Χρονιά ρεκόρ για την κατανάλωση του φυσικού αερίου στην Ελλάδα ήταν το 2020, σύμφωνα με τα ετήσια στοιχεία του ΔΕΣΦΑ. Αξίζει δε να σημειωθεί, πως σχεδόν οι μισές από τις ποσότητες που κάλυψαν τις ανάγκες των Χρηστών του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Φυσικού Αερίου (ΕΣΜΦΑ) την προηγούμενη χρονιά προήλθαν από τον Τερματικό Σταθμό Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG) του ΔΕΣΦΑ στη Ρεβυθούσα.
Ειδικότερα, σύμφωνα με στοιχεία του ΔΕΣΦΑ, η εγχώρια κατανάλωση κατά το διάστημα Ιανουάριος- Δεκέμβριος 2020 ανήλθε σε 63,1 εκ. Μεγαβατώρες (MWh) από 57,4 εκ. MWh το 2019. Ουσιαστικά, το 46,18% του φυσικού αερίου προήλθε από εισαγωγές φορτίων LNG, με 49 δεξαμενόπλοια να εκφορτώνουν συνολικά το 2020 στις δεξαμενές της Ρεβυθούσας (από 50 το 2019). Σημειώνεται μάλιστα πως οι δυνατότητες αεριοποίησης του Τερματικού Σταθμού της Ρεβυθούσας αυξήθηκαν σημαντικά, χάρη και στα μεγάλα έργα αναβάθμισής του, με μεγαλύτερο εκείνο της κατασκευής της 3ης δεξαμενής. Έτσι, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του ΔΕΣΦΑ, οι ποσότητες αεριοποίησης για το 2020 έχουν πενταπλασιαστεί σε σχέση με το 2014.
Σε ό,τι αφορά στην εγχώρια κατανάλωση, οι μεγαλύτερες ποσότητες φυσικού αερίου καταναλώθηκαν από τους ηλεκτροπαραγωγούς, οι οποίοι κάλυψαν το 65% της ζήτησης. Ακολούθησαν οι οικιακοί καταναλωτές και οι επιχειρήσεις μέσω των δικτύων διανομής, με κατανάλωση 19%, ενώ το 16% ζητήθηκε από τις εγχώριες βιομηχανίες, που συνδέονται απευθείας στο σύστημα υψηλής πίεσης του ΔΕΣΦΑ.
Το LNG, λόγω και των χαμηλότερων τιμών σε σχέση με το αέριο των αγωγών, κυριάρχησε στις εισαγωγές φυσικού αερίου την περασμένη χρονιά. Σύμφωνα με τα στοιχεία, τα δεξαμενόπλοια που εκφόρτωσαν στη Ρεβυθούσα, μετέφεραν φορτία από 8 διαφορετικές χώρες προέλευσης. Παρόλο που το 2019 η Αλγερία διατηρούσε κυρίαρχη θέση στις ποσότητες LNG που εισήχθησαν στη χώρα με ποσοστό 20%, το 2020 στην πρώτη θέση πέρασαν οι ΗΠΑ με ποσοστό μάλιστα 48%. Διψήφιο νούμερο κατέγραψε επίσης το Κατάρ (22%), ενώ ακολουθούν η Νιγηρία και η Αλγερία με ποσοστό 9% και οι Νορβηγία, Αίγυπτος, Γαλλία και Ολλανδία με 3%.
Μέχρι τον Δεκέμβριο του 2020, η Ελλάδα διέθετε τρία σημεία εισόδου φυσικού αερίου: ένα στα ελληνοτουρκικά σύνορα στους Κήπους, ένα στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα κοντά στο Σιδηρόκαστρο και ένα στον τερματικό σταθμό LNG της Ρεβυθούσας (σημείο εισόδου Αγ. Τριάδα). Η εισαγωγή του φυσικού αερίου στα συγκεκριμένα σημεία μοιράστηκε ως εξής: το 53,82% του φυσικού αερίου εισήχθη μέσω των δύο κύριων σημείων εισόδου του ΕΣΜΦΑ από τη Βουλγαρία (31,9 εκ. MWh) και από την Τουρκία (6,1 εκ. MWh), ενώ το 46,18% εισήχθη μέσω του τερματικού σταθμού LNG της Ρεβυθούσας (32,6 εκ. MWh).
Από το τέλος Δεκεμβρίου 2020 τέθηκε σε εμπορική λειτουργία το σημείο εισόδου Νέα Μεσημβρία, το οποίο συνδέει το Εθνικό Συστήμα Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ) με τον Διαδριατικό αγωγό (TAP), και από το οποίο εισήχθησαν 650 MWh έως τις 31.12.2020. Με αυτόν τον τρόπο, η Ελλάδα διαθέτει πλέον τέσσερα σημεία εισόδου φυσικού αερίου, ενώ αξίζει ακόμη να αναφερθεί ότι η σύνδεση του ΕΣΦΑ με τον TAP αναβαθμίζει σημαντικά τον ρόλο της χώρας στο περιφερειακό ενεργειακό τοπίο, καθώς το Σύστημα Φυσικού Αερίου συνδέεται πλέον με μία από τις μεγαλύτερες αγορές φυσικού αερίου στην Ευρώπη, αυτή της Ιταλίας, η οποία με τη σειρά της συνδέεται με τη Βόρεια Ευρώπη μέσω της Ελβετίας και της Γερμανίας.
* Το σημείο διασύνδεσης με τον TAP στη Νέα Μεσημβρία τέθηκε σε εμπορική λειτουργία στις 31/12/2020
Οι υποδομές του ΔΕΣΦΑ συνέβαλαν ουσιαστικά στη διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας του φυσικού αερίου και στην ασφάλεια εφοδιασμού. Η απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας και του καθεστώτος πρόσβασης τρίτων (Third Party Access TPA), βάσει του οποίου λειτουργεί ο ΔΕΣΦΑ, ενισχύει επίσης τον ανταγωνισμό τιμών. Η πρόσβαση τρίτων (TPA) διέπεται από τις διατάξεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της εθνικής νομοθεσίας, διασφαλίζοντας ανοιχτή πρόσβαση σε οποιοδήποτε ενδιαφερόμενο μέρος.
Για μία ακόμα χρονιά, τα στοιχεία επιβεβαιώνουν τον ρόλο της Ελλάδας ως ενεργειακό κόμβο στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Μεσογείου, καθώς παρατηρείται άνοδος στις ποσότητες φυσικού αερίου που εξάγονται στη Βουλγαρία. Συγκεκριμένα, το 2020 εξήχθησαν από το Σιδηρόκαστρο προς τη Βουλγαρία ποσότητες φυσικού αερίου 7,3 εκ. MWh.
