Του Γιάννη Λεοντάρη
Ένα ουσιαστικό χτύπημα στην κυβερνοτρομοκρατία, αλλά και το ξέπλυμα κυβερνο-χρήματος, επιχειρεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με την υιοθέτηση, την περασμένη εβδομάδα, ενός νομοσχεδίου που ενισχύει τους κανόνες της ΕΕ κατά του ξεπλύματος ψηφιακού χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και του κυβερνοεγκλήματος (τα οποία «κινούνται» ιδιαίτερα με τέτοιο χρήμα).
Σύμφωνα με τις νέες απαιτήσεις που συμφωνήθηκαν από τους Eυρωβουλευτές, όλες οι μεταφορές κρυπτογραφικών περιουσιακών στοιχείων (όπως είναι τα κρυπτονομίσματα) θα πρέπει να περιλαμβάνουν πληροφορίες σχετικά με την πηγή του περιουσιακού στοιχείου και τον δικαιούχο του, πληροφορίες που θα διατίθενται στις αρμόδιες Αρχές.
Οι κανόνες θα καλύπτουν επίσης συναλλαγές από τα λεγόμενα μη φιλοξενούμενα πορτοφόλια (μια διεύθυνση πορτοφολιού κρυπτονομικού περιουσιακού στοιχείου που βρίσκεται στην φύλαξη ενός ιδιώτη χρήστη), ενώ οι τεχνολογικές λύσεις που θα χρησιμοποιηθούν θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι αυτές οι μεταβιβάσεις περιουσιακών στοιχείων θα μπορούν να προσδιορίζονται μεμονωμένα.
Ο στόχος είναι να διασφαλιστεί ότι οι μεταφορές κρυπτογραφικών στοιχείων θα μπορούν να εντοπιστούν έτσι ώστε να μπορούν να αποκλειστούν ύποπτες συναλλαγές.
Οι νέοι κανόνες αποτελούν μέρος μιας νέας δέσμης για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, η οποία καθορίζει μέτρα για την ενίσχυση των κανόνων της ΕΕ για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.
Επιχειρεί να αντιμετωπίζει τις ελλείψεις του υφιστάμενου πλαισίου, οι οποίες περιλαμβάνουν την αναποτελεσματική εφαρμογή, την αδύναμη εποπτεία και τον ανεπαρκή εντοπισμό ύποπτων συναλλαγών.
Επί του παρόντος δεν υπάρχουν κανόνες στην ΕΕ που να επιτρέπουν τον εντοπισμό των μεταφορών κρυπτονομικών στοιχείων και να παρέχουν πληροφορίες σχετικά με τον εντολέα/δικαιούχο τέτοιων μεταφορών κρυπτονομικών στοιχείων.
Το μεγάλο «κενό»
Ωστόσο, στο νομοσχέδιο υπάρχει ένα μεγάλο «κενό», καθώς προβλέπεται ότι οι κανόνες δεν θα ισχύουν για μεταφορές από άτομο σε άτομο που πραγματοποιούνται χωρίς πάροχο, όπως πλατφόρμες συναλλαγών bitcoin, ή μεταξύ παρόχων που ενεργούν για δικό τους λογαριασμό.
Αυτό που δεν προσδιόρισε το Ευρωκοινοβούλιο είναι το εάν η συγκεκριμένη πρόβλεψη θα υπάρχει μέχρι να καταργηθεί, ή εάν υπάρχει επειδή οι Ευρωβουλευτές θεωρούν ότι είναι τεχνικά αδύνατο να ισχύσουν οι παραπάνω κανόνες για τις μεταφορές από άτομο σε άτομο χωρίς ενδιάμεση μεσολάβηση παρόχου.
Δεν υπάρχουν ελάχιστα όρια
Λόγω της ταχύτητας και της εικονικής φύσης τους, οι συναλλαγές με κρυπτονομίσματα παρακάμπτουν εύκολα τους υπάρχοντες κανόνες που βασίζονται στα όρια συναλλαγών. Ως εκ τούτου, οι Ευρωβουλευτές αποφάσισαν να καταργήσουν τα ελάχιστα κατώτατα όρια και τις εξαιρέσεις για μεταφορές χαμηλής αξίας.
Δημόσιο μητρώο οντοτήτων υψηλού κινδύνου
Οι Ευρωβουλευτές ζητούν από την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών να δημιουργήσει ένα δημόσιο μητρώο επιχειρήσεων και υπηρεσιών που εμπλέκονται σε κρυπτογραφικά περιουσιακά στοιχεία που ενδέχεται να έχουν υψηλό κίνδυνο νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και άλλων εγκληματικών δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένου ενός μη εξαντλητικού καταλόγου μη συμμορφούμενους παρόχους.
Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, προτού διαθέσουν τα κρυπτογραφικά στοιχεία στους δικαιούχους, οι πάροχοι θα πρέπει να επαληθεύσουν ότι η πηγή του περιουσιακού στοιχείου δεν υπόκειται σε περιοριστικά μέτρα και ότι δεν υπάρχουν κίνδυνοι νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες ή χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.
Τα επόμενα βήματα
Το εγκριθέν κείμενο αντιπροσωπεύει το σχέδιο εντολής προς τους ευρωβουλευτές να διαπραγματευτούν την τελική μορφή της νομοθεσίας με τις κυβερνήσεις της ΕΕ. Το Ευρωκοινοβούλιο θα πρέπει να το ψηφίσει κατά τη σύνοδο ολομέλειας τον Απρίλιο.
