Το Υπουργείο Οικονομικών έδωσε στη δημόσια διαβούλευση το νέο φορολογικό νομοσχέδιο με το οποίο δίνονται φορολογικά κίνητρα για την τόνωση της αγοράς ακινήτων, της οικοδομικής δραστηριότητας και της ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων :
- Αναστέλλεται -πάλι- η επιβολή φόρου υπεραξίας στις μεταβιβάσεις ακινήτων
- Επεκτείνεται η έκπτωση από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων του 40% των δαπανών για ενεργειακή και λειτουργική αναβάθμιση κτιρίων.
Αναλυτικά, τα μέτρα:
1) Έκπτωση του 40% των δαπανών ενεργειακής και λειτουργικής αναβάθμισης κτισμάτων από τον φόρο εισοδήματος των επομένων τεσσάρων ετών.
Παρατείνεται μέχρι τις 31-12-2024 η ισχύς της διάταξης του άρθρου 16 του φορολογικού νόμου 4646/2019 η οποία προβλέπει ότι το 40% των εξόδων που καταβάλλουν οι φορολογούμενοι μέσα σε ένα έτος για τις εργασίες ενεργειακής και λειτουργικής αναβάθμισης των ακινήτων τους εκπίπτει από τις οφειλές φόρου εισοδήματος των τεσσάρων ετών που έπονται του έτους καταβολής των δαπανών υπό ορισμένους κανόνες και υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
Το ανώτατο συνολικό όριο δαπανών που αναγνωρίζεται είναι τα 16.000 ευρώ. Το μέγιστο ποσό έκπτωσης διαμορφώνεται, συνεπώς, συνολικά στα 6.400 ευρώ (40% των 16.000 ευρώ).
Συνακόλουθα, το ανώτατο ποσό έκπτωσης φόρου που δικαιούται ο ιδιοκτήτης σε κάθε ένα από τα 4 έτη ισχύος της έκπτωσης φθάνει τα 1.600 ευρώ (το 25% των 6.400 ευρώ).
Με την νέα ρύθμιση η έκπτωση φόρου θα ισχύσει και για το 40% των δαπανών λειτουργικής αναβάθμισης ακινήτων που θα πραγματοποιήσουν οι φορολογούμενοι το 2023 αλλά και το 2024 και θα κατανεμηθεί στις φορολογικές δηλώσεις επόμενων τεσσάρων ετών (2024 – 2028) αναλόγως.
- Ακόμη και όσοι φορολογούμενοι δαπανήσουν το 2023 και το 2024 χρήματα για ανακαινίσεις και βελτιώσεις στα σπίτια και τα λοιπά κτίσματα που κατέχουν θα έχουν το δικαίωμα να γλιτώσουν φόρο εισοδήματος έως 1.600 ευρώ τον χρόνο στις φορολογικές δηλώσεις των ετών 2024 – 2028.
Για να ισχύσει η έκπτωση πρέπει να υπάρχει η απόδειξη των δαπανών με νόμιμα παραστατικά και η εξόφλησή τους να γίνει με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής (χρεωστικές, πιστωτικές ή προπληρωμένες κάρτες, υπηρεσίες ηλεκτρονικής τραπεζικής) ή μέσω παρόχου υπηρεσιών πληρωμών.
Οι επιλέξιμες δαπάνες πρέπει να μην έχουν εκπέσει ως δαπάνη από τα ακαθάριστα έσοδα επιχειρηματικής δραστηριότητας. Επιπλέον, το μέτρο καλύπτει κτίρια τα οποία δεν έχουν ήδη ενταχθεί ή δεν θα ενταχθούν σε πρόγραμμα αναβάθμισης κτιρίων ή άλλα προγράμματα ή δράσεις επιχορήγησης.
Οι επιλέξιμες ενεργειακές δαπάνες αφορούν τη λήψη υπηρεσιών για τα ακόλουθα:
Τοποθέτηση θερμομόνωσης
- Αντικατάσταση κουφωμάτων, υαλοπινάκων και εξωτερικών προστατευτικών φύλλων
- Εγκατάσταση ή αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης, καθώς και των αναγκαίων υποδομών και στοιχείων, ώστε το κτίριο να καθίσταται πλήρως λειτουργικό
- Εγκατάσταση διατάξεων αυτόματου ελέγχου της λειτουργίας του συστήματος θέρμανσης/ψύξης
- Εγκατάσταση συστήματος αυτοπαραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος (με ενεργειακό συμψηφισμό), καθώς και συστημάτων ηλεκτρικών συσσωρευτών (μπαταρίες) όταν συνδυάζονται με φωτοβολταϊκά συστήματα
- Εγκατάσταση συστήματος παραγωγής ζεστού νερού με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ)
- Εγκατάσταση συστήματος μηχανικού αερισμού με ανάκτηση θερμότητας
- Αναβάθμιση φωτισμού των κοινόχρηστων χώρων πολυκατοικίας.
Οι επιλέξιμες λειτουργικές-αισθητικές δαπάνες αφορούν τη λήψη υπηρεσιών για τα ακόλουθα:
- Τοποθέτηση/αντικατάσταση υδραυλικής εγκατάστασης
- Τοποθέτηση/αντικατάσταση ηλεκτρολογικής εγκατάστασης
- Συντήρηση/επισκευή στέγης
- Επισκευή τοιχοποιίας/Χρωματισμού εσωτερικά και εξωτερικά των κτιρίων
- Τοποθέτηση σταθερών ή κινητών συστημάτων σκίασης
- Αναβάθμιση ή εγκατάσταση ανελκυστήρα
- Εγκατάσταση οικιακών σημείων επαναφόρτισης ηλεκτροκίνητων οχημάτων
- Αλλαγή ή επισκευή δαπέδων.
2) Αναστολή της επιβολής φόρου υπεραξίας στις μεταβιβάσεις ακινήτων
Η έναρξη ισχύος των διατάξεων για την επιβολή φόρου 15% στην υπεραξία που προκύπτει από την πώληση ακινήτου σε τιμή ανώτερη της τιμής κτήσης θα αναβληθεί για δύο ακόμη έτη. Με βάση την ισχύουσα αυτή τη στιγμή νομοθεσία, οι διατάξεις που προβλέπουν την επιβολή φόρου 15% επί της θετικής διαφοράς (επί της υπεραξίας) που προκύπτει από την πώληση ακινήτου σε τιμή υψηλότερη από την τιμή στην οποία αποκτήθηκε έχουν ανασταλεί έως τις 31-12-2022.
Με την νέα νομοθετική διάταξη η αναστολή της επιβολής φόρου υπεραξίας στις μεταβιβάσεις ακινήτων παρατείνεται για το 2024. Ετσι, όσοι φορολογούμενοι θα πωλήσουν ακίνητα κατά τα επόμενα 1 με 2 έτη δεν θα πληρώσουν φόρο 15% επί της διαφοράς μεταξύ των τιμών στις οποίες απέκτησαν τα ακίνητα και των τιμών στις οποίες θα τα πωλήσουν. Ως εκ τούτου, οι τιμές πώλησης των ακινήτων δεν θα επηρεαστούν ανοδικά από την επιβολή αυτού του φόρου.
Στο φορολογικό νομοσχέδιο που θα παραμείνει σε διαβούλευση έως τις 21 Νοεμβρίου περιλαμβάνονται και οι εξής ρυθμίσεις:
1) Παράταση ισχύος μειωμένων και υπερμειωμένων συντελεστών Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.) για
Α) ΑΓΑΘΑ:
α1) του υπερμειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 6%, για τα φίλτρα αλλά και τις γραμμές αιμοκάθαρσης, αιμοδιήθησης, αιμοδιαδιήθησης και πλασμαφαίρεσης,
α2) του υπερμειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 6%, για τα μέσα ατομικής υγιεινής και προστασίας της παρ. 50 του Παραρτήματος ΙΙΙ του Κώδικα ΦΠΑ (μάσκες προστασίας και γάντια για την ιατρική, σαπούνι και άλλα παρασκευάσματα για την ατομική υγιεινή, αντισηπτικά [διαλύματα, μαντηλάκια και άλλα παρασκευάσματα]),
α3) του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 13%, για τα μη αλκοολούχα ποτά της ΔΚ ΕΧ2202 και τα αεριούχα νερά της ΔΚ ΕΧ2201,
α4) του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 13%, στην εισαγωγή αντικειμένων τέχνης, συλλογών ή αρχαιοτήτων και την παράδοση αντικειμένων καλλιτεχνικής αξίας των παρ. 52 και 53 του Παραρτήματος ΙΙΙ του Κώδικα Φ.Π.Α. και
α5) του υπερμειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 6%, για τους απινιδωτές.
Β) ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ:
β1) του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ13% για τις υπηρεσίες μεταφοράς προσώπων και των αποσκευών τους,
β2) του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ13% για τις υπηρεσίες εστίασης,
β3) του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ13% στα εισιτήρια κινηματογράφων,
β4) του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ13% στα εισιτήρια για ζωολογικούς κήπους,
β5) του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ13% για τις υπηρεσίες που παρέχονται από γυμναστήρια και σχολές εκμάθησης χορού, εφόσον οι υπηρεσίες από τις σχολές αυτές δεν απαλλάσσονται με το άρθρο 22 του Κώδικα Φ.Π.Α.
2) Έκδοση πράξης προσδιορισμού του φόρου σε κάθε περίπτωση υποβολής τροποποιητικής δήλωσης στη φορολογία κεφαλαίου
Με την ρύθμιση, καταργείται ο έλεγχος από τη Φορολογική Διοίκηση, στις περιπτώσεις υποβολής τροποποιητικής δήλωσης φόρου μεταβίβασης ακινήτων ή τροποποιητικής δήλωσης φόρου κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών από την οποία προκύπτει μείωση φόρου άνω των 300 ευρώ, καθώς και σε κάθε μεταγενέστερη αυτής τροποποιητική δήλωση, ανεξαρτήτως ποσού μείωσης του φόρου, και θεσπίζεται εξουσιοδοτική διάταξη για την έκδοση απόφασης του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) που καθορίζει τα όργανα, τις προϋποθέσεις, τα κριτήρια, τον τρόπο, τη διαδικασία και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την επαλήθευση της ορθότητας και της πληρότητας των υποβαλλόμενων τροποποιητικών δηλώσεων φορολογίας κεφαλαίου με τις οποίες μειώνεται η φορολογητέα αξία.
3) Παράταση ισχύος της μείωσης τελών κυκλοφορίας τουριστικών λεωφορείων και για το έτος 2023
4) Αναστολή εφαρμογής της πιστοποίηση από ανεξάρτητο εκτιμητή και την παροχή εγγύησης, τη διασφάλιση ή την εμπράγματη ασφάλεια για τις ρυθμίσεις οφειλών
Η παράταση της αναστολής ιγια ένα έτος ακόμα, και συγκεκριμένα από τις 28.10.2022 έως και τις 27.10.2023 κρίνεται απαραίτητη, προκειμένου η πάγια ρύθμιση του ν. 4152/2013 να προσαρμοστεί στην παρούσα οικονομική συγκυρία, να αρθούν τα εμπόδια υπαγωγής, που σχετίζονται με τη βεβαίωση εκτιμητή, τις εγγυήσεις και εμπράγματες ασφάλειες, στην εν λόγω ρύθμιση και να διευκολυνθούν οι πολίτες και οι επιχειρήσεις για την τακτοποίηση των υποχρεώσεών τους προς τη Φορολογική Διοίκηση. Εγγυήσεις ή εμπράγματα βάρη που τυχόν έχουν παρασχεθεί κατ’ εφαρμογή των σχετικών διατάξεων εξακολουθούν να ισχύουν. Η εν λόγω διευκόλυνση των οφειλετών καταλαμβάνει και τις ήδη χορηγηθείσες πάγιες ρυθμίσεις, ενώ με την επανέναρξη ισχύος των σχετικών διατάξεων μετά τη λήξη της αναστολής, η υποχρέωση προσκόμισης των ως άνω δικαιολογητικών και εγγυήσεων δεν θα καταλαμβάνει τις ήδη χορηγηθείσες ρυθμίσεις κατά τη διάρκεια της αναστολής.
