Η Ευρώπη ξεκίνησε ουσιαστικά να δίνει τον αγώνα για ανεύρεση μασκών, αναπνευστήρων και ιατρικού εξοπλισμού για την καταπολέμηση του κορωνοϊού μόλις ένα μήνα πριν. Την ίδια ώρα οι κυβερνήσεις δήλωναν στις Βρυξέλλες ότι τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης ήταν έτοιμα και δεν υπήρχε ανάγκη να παραγγέλνουν περισσότερα αποθέματα. Η αλήθεια όμως δεν άργησε να φανεί.
Αυτή η “ρόδινη αξιολόγηση” βρισκόταν σε πλήρη αντίθεση με την έλλειψη μασκών και ιατρικού εξοπλισμού που εκδηλώθηκε μόλις λίγες εβδομάδες αργότερα, όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμούσε ότι οι ανάγκες σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ είναι 10 φορές υψηλότερες από τις διαθέσιμες ως συνήθως. Το κακό όμως είχε ήδη γίνει.
Ενώ η έλλειψη εξοπλισμού βρίσκοταν ως επί το πλείστον κάτω από την έκρηξη της παγκόσμιας ζήτησης, τα εσωτερικά και δημόσια έγγραφα που ήρθαν στο φως της δημοσιότητας μέσω του πρακτορείου Reuters αποδεικνύουν ότι οι κυβερνήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενδεχομένως να επιδείνωσαν τις δυσκολίες τους υπερεκτιμώντας την ικανότητα αντίδρασης τους.
Η φράση “η κατάσταση είναι υπό έλεγχο“, αποτελεί επίσημη δήλωση που έγινε ύστερα από την συνάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με διπλωμάτες των κρατών μελών στις 5 Φεβρουαρίου, δύο εβδομάδες αφότου η Κίνα που έχει κλείσει περίπου 60 εκατομμύρια κατοίκους στην επαρχία του Hubei ή περίπου τον πληθυσμό της Ιταλίας.
“Υπάρχει έντονο επίπεδο ετοιμότητας στα κράτη μέλη, οι περισσότεροι έχουν μέτρα” για να ανιχνεύσουν και να θεραπεύσουν το COVID-19, δήλωνε τότε αξιωματούχος της ΕΕ. Φράση που όπως αποδείχθηκε δεν είχε ουδεμιά σχέση με την αλήθεια.
Αυτό ήταν μόνο δύο εβδομάδες πριν από τα πρώτα θύματα κοροναϊού στην Ιταλία, όπου 12.428 άνθρωποι πλέον έχουν χάσει την ζωή του από το COVID-19 (01/04), αριθμός τετραπλάσιος από τους θανάτους που καταγράφηκαν στην Κίνα όπου πρωτοεμφανίστηκε η ασθένεια.
Ερωτηθείς εάν τα έγγραφα που δημοσιοποίησε το Reuters αποδεικνύουν ότι η ευρωπαϊκή απάντηση ήταν πολύ αργή, ένας εκπρόσωπος του εκτελεστικού διευθυντή της ΕΕ δήλωσε: «Από τον Ιανουάριο η Επιτροπή προσέφερε τη δυνατότητα υποστήριξης στα κράτη μέλη».
Οι κυβερνήσεις της ΕΕ άρχισαν να συνειδητοποιούν τη σοβαρότητα της κατάστασης το Μάρτιο, αλλά αντί να επικεντρώνονται στην κοινή δράση πολλοί κατέφυγαν σε προστατευτικά μέτρα, αυξάνοντας τους εμπορικούς φραγμούς για να εμποδίσουν την εξαγωγή ιατρικού εξοπλισμού στους γείτονές τους.
Η Ιταλία εξακολουθεί να έχει μόνο ελάχιστο ποσοστό από τις 90 εκατομμύρια μάσκες προσώπου που χρειάζονται οι ιατροί της κάθε μήνα, η Γαλλία παρήγγειλε πάνω από 1 δισεκατομμύριο μάσκες την περασμένη εβδομάδα ενώ οι κατασκευαστές προσαρμόζουν τις γραμμές παραγωγής για να φτιάξουν αναπνευστήρες.
Σε αναζήτηση ικανοτήτων…
Η αισιόδοξη ανάλυση που παρουσίασε ο υπάλληλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις 5 Φεβρουαρίου προέκυψε ύστερα από μια σειρά συναντήσεων με εμπειρογνώμονες σε θέματα υγείας από τα κράτη μέλη της ΕΕ.
Σε σύσκεψη στις 31 Ιανουαρίου, εκπρόσωποι των υπουργείων υγείας της χώρας δήλωσαν στην Επιτροπή ότι δεν χρειάζονται βοήθεια για την απόκτηση ιατρικού εξοπλισμού, σύμφωνα με τα πρακτικά.
“Οι χώρες δεν έχουν ζητήσει ακόμη υποστήριξη για την απόκτηση πρόσθετων αντιμέτρων”, σύμφωνα με τα πρακτικά, με μόνο τέσσερα κράτη να προειδοποιούν ότι ενδέχεται να χρειαστούν προστατευτικό εξοπλισμό εάν η κατάσταση επιδεινωθεί στην Ευρώπη, δίχως οι χώρες αυτές να γίνουν γνωστές.
Στις 28 Φεβρουαρίου, ένα μήνα μετά την πρώτη του προσφορά βοήθειας και αφού παρότρυνε τις κυβερνήσεις να διευκρινίσουν τις ανάγκες τους σε τουλάχιστον δύο ακόμη συναντήσεις, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε ένα κοινό πρόγραμμα προμηθειών για μάσκες προσώπου και άλλα προστατευτικά εργαλεία.
Η δημοπρασία για λογαριασμό 25 κρατών μελών δεν έλαβε αρχικά καμία προσφορά. Τα κράτη μέλη της ΕΕ αξιολογούν τώρα τις προσφορές που υποβλήθηκαν στο πλαίσιο της δεύτερης δημοπρασίας αλλά δεν έχουν υπογραφεί ακόμη συμβάσεις και οι παραδόσεις τους εκτιμάται πως θα καθυστερήσουν ακόμη εβδομάδες, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Επιτροπής.
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ διαβεβαίωσε τις Βρυξέλλες ότι οι ιατροί τους ήταν καλά ενημερωμένοι για το πώς θα χειριστούν τους ασθενείς με COVID-19, αν και η Ιταλία απαιτούσε μόνο ιατρικό προσωπικό να φοράει μάσκες όταν υπήρχαν ήδη υποψίες από τις 24 Φεβρουαρίου.
Σχεδόν 10.000 ιταλοί υγειονομικοί υπάλληλοι έχουν μολυνθεί, ή περισσότερο από το 9% των περιπτώσεων στην Ιταλία, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία.
Σε συνάντηση της ΕΕ στις 4 Φεβρουαρίου, οι εθνικοί εμπειρογνώμονες στον τομέα της υγείας δήλωσαν: “Διαγνωστικά τεστ υπάρχουν και πολλές χώρες έχουν ξεκινήσει δοκιμές“.
Πλέον, τα κράτη της ΕΕ αντιμετωπίζουν μια τεράστια έλλειψη ιατρικού εξοπλισμού και ξεκίνησαν ένα κοινό σύστημα προμηθειών στις 18 Μαρτίου.
Η ανάγκη για από κοινού απόκτηση αναπνευστήρων για ασθενείς με σοβαρά αναπνευστικά προβλήματα προέκυψε για πρώτη φορά σε συνεδρίαση εμπειρογνωμόνων της ΕΕ για την υγεία στις 13 Μαρτίου, σύμφωνα με τα πρακτικά της συνεδρίασης ενώ ένα πρόγραμμα προμηθειών ξεκίνησε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 17 Μαρτίου.
Οι κίνδυνοι που τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης θα μπορούσαν να υπερβούν την ικανότητά τους θεωρήθηκαν «χαμηλά έως μέτρια» στα μέσα Φεβρουαρίου από τον οργανισμό της ΕΕ για τον έλεγχο των ασθενειών, ο οποίος βασίζεται σε αξιολογήσεις από μεμονωμένα κράτη μέλη ενώ ένα μήνα αργότερα, επικαιροποιώντας την εκτίμηση του, ο οργανισμός απεφάνθη πως καμία χώρα δεν θα είχε αρκετές κλίνες εντατικής θεραπείας μέχρι τα μέσα Απριλίου.
