ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ/PHOTOPRESS Θ&Α ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΙ
Το 4o Συνέδριο Επαγγελματικής Ασφάλισης με τίτλο: «Σε σταυροδρόμι το μέλλον της Επαγγελματικής Ασφάλισης: Αναγκαιότητα άμεσων μεταρρυθμίσεων για αναπτυξιακή ώθηση» αποσκοπεί στην καταγραφή των εξελίξεων που έλαβαν χώρα τον τελευταίο χρόνο σε εγχώριο και διεθνές επίπεδο, στον θεσμό της επαγγελματικής ασφάλισης αλλά και του συνταξιοδοτικού-ασφαλιστικού συστήματος γενικότερα.
Το 4o Συνέδριο Επαγγελματικής Ασφάλισης #ocin23 διοργανώνεται από την Ελληνική Ένωση Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΕΛ.Ε.Τ.Ε.Α.) και την ethosEVENTS, σε συνεργασία με το οικονομικό & επιχειρηματικό portal banks.com.gr, το ασφαλιστικό περιοδικό InsuranceWorld και το portal insuranceworld.gr.
Στo πρώτο πάνελ του Συνεδρίου συζητήθηκαν οι προγραμματικές θέσεις των κομμάτων για την ανάπτυξη του θεσμού της επαγγελματικής ασφάλισης την επόμενη ημέρα των βουλευτικών εκλογών.
Σε αυτό συμμετείχαν οι κ.κ.: Κωστής Χατζηδάκης Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Βουλευτής Β1′ Βορείου Τομέα Αθηνών και Αντιπρόεδρος Νέας Δημοκρατίας, Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου Τομεάρχης Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία, Βουλευτής Β1′ Βόρειου Τομέα Αθηνών, Γιώργος Κουτρουμάνης Γραμματέας Τομέα Κοινωνικής Ασφάλισης, ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ, Γαβριήλ Αμίτσης Καθηγητής Δικαίου Κοινωνικής Ασφάλειας & Διευθυντής του Ερευνητικού Εργαστηρίου Κοινωνικής Διοίκησης, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, Χαράλαμπος Φύτρος, FHAS, CFA, PhD Β’ Αντιπρόεδρος ΕΛ.Ε.Τ.Ε.Α., Αναλογιστής & Χρημ/κός Αναλυτής, ΤΕΑ Johnson & Johnson.
Συντονιστής ο δημοσιογράφος Ντίνος Σιωμόπουλος.
Κατά τη διάρκεια των τοποθετήσεων σημειώθηκε αποτελεί αναγκαιότητα η ανάπτυξη των ΤΕΑ, ενώ εκφράστηκε η πεποίθηση ότι η ψηφιοποίηση μπορεί να αλλάξει το ασφαλιστικό σύστημα.
Οι ομιλητές, μεταξύ άλλων, τόνισαν:
Κωστής Χατζηδάκης: Προφανώς έχουμε κάθε λόγο να στηρίξουμε τα επαγγελματικά ταμεία. Ένας θεσμός δεκαετιών που λειτουργεί σε πολλές χώρες του κόσμου. Όπως δεν διατάσσεται η ανάπτυξη, έτσι δεν διατάσσεται και η λειτουργία των επαγγελματικών ταμείων. Πρέπει να υπάρχουν τα κατάλληλα κίνητρα και η οικονομική ανάπτυξη. Η αποταμίευση είναι μια μορφή επένδυσης. Η κυβέρνηση έχει μια προστιθέμενη αξία καθώς δημιουργεί το κλίμα ώστε να μεγαλώσει ο εθνικός πλούτος. Στην Ελλάδα έχουμε λάβει μια πρωτοβουλία για τις επικουρικές συντάξεις αλλάζοντας το σύστημα για τους νέους. Μέχρι σήμερα η πρωτοβουλία μας έχει οδηγήσει 165.000 νέους να μπουν στο ταμείο αυτό (ΤΕΚΑ) και συνέβη μέσα σε ένα χρόνο, έχοντας ως παράδειγμα την Δανία, την Σουηδία κτλ. Ξεκινήσαμε διάλογο και με την ΕΛΕΤΕΑ για μεταρρυθμίσεις στον θεσμό των ΤΕΑ. Έχουμε ήδη 50.000 εργαζόμενους που εντάχτηκαν στα επαγγελματικά ταμεία και δημιουργούνται επιπλέον νέα ταμεία. Σε αυτό συμβάλει και το φορολογικό πλαίσιο. Οι ιδέες ήταν τρεις: να υπάρξει ευκρινής και ισχυρή εποπτεία για την εξασφάλιση εγγυήσεων. Η δεύτερη ιδέα είναι τα πολυεργοδοτικά ταμεία και το τρίτο είναι να βρεθεί μια δίκαιη φορολογική βάση ώστε να παραμείνει ελκυστικό το σύστημα.
Χωρίς να ξεχνούμε την σημασία του διανεμητικού συστήματος και ιδιαίτερα τις κύριες συντάξεις δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι και για λόγους επενδυτικής ασφάλειας, δημογραφικούς και ενίσχυσης της ελευθερίας των πολιτών, τα κεφαλαιοποιητικά συστήματά μπορούν να λειτουργήσουν συμπληρωματικά. Οι ατομικοί κουμπαράδες για τους νέους είναι σημαντικό για την ενίσχυση της σύνταξης, τον έλεγχο των επενδύσεων και βεβαίως αυτή είναι η προσέγγιση στον τρίτο πυλώνα και στον δεύτερο, δηλαδή στα επαγγελματικά ταμεία. Και εδώ προφανώς πρέπει να έρθουμε και να στηρίξουμε την νέα προσέγγιση με την εποπτεία της αγοράς και την ενημέρωση του σσφαλισμένου. Προβάλουμε στον νόμο για το ΤΕΚΑ τη δυνατότητα πρόσβασης στις επενδύσεις και στον 2ο πυλώνα την διαφάνεια και τα ψηφιακά εργαλεία που θα συμβάλουν προς αυτήν την κατεύθυνση.
Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου: Όταν συζητάμε για τα επαγγελματικά ταμεία πρέπει να δούμε πως λειτουργούν, ώστε να υπάρχει αξιολόγηση, όπως στις ευρωπαϊκές χώρες. Για τον ΣΥΡΙΖΑ πρώτη προτεραιότητα αποτελεί ο πρώτος πυλώνας και είμασταν αντίθετοι στη Βουλή με την κυβερνητική πολιτική για το επικουρικό. Θα καταργήσουμε το κεφαλαιοποιητικό σύστημα στην επικουρική ασφάλιση, διότι δημιουργεί ένα δημοσιονομικό κόστος στο μέλλον.
Η επικουρική ασφάλιση πρέπει να είναι ενταγμένη στο δημόσιο αναδιανεμητικό σύστημα. Όσον αφορά τα ΤΕΑ υπάρχει μια ευρύτερη κοινή προσέγγιση ότι αφενός πρέπει να είναι αποτέλεσμα μιας ευρύτατης κοινωνικής συζήτησης. Πολλές φορές αναφέρθηκε ότι φέρνει προβλήματα το δημογραφικό που ναι μεν έχει σχέση, αλλά δεν πρέκι να βλέπουμε το μέλλον στενά συνδεδεμένο μόνο με το δημογραφικό, αλλά και με την συνολική ανάπτυξη της χώρας, τη μισθολογική αύξηση, το εθνικό σύστημα υγείας. Χρειάζεται συνολικό όραμα για το πως βλέπουμε την ανάπτυξη και την κοινωνία. Για τα ΤΕΑ βασικό στοιχείο είναι η εποπτεία.
Γιώργος Κουτρουμάνης: Το ΠΑΣΟΚ θεμελίωσε την επαγγελματική ασφάλιση με τον νόμο του 2002. Πιστεύουμε στην ανάπτυξη της επαγγελματικής ασφάλισης ιδιαίτερα αυτή την περίοδο που αποτελεί αναγκαιότητα η ανάπτυξή τους. Το πρώτο που πρέπει να μας απασχολεί είναι να υπάρξει συμφωνία για το πως θα αναπτυχθεί η επαγγελματική ασφάλιση στην Ελλάδα, με κεφαλαιοποιητικά χαρακτηριστικά. Ο 2ος πυλώνας όταν είναι ισχυρός πρέπει να στηριχθεί και ο 1ος. Αυτήν την στιγμή έχουμε μια σχέση συνταξιούχου-εργαζομένου 1 προς ι,7, άρα μία προβληματική σχέση. Παραμένει χαμηλή η αντοποδοτική σύνταξη. Ο 2ος πυλώνας έρχεται να καλύψει αυτό το έλλειμμα. Όλοι οι πολίτες έχουν βάλει το χέρι στην τσέπη για να καλύψουν την ατομική δαπάνη. Η ψηφιοποίηση μπορεί να αλλάξει το ασφαλιστικό σύστημα. Για εμάς στις πρώτες προτεραιότητες αποτελεί η χαμηλή εμπιστοσύνη που υπάρχει σε σχέση με το ασφαλιστικό σύστημα, καθώς δεν έχουμε σύγχρονες υπηρεσίες και δεν υπάρχει η ανάλογη ενημέρωση των πολιτών. Όταν κάποιος θέλει να έχει μια συνολική εικόνα και δεν μπορεί να του το δώσει το σύστημα αμέσως υπάρχει κρίση εμπιστοσύνης. Πρέπει να λειτουργεί ομαλά ο ΕΦΚΑ, ήταν αποτυχία όσον αφορά την ενοποίηση. Δεν μπορούμε να πάμε πίσω, αλλά να στηθεί ένας αποτελεσματικός ΕΦΚΑ.
Χαράλαμπος Φύτρος: Θεωρούμε ότι δεν έχει γίνει κατανοητός ο άξονας περί του οποίου γυρνάει ο θεσμός των ΤΕΑ. Πιστεύουμε τόσο στον διάλογο μεταξύ των κοινωνικών εταίρων όσο και στην πολιτεία ευρύτερα. Ο 2ος πυλώνας πρέπει να βρει τον χώρο του μεταξύ της κοινωνικής ασφάλισης και της ιδιωτικής ασφάλισης. Πρόκειται για έναν θεσμό με κίνητρα που δίνονται για να ενεργοποιήσουν τον θεσμό αυτό ή όχι. Ο 2ος πυλώνας μοιράζεται το γεγονός ότι η συμφωνία εργογότη-εργαζόμενου αποκτά ισχύ νόμου. Το ΤΕΑ είναι ο επιτηρητής, ο θεματοφύλακας της συμφωνίας μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου. Αυτό είναι σημαντικό. Θα γίνει με όρους κεφαλαιοποίησης και διαφάνειας. Όλα τα περιουσιακά στοιχεία που συσσωρεύονται σε ένα ΤΕΑ αξιοποιούνται για την πληρωμή συνταξιοδοτικών παροχών. Αποκλειστικά για αυτό τον σκοπό. Τα ΤΕΑ σχεδιάζουν την επέκταση των πληροφοριών ώστε να ενσωματώσουν πληροφορίες και για την κοινωνική ασφάλιση, ενημερώνοντας συνολικά τα μέλη τους.
Γαβριήλ Αμίτσης: Το επιτυχημένο οικοσύστημα των ΤΕΑ πρέπει να λειτουργεί υπό θεσμικό πλαίσιο με πολιτικές και χρηματοδοτικά εργαλεία. Υπάρχει στην Ελλάδα επιτυχημένο οικοσύστημα του β’ πυλώνα; όχι. Από το 2002 δεν υπάρχει θεσμική στρατηγική,. Σε άλλες χώρες, λόγω της επίδρασης της πανδημίας και της ύφεσης, έχουμε παγίωση ποσοστού του πληθυσμού που καλύπτεται από τα ταμεία. Πρέπει να κατανοηθεί ότι όταν έχεις 1ο και 2ο πυλώνα δεν πρέπει να είναι συγκρουσιακό αλλά συμπληρωματικό σύστημα. Οι παγκόσμιες έρευνες για τα συνταξιοδοτικά συστήματα δείχνουν ότι τα καλύτερα συστήματα χαρακτηρίζονται από μεγάλο ποσοστό συμμετοχής στον 2ο πυλώνα,(όπως σε Ισλανδία, Φινλανδία, Σουηδία, Ολλανδία κτλ). Σε αυτές τις χώρες η πρόσβαση είναι υψηλή σε επαγγελματικές συντάξεις.
Η ψηφιοποίηση των υπηρεσιών πρέπει να γίνει και να δούμε τις προκλήσεις. Η μεγαλύτερη η αδυναμία αξιοποίησης αφορά τον πληθυσμό λόγω μεγάλης ηλικίας και τους υφιστάμενους συνταξιούχους. Αν δούμε την μεγάλη εικόνα και των τριών πυλώνων υπάρχουν τρεις άξονες,. Ο πρώτος είναι σημαντικός και αφορά στην επάρκεια των παροχών, στην βιωσιμότητα και ο τρίτος την καλή διακυβέρνηση.
