Από ΧΡΗΜΑ WEEK
Η Ευρώπη μένει εκτός κάδρου της εντεινόμενης χρηματοπιστωτικής κρίσης στις ΗΠΑ, που, προσώρας, περιορίζεται στο περιφερειακό μέρος του συστήματος, χωρίς σοβαρές επιπτώσεις για το ευρωπαϊκό.
Προφανώς και το ευρωπαϊκό banking διαθέτει πολλαπλές δικλίδες ασφαλείας/εγγυήσεων, πλην όμως θα ήταν λάθος και επικίνδυνο η πολιτική και οικονομική ελίτ της Ευρώπης να θεωρεί πως είναι απρόσβλητο. Ή πως διαθέτει τις επαρκείς αντοχές στο ενδεχόμενο μιας ακραίας εξέλιξης στις ΗΠΑ, ανάλογης του 2008, θυμίζοντας πως, και τότε, η JPMC είχε αναλάβει να διασώσει την Bear Stearns Φεβρουάριο, για να «σκάσει» όμως η Lehman λίγους μήνες αργότερα, τον Σεπτέμβριο, με λίγο ως πολύ γνωστά όσα ακολούθησαν και στην Ευρώπη.
Μέχρι στιγμής, η κρίση μένει εκτός ευρωπαϊκών τειχών, με το ξεκαθάρισμα να εξελίσσεται εντός αμερικανικού εδάφους. Ωστόσο άλλες διαστάσεις της κρίσης ήδη «χτυπούν τις θύρες» του ευρωσυστήματος. Δεδομένης της επιμονής της ΕΚΤ να συνεχίσει (μέχρι πότε και για πόσο;) την ακραία επιθετική πολιτική της, με υψηλότερα επιτόκια/ακριβότερο χρήμα συνδυαστικά με σταθερό περιορισμό της κυκλοφορίας κεφαλαίου/ρευστού, η στρόφιγγα όλο και σφίγγει γύρω από την επιχειρηματικότητα και την πραγματική οικονομία.
Καταρχάς, οι Βρυξέλλες δεν έχουν τη νομική εξουσία, αλλά ούτε και η Φραγκφούρτη τη δικαιοδοσία, να αναπτύξουν μηχανισμούς διάσωσης ανάλογους με αυτούς που ανέπτυξαν η Ουάσιγκτον, το Υπουργείο Οικονομικών, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα και η Ομοσπονδιακή Εταιρεία Ασφάλειας Καταθέσεων.
Σε τρία 24ωρα, άπαν το σύμπαν είχε κινητοποιηθεί, οι τρεις-τέσσερις πανίσχυροι επενδυτικοί-τραπεζικοί οίκοι κάθισαν στο ίδιο τραπέζι με σκοπό να μην «ανοίξει» η Wall Street (τη Δευτέρα), δίχως να έχει εξευρεθεί λύση –που εφαρμόστηκε επί του πεδίου την ίδια μέρα.
Πόσο εξοικειωμένοι και πόσο ώριμοι είναι στις Βρυξέλλες, στο Βερολίνο κ.α., ώστε να κινηθούν ανάλογα; Κοινή εκτίμηση είναι πως δυστυχώς δεν είναι… Και δεν είναι τυχαίο το γεγονός πως, μόλις την Πέμπτη, το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συμβούλιο ζητούσε από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να εντείνει τους ελέγχους, να αυστηροποιήσει το πλαίσιο εποπτείας, να «σφίξει τα λουριά» στις τράπεζες που εποπτεύει.
Ωστόσο είναι η ΕΚΤ που αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο νέων –αρκετών– αυξήσεων επιτοκίων (για Σεπτέμβριο και βλέπουμε), με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό για νέες «γενιές» μη εξυπηρετούμενων δανείων, καθώς όλο και μεγαλύτερο μέρος των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων δεν θα μπορούν να αντεπεξέλθουν κεφαλαιακά.
«Αχίλλειος πτέρνα» του ευρωσυστήματος η επιμονή του Βερολίνου και των συν αυτώ να αρνούνται να αποδεχθούν οποιαδήποτε δημοσιονομική ένωση (ακόμη και την έκδοση κοινού χρέους), ενώ, όπως επιβεβαιώθηκε στο τελευταίο Eurogroup, παραμένουν σταθερά στην «ύφανση» ενός δημοσιονομικού «κορσέ» για όποιον υποχρεώνεται να προσφύγει σε «εξωτερική» χρηματοδότηση.
Παράλληλα, η ΕΚΤ δείχνει να έχει αυτοπαγιδευθεί, από τη στιγμή που και ο πληθωρισμός παραμένει επίμονα υψηλός (μάλιστα ο δομικός «τσίμπησε» λίγο τον Απρίλιο), ένας νέας σύνθεσης πληθωρισμός (της απληστίας/greedflation) απειλεί την ευρωπαϊκή επιχειρηματικότητα, και μάλιστα σε μια συγκυρία στην οποία επιταχύνει την ποσοτική σύσφιξη.
Ο κίνδυνος; Μια οικονομία (η ευρωπαϊκή) που βασίζεται σε πρωτόγονες (συγκριτικά με των ΗΠΑ) χρηματοπιστωτικές δομές (το 93% των συνολικών πιστώσεων είναι δανεισμός), με ανοιχτό το ενδεχόμενο μιας ανοιχτής πιστωτικής κρίσης.
