Με περισσότερα από 450 έργα στο ενεργητικό του (πολλά εκ των οποίων υπήρξαν παραγγελίες μεγάλων ορχηστρών και ιδρυμάτων, 150 έργα για θέατρο και κινηματογράφο (εκ των οποίων 60 για αρχαίες τραγωδίες), ο Θόδωρος Αντωνίου, υπήρξε ένας εκ των κορυφαίων συνθετών της γενιάς του, διδάσκοντας μουσική στα μεγαλύτερα Πανεπιστήμια του κόσμου, αφήνοντας το προσωπικό του στίγμα στη πορεία της σύγχρονης ελληνικής μουσικής σύνθεσης.
Υπήρξε ιδρυτής της Πειραματικής Λυρικής Σκηνής και καλλιτεχνικός διευθυντής της από το 2004 έως το 2011, πετυχαίνοντας να συνδέσει εντελώς πρωτοποριακές τάσεις με αναμνήσεις ήχων παλαιοτέρων εποχών και να “κυκλοφορεί” μουσικά ανάμεσα στην τονικότητα και την ατονικότητα με τρόπο εντελώς προσωπικό.
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1935. Σπούδασε βιολί, φωνητική και σύνθεση στο Εθνικό Ωδείο και στο Ελληνικό Ωδείο της Αθήνας και συνέχισε τις σπουδές του για σύνθεση και διεύθυνση ορχήστρας στη Μουσική Ακαδημία του Μονάχου και στο Διεθνές Μουσικό Κέντρο του Ντάρμστατ. Δίδαξε μουσική στα Πανεπιστήμια του Στάνφορντ και της Γιούτα των Ηνωμένων Πολιτειών, στη Μουσική Ακαδημία της Φιλαδέλφειας και στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης. Από το 1974 έως το 1985 υπήρξε συνδιευθυντής όλων των δραστηριοτήτων σύγχρονης μουσικής στο Μουσικό Κέντρο του Τάνγκελγουντ. Από το 1989 κατέχει τη θέση του προέδρου της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών.
Η εργογραφία του περιλαμβάνει τις όπερες Περίανδρος (1977-79), Βάκχες (1991-92), Οιδίπους επί Κολωνώ (1997) [Παραγγελία της Συμφωνικής Ορχήστρας της Ραδιοφωνίας SWF Μπάντεν Μπάντεν/Βραβείο Μουσικής 1998 της Ένωσης Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κρητικών], χορωδιακά έργα, καντάτες, έργα μουσικής δωματίου, έργα για σολίστ, συμφωνικά έργα και κοντσέρτα. Ενδεικτικά αναφέρονται: Τρεις Συμφωνίες, η Καντάτα Νενικήκαμεν (1972) [Παραγγελία της Συμφωνικής Ορχήστρας της Ραδιοφωνίας και της πόλης του Μονάχου για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1972], Πέντε Κοντσέρτα για Πιάνο, Τρία Κοντσέρτα για Βιολί, Έξι Κουαρτέτα Εγχόρδων κ.α.
Διηύθυνε πολλές μεγάλες ορχήστρες και μουσικά σύνολα παγκοσμίως, όπως την Ορχήστρα Δωματίου της Συμφωνικής Ορχήστρας της Βοστώνης, τις Ορχήστρες των Ραδιοφωνιών του Βερολίνου, του Παρισιού και της Βαυαρίας, την Ορχήστρα Tonhalle της Ζυρίχης, την Ορχήστρα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, την Καμεράτα κ.α.
Από τα 25 περίπου βραβεία και διακρίσεις αναφέρονται ενδεικτικά: “Βραβείο Richard Strauss” της πόλεως του Μονάχου (1964), το βραβείο “Κάρολος Κουν”(1988) για την προσφορά του στο χώρο της θεατρικής μουσικής, το “Αριστείο Διδασκαλίας Metcalf” του Πανεπιστημίου της Βοστώνης (1991), το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο της προσφοράς του στη μουσική (1997), Επίτιμος Διδάκτωρ του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου (2003), Ταξιάρχης του Τάγματος της Τιμής από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας (Φεβρουάριος 2007), Επίτιμος Διδάκτωρ του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (2009), Βραβείο Τιμώντας τον Ελληνικό Πολιτισμό από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ (2011) και το Βραβείο Απόλλων από την ΕΛΣ και την ΕΦΕΛΣ (2013). Τον Οκτώβριο του 2008 ανακηρύχθηκε Ομότιμος Καθηγητής του πανεπιστημίου της Βοστώνης και έκτοτε ζούσε μόνιμα στην Ελλάδα.
Αξιοσημείωτη υπήρξε η ευελιξία του ανάμεσα στα διάφορα στυλ, ευελιξία περισσότερο εμφανής στις μουσικές συνθέσεις του για το θέατρο, όπου – ανάλογα των έργων και της συνεργασίας του με τους εκάστοτε σκηνοθέτες – συνδύαζε με άνεση εκπληκτική το ένα μουσικό ύφος με το άλλο, από μπαρόκ μέχρι ηλεκτρονική μουσική.
Tο 2014 εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών στην έδρα «Μουσικής Σύνθεσης».
Πολιτική τελετή θα πραγματοποιηθεί αύριο, Παρασκευή, 28 Δεκεμβρίου 2018 και ώρα 11 π.μ. στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών.
