Τη δημιουργία μηχανισμού αντιστάθμισης στις τιμές ενέργειας οι οποίες συνεχίζουν να «καλπάζουν», μέσω fund που θα αντλήσει έσοδα 5-8 δις ευρώ από την αγορά δικαιωμάτων ρύπων, πρότεινε ο υπουργός Ενέργειας κ. Κώστας Σκρέκας στο άτυπο συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας στη Σλοβενία. Τα έσοδα του μηχανισμού θα επιστρέψουν στους καταναλωτές, για να εξομαλύνουν την πίεση από ην άνοδο των τιμών.
Πρόκειται για ολοκληρωμένη πρόταση η οποία μάλιστα έχει και άλλες παραμέτρους που ευνοούν έμμεσα τους καταναλωτές, με την αξιοποίηση των τιμών των ρύπων οι οποίες παρακολουθούν κατά πόδας την εκτόξευση των τιμών του φυσικού αερίου με τρόπο που υποδηλώνει παρέμβαση κερδοσκόπων στο σύστημα και στρέβλωση της συγκεκριμένης αγοράς.
Ταυτόχρονα η χρήση του εργαλείου των δικαιωμάτων ρύπων θα εξυπηρετήσει έτσι και τους βιομηχανικούς καταναλωτές και γενικά τις επιχειρήσεις, αφού η προσφορά επιπλέον δικαιωμάτων, θα μειώσει το κόστος αγοράς ρύπων επιτρέποντας και την προσωρινή αύξηση στη χρήση λιγνίτη- άνθρακα, μέχρι να κοπάσει η διόγκωση των τιμών του φυσικού αερίου.
Η ελληνική πρόταση προβλέπει τη δημιουργία προσωρινού μηχανισμού αντιστάθμισης (temporary hedging mechanism) που θα αξιοποιήσει κεφάλαια από το σύστημα εμπορίας ρύπων, (από την πώληση επιπλέον δικαιωμάτων ρύπων ή μέσω προεξόφλησης μελλοντικών εσόδων), από την αγορά αυτή.
Η ανάληψη της σχετικής πρωτοβουλίας της Ελλάδας για πανευρωπαϊκή αντιμετώπιση των διογκωμένων τιμών ενέργειας είχε προαναγγελθεί από τον Έλληνα πρωθυπουργό κ. Κυριάκο Μητσοτάκη, στο πλαίσιο της συνόδου EUMED 9 στην Αθήνα.
Πρόκειται για σύνθετο μοντέλο επιδότησης με τη χρήση του εργαλείου του Χρηματιστηρίου δικαιωμάτων ρύπων. Έχει ομοιότητες με τα μέτρα ελάφρυνσης των νοικοκυριών που ανακοίνωσε πρόσφατα η ελληνική κυβέρνηση, η οποία αντλεί κεφάλαια για την χρηματοδότηση του προγράμματος από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης.
Η πρόταση του κ. Σκρέκα προς τους ομολόγους του θα προβλέπει, σύμφωνα με πληροφορίες και πλειστηριασμούς μελλοντικών δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων. Έτσι οι βιομηχανίες θα μπορούν να αγοράσουν αρκετά και φθηνότερα δικαιώματα για να αντισταθμίσουν πλήρως την έκθεσή τους στις τιμές, καθώς η προσφορά δικαιωμάτων θα πιέσει καθοδικά τις τιμές.
Εκτιμήσεις της ελληνικής πλευράς, ανεβάζουν το ποσό που θα χρειαστεί για να καλυφθούν οι ανάγκες του χειμώνα 2021 – 2022 στα 5 έως 8 δις. ευρώ. Η κατανομή των ποσών στα επιμέρους κράτη μέλη προβλέπεται να υπολογιστεί με βλάση κατανάλωση ρεύματος και θέρμανσης αλλά και το ΑΕΠ των κρατών μελών.
H ελληνική πρόταση προβλέπει ότι το fund μέσω της δημιουργίας του μηχανισμού αντιστάθμισης θα περιοριστεί μόνο σε περιπτώσεις ακραίας διακύμανσης των τιμών, που όμως έχει γίνει καθεστώς στις αγορές από την αρχή του καλοκαιριού. Καθώς η πρόταση αφορά ένα εργαλείο αντιστάθμισης, θα υπάρχει πρόβλεψη για επιστροφή των κεφαλαίων σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, όταν θα έχουν ομαλοποιηθεί οι τιμές.
Η Ελλάδα είναι, μαζί με την Ισπανία κυρίως, αλλά και την Ιταλία, οι μοναδικές χώρες που έθεσαν θέμα ανάληψης πρωτοβουλιών σε πανευρωπαϊκό επίπεδο προκειμένου να αμβλυνθούν οι επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης, ενόψει και του χειμώνα που αναμένεται να επιδεινώσει ακόμη περισσότερο το πρόβλημα για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Η ελληνική πρόταση, έχει ήδη παρουσιαστεί στους υπουργούς Ενέργειας, σύμφωνα με πληροφορίες, ενώ ο Έλληνας υπουργός απέστειλε επιστολή τόσο στον αντιπρόεδρο της ΕΕ αρμόδιο για την Πράσινη Συμφωνία Φ. Τίμερμανς, όσο και στην Επίτροπο Ενέργειας Κ. Σίμπσον.
Νίκος Κωτσικόπουλος
