του Βάιου Κρόκου
Κεντρικό ρόλο στις προσπάθειες ανάτασης της ελληνικής οικονομίας έρχεται να διαδραματίσει η στεγαστική αγορά και τα ακίνητα επί το συνόλω.
Όχι όμως με την μορφή που γνωρίσαμε τις εποχές της μεγάλης άνθισης της οικοδομής και των γενναίων τραπεζικών πιστώσεων.
Στη σημερινή συγκυρία, οι εν εξελίξει διαδικασίες διαχείρισης των κόκκινων δανείων από τις τράπεζες οι οποίες κατέχουν πληθώρα χαρτοφυλακίων με ακίνητα πάσης φύσεως έρχονται να διαμορφώσουν τις νέες ισορροπίες στην αγορά.
Όπως αποτυπώθηκε, μεταξύ άλλων, στο 2ο NPL Summit η τύχη των παραπάνω ακινήτων και η διαμόρφωση, μετέπειτα, των τιμών και των τάσεων στην στεγαστική αγορά θα εξαρτηθεί από τις διεργασίες, εν πολλοίς, όσον αφορά την μεταφορά των δανείων από τις τράπεζες στα funds και τους νέους διαχειριστές (21 για την ώρα). Οι επιλογές;
Από την μια πλευρά οι τράπεζες καλούνται να απαγκιστρωθούν από τα βαρίδια των NPLs, με στόχο την δημιουργία ενός ανοδικού σπιιράλ, με τιτλοποιήσεις, νέες ξένες επενδύσεις και συνάμα αύξηση των τιμών.
Κοινή παραδοχή είναι πως οι νέοι servicers δεν έχουν την πίεση για άμεσες ρευστοποιήσεις/πωλήσεις των ακινήτων εν αντιθέσει με τους περιορισμούς και τις πολιτικές των τραπεζών, έχοντας αγοράσει παράλληλα τα χαρτοφυλάκια σε χαμηλές τιμές. Στόχος είναι η διάθεση των ακινήτων ανάλογα και με τις ανάγκες της αγοράς, όπως ειπώθηκε.
Αρκούν οι ξένοι επενδυτές;
Είναι γεγονός πως η ανάκαμψη στην στεγαστική αγορά οφείλεται σε μεγάλο βαθμό από το Airbnb, την Golden Visa, μεγάλες τουριστικές και άλλες στοχευμένες επενδύσεις. Μόλις το 7% με 8% υπολογίζεται η συμμετοχή των Ελλήνων επενδυτών/ιδιωτών στο υπό διαμόρφωση νέο σπιράλ ανόδου, γεγονός που καταδεικνύει τους κινδύνους που ελλοχεύουν.
Μια αγορά 2 ταχυτήτων
Σύμφωνα με τα στοιχεία, η αγορά συνεχίζει να κινείται με δυο ταχύτητες καθώς:
-Ισχυρή ζήτηση υπάρχει για ακίνητα στο κέντρο της Αθήνας, το παραλιακό μέτωπο και τα νησιά, δημιουργώντας ωστόσο στρεβλώσεις με ραγδαία άνοδο των τιμών λόγω μικρού αποθέματος.
-Η αγορά κύριας κατοικίας που στηρίζεται από την εγχώρια κατασκευαστική δραστηριότητα παραμένει νωχελική καθώς το εισόδημα παραμένει πενιχρό ενώ η έλλειψη χρηματοδότησης παραμένει βασικός παράγοντας (μόλις 500 εκ. το 2019 κατά τις εκτιμήσεις)
Από την άλλη πλευρά, απαιτούνται λύσεις για το σύνολο της αγοράς, όπως επισημάνθηκε, δηλαδή για μη τουριστικά ακίνητα, την γεωργική γη, αποθήκες/logistics. Το ενδιαφέρον στην Περιφέρεια παραμένει σε πολύ χαμηλά επίπεδα γεγονός που καταδεικνύει τις μεγάλες αποκλίσεις στην αγορά.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, η επίδραση των κυβερνητικών πρωτοβουλιών και το αποτέλεσμα των διαδικασιών σε τράπεζες – funds (πωλήσεις χαρτοφυλακίων, πλειστηριασμοί, τιτλοποιήσεις κλπ) αναμένεται, μεταξύ άλλων, να διαμορφώσουν την νέα εικόνα στην αγορά ακινήτων τους επόμενους 12-18 μήνες.
