Θετικά είναι τα μηνύματα για το μέλλον των ΑΠΕ στη χώρα και την συνολική προσπάθεια επίτευξης των κοινοτικών στόχων καθώς την περασμένη εβδομάδα οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έσπασαν ρεκόρ σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Τι σημαίνει αυτό; Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ, τη Δευτέρα 14 Σεπτεμβρίου οι ΑΠΕ (αιολικά, φωτοβολταϊκά) κάλυψαν το 51 % της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, ποσοστό που ανεβαίνει στο 57% αν συνυπολογιστούν τα μεγάλα υδροηλεκτρικά.
Παράλληλα, την ίδια μέρα, ο άνεμος στη χώρα μας κάλυψε πάνω από το 40% της ζήτησης, ποσοστό που ήταν το υψηλότερο στην Ευρώπη, σύμφωνα με τα στοιχεία της WindEurope που εκπροσωπεί περισσότερες από 400 επιχειρήσεις και οργανισμούς της αιολικής βιομηχανίας.
Δύο λόγοι για περαιτέρω ανάπτυξη των ΑΠΕ
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των παραγόντων του κλάδου, τα μηνύματα για το μέλλον και την περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας είναι ιδιαίτερα θετικά.
Αυτό αν αναλογιστεί κανείς πως οι διαδικασίες αδειοδότησης των ΑΠΕ θα είναι πιο απλές με το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που είναι υπό εκπόνηση. Μετά την κατάργηση της άδειας παραγωγού για τις ΑΠΕ, οι νέες ρυθμίσεις θα αφορούν την απλοποίηση των επόμενων φάσεων έως και την άδεια λειτουργίας καθώς και το πλαίσιο για τη δημιουργία υβριδικών μονάδων (που θα συνδυάζουν ΑΠΕ με αποθήκευση ενέργειας), «κλασικών» μονάδων αποθήκευσης και υπεράκτιων αιολικών πάρκων.
Την ίδια ώρα, εκκρεμούν 11.000 αιτήσεις περίπου για κατασκευή μονάδων ΑΠΕ, συνολικής ισχύος 76 γιγαβάτ, μέγεθος που είναι σχεδόν δεκαπλάσιο από την ισχύ που απαιτείται προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος του 2030!
Αποτίμηση και χάραξη πολιτικής για την επόμενη μέρα
Η αποτίμηση του υφιστάμενου πλαισίου των διαγωνιστικών διαδικασιών για τα έργα ΑΠΕ (η ισχύς του οποίου εκπνέει στο τέλος του έτους) και η χάραξη της διάδοχης κατάστασης ήταν το αντικείμενο ευρείας σύσκεψης που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Σύμφωνα με τον Υπουργό κ. Χατζηδάκη: «Πριν από 10-15 έπρεπε να δοθούν ισχυρά κίνητρα στις ΑΠΕ για να τις γνωρίσουν οι επενδυτές και να τοποθετηθούν σε αυτόν τον τομέα. Από τότε τα πράγματα άλλαξαν πολύ και στην Ευρώπη και στην Ελλάδα. Οι ΑΠΕ είναι βασικός μοχλός της παραγωγής ενέργειας και θα γίνουν ακόμα περισσότερο. Μια θετική προσαρμογή για τον χώρο έχει γίνει το τελευταίο διάστημα με την απλοποίηση των αδειοδοτήσεων. Θα προχωρήσουμε και σε δεύτερο «κύμα» απλοποίησης σε συνεργασία με την αγορά. Υπάρχει μια πλημμυρίδα αιτήσεων για αδειοδότηση έργων ΑΠΕ. Εάν υλοποιηθούν όλα, θα έχουμε ΑΠΕ που θα καλύπτουν στο πολλαπλάσιο τις ανάγκες της εγχώριας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό σημαίνει ότι οι ΑΠΕ θα πρέπει να πάψουν να είναι ρυθμισμένη αγορά. Θα πρέπει σταδιακά να αρχίσουν να λειτουργούν όπως και στις περισσότερες (αν όχι σε όλες) τις χώρες της Ευρώπης. Λόγω του Target Model θα περάσουμε σε ένα καθεστώς ελεύθερου ανταγωνισμού με ό,τι αυτό συνεπάγεται, με σεβασμό στους κανόνες, τις δεσμεύσεις μας έναντι στην ΕΕ, με βάση τις προβλέψεις του Συντάγματος.
Μας ενδιαφέρει να στηρίξουμε τους παραγωγούς, αλλά μας ενδιαφέρουν ασφαλώς και οι τιμές που πληρώνει η βιομηχανία και ο μέσος καταναλωτής. Δεν είναι ανεκτό η Ελλάδα να έχει την υψηλότερη χονδρεμπορική τιμή ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ. Θεωρώ ντροπή το ότι είμαστε οι τελευταίοι που δεν έχουμε εφαρμόσει το Target Model. Θα προχωρήσουμε παράλληλα σε μια περαιτέρω διευκόλυνση της αδειοδότησης αίροντας τα όποια γραφειοκρατικά εμπόδια, αλλά και σε έναν εξορθολογισμό της αγοράς. Διαγωνισμοί θα υπάρχουν μεταβατικά, στη συνέχεια όμως θα περάσουμε πλήρως στις προβλέψεις του Target Model. Αυτό σημαίνει μακροπρόθεσμες συμβάσεις μεταξύ προμηθευτών και καταναλωτών (PPA) και ότι συμβαίνει στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπου βιομηχανία και καταναλωτές έχουν χαμηλότερες τιμές και οι παραγωγοί έχουν κέρδη. Αυτή είναι η πολιτική κατεύθυνση».
Η γ.γ Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών κ. Αλεξάνδρα Σδούκου έκανε λόγο για σαφώς θετική αποτίμηση του υφιστάμενου διαγωνιστικού πλαισίου. Όπως είπε, «Στην περίοδο 2018-2020 «κλείδωσαν» τιμές αιολικοί και φωτοβολταϊκοί σταθμοί συνολικής ισχύος 2,7 GW, ενώ παρατηρήθηκε και σημαντική υποχώρηση των τιμών, ακολουθώντας βέβαια και την ευρύτερη τάση απομείωσης του κόστους παραγωγής». Όπως υπογράμμισε, βασικός άξονας του νέου σχεδίου (που θα πρέπει να ετοιμαστεί άμεσα από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και να σταλεί στην Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της ΕΕ ώστε να εγκριθεί πριν την 1η Ιανουαρίου 2021 και να μην υπάρχει θεσμικό κενό) είναι να διασφαλίζεται χαμηλότερο κόστος ενέργειας, επ’ ωφελεία του τελικού καταναλωτή. «Συμφωνούμε όλοι όμως ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει από τη μια μέρα στην άλλη και είναι απαραίτητη μια μεταβατική περίοδος που θα επιτρέψει στον κλάδο των ΑΠΕ να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα που θα δημιουργήσει το Target Model, ώστε η μετάβαση στο νέο περιβάλλον λειτουργίας να γίνει ομαλά και να μην ανακόψει την ισχυρή δυναμική του τομέα».
