaspersky Internet Security for Android, η οποία σας πληροφορεί σε περίπτωση απόπειρας εγκατάστασης spyware. Παρόλο που το stalkerware είναι νόμιμο σε κάποιες χώρες και δεν αναγνωρίζεται ως κακόβουλο λογισμικό, πολλά προϊόντα ασφάλειας προειδοποιούν ακόμη τους χρήστες γι’ αυτού του τύπου τις απειλές, που είναι επίσης γνωστές ως “not-a-virus“.
Οι 5 πιο σημαντικές ενδείξεις ύπαρξης stalkerware στο smartphone σας
- Αυξημένη χρήση δεδομένων
Οι κατασκοπικές εφαρμογές απαιτούν πρόσβαση στο internet για να μπορούν να μεταφέρουν τα καταγεγραμμένα δεδομένα. Αν υπάρχει μια ανεξήγητη αύξηση στη χρήση δεδομένων, υπάρχει μία πιθανότητα το smartphone σας να έχει «μολυνθεί» με stalkerware.
- Κακή λειτουργία μπαταρίας και χαμηλή απόδοση
Λόγω της συνεχούς δραστηριότητας στο παρασκήνιο, οι stalkerware εφαρμογές καταναλώνουν πολλή μνήμη, CPU και μπαταρία. Επομένως, ελέγχετε τακτικά ποιες από τις εφαρμογές σας χρησιμοποιούν τους πόρους του smartphone σας.
- Άγνωστες εφαρμογές
Δώστε προσοχή σε εφαρμογές που δεν ανακαλείτε να έχετε εγκαταστήσει. Μπορεί να είναι λογισμικό επιτήρησης εγκατεστημένο στη συσκευή χωρίς τη συγκατάθεση σας.
- Ύποπτος θόρυβος στο παρασκήνιο
Αν ακούτε παράξενους θορύβους στο παρασκήνιο κατά τη διάρκεια των κλήσεων, δεν σημαίνει πως πάντα φταίει η κακή σύνδεση. Μερικές stalkerware εφαρμογές μπορούν να καταγράψουν τηλεφωνικές κλήσεις. Αν αυτό το πρόβλημα υφίσταται συχνά, τουλάχιστον προσέξτε το.
- Άνθρωποι γνωρίζουν προσωπικές σας πληροφορίες
Αν άνθρωποι στους οποίους δεν δώσατε πρόσβαση στα προσωπικά σας δεδομένα ή στους λογαριασμούς σας, γνωρίζουν για φωτογραφίες που τραβήξατε πρόσφατα, μέρη που επισκεφθήκατε ή άλλες προσωπικές πληροφορίες, μπορεί να έχουν αποκτήσει πρόσβαση σε αυτά τα δεδομένα μέσω stalkerware.
[1] https://securelist.com/mobile-malware-evolution-2019/96280/
[2] https://eige.europa.eu/sites/default/files/documents/cyber_violence_against_women_and_girls.pdf
