Αγαπητοί μέτοχοι,
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Κυρίες και Κύριοι,
Όπως όλοι γνωρίζετε, ανακοίνωσα πριν λίγες εβδομάδες την απόφασή μου να ολοκληρώσω οριστικά τον κύκλο παρουσίας μου στη Eurobank, στη δημιουργία και την επιτυχία της οποίας, είχα την ευκαιρία και το προνόμιο να συμβάλω, σε συνεργασία με εκατοντάδες άλλους συναδέλφους.
Οι λόγοι της απόφασής μου αναφέρονται λεπτομερώς στην επίσημη ανακοίνωση που κυκλοφόρησε πριν από λίγες εβδομάδες.
Θέλω να ευχαριστήσω τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου που με τίμησαν με την επιλογή τους, την εμπιστοσύνη τους, τη συνεργασία τους και την άριστη αξιολόγησή μου για τρία συνεχόμενα έτη.
Θέλω να ευχαριστήσω επίσης τους πελάτες και τους μετόχους για την αμέριστη στήριξη και εκτίμησή τους, ακόμη και σε δύσκολες εποχές και κάτω από αντίξοες συνθήκες, ιδιαίτερα τον Prem Watsa, που με τίμησε με την εμπιστοσύνη του.
Θα ήταν μεγάλη μου παράλειψη να μην ευχαριστήσω τον Νίκο Νανόπουλο και τον Σπύρο Λάτση, που μου προσέφεραν την ευκαιρία πριν 19 χρόνια να έχω αυτό το πολύ ενδιαφέρον ταξίδι προσωπικών εμπειριών και επαγγελματικής καταξίωσης.
Ο Νίκος Νανόπουλος, διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία και μεγέθυνση αυτού του οργανισμού.
Διαμόρφωσε ισχυρή ηγετική ομάδα, προσέλαβε από την αγορά τους καλύτερους και ανέδειξε σημαντικά στελέχη, διαμορφώνοντας περιβάλλον συλλογικότητας και αμοιβαίου σεβασμού, παρά τις διαφορετικές και αντικειμενικά ισχυρές προσωπικότητες.
Εργάστηκε δε αρμονικά και με σεβασμό για το κοινό καλό, με έντονες και έμπειρες προσωπικότητες και απαιτητικούς Προέδρους, όπως ο αείμνηστος Γεώργιος Γόντικας και ο Τίμος Χριστοδούλου.
Θέλω επίσης να ευχαριστήσω, όλους τους συναδέλφους και ιδιαίτερα τα μέλη της Επιτροπής Στρατηγικού Σχεδιασμού και της Διοικητικής Επιτροπής,
- που μοιράστηκαν μαζί μου επιτυχίες, λάθη, αγωνίες και επιχειρηματικές αναζητήσεις,
- που με τιμούν έμπρακτα με την εκτίμηση, αγάπη, και εμπιστοσύνη τους,
- ακόμα και πολύ πρόσφατα με την άριστη αξιολόγησή μου.
Θα κρατώ βαθιά μέσα μου για πάντα, όλα όσα μου προσφέρατε, σαν ένα σπουδαίο δώρο ζωής, σαν κορυφαία επιβεβαίωση για εμένα της επαγγελματικής μου καταξίωσης.
Αποχωρώ από την Τράπεζα με ήσυχη τη συνείδησή μου ότι έκανα το καθήκον μου, διατηρώντας ακέραιες τις αρχές μου.
Εργάστηκα και εκτιμώ ότι συνέβαλα με τις δυνάμεις μου, σε συνεργασία με τη Διοίκηση και το προσωπικό, στο να είναι η Τράπεζα σήμερα εδώ,
δυνατή, με κύρος και αξιοπιστία,
θωρακισμένη έναντι αβεβαιοτήτων και κινδύνων,
με ενισχυμένη την εκτίμηση του προσωπικού, της πελατείας και των αγορών,
έχοντας αντιμετωπίσει επιτυχώς σημαντικές προκλήσεις, κινδύνους και ασκήσεις προσομοιώσεων ακραίων καταστάσεων,
έτοιμη και με σχέδιο να αντιμετωπίσει τις απαιτήσεις της νέας εποχής,
να πρωταγωνιστήσει στο νέο βελτιούμενο χρηματοπιστωτικό και οικονομικό περιβάλλον.
Η Τράπεζα διαθέτει στέρεες βάσεις και ένα ισχυρό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα:
το καταρτισμένο, έμπειρο, δυναμικό και ικανό προσωπικό της, καθώς και άξια στελέχη και Διοίκηση, που θα την οδηγήσουν με αυτοπεποίθηση και σχέδιο σε νέες επιτυχίες και διακρίσεις, ιδιαίτερα αν συνεχιστεί η βελτίωση των μακροοικονομικών και χρηματοπιστωτικών συνθηκών.
Κυρίες και Κύριοι,
Οι συνθήκες στον τραπεζικό κλάδο βελτιώνονται σταθερά,
το ύψος των NPEs περιορίζεται,
οι καταθέσεις επιστρέφουν σταδιακά,
η πρόσβαση στις αγορές διευρύνεται,
οι αβεβαιότητες περιορίζονται, και
η οργανική κερδοφορία αποκαθίσταται.
Αλλά, σημαντικές προκλήσεις παραμένουν μπροστά μας που διαταράσσουν τα υφιστάμενα τραπεζικά πρότυπα.
H επιτυχής αντιμετώπισή τους, προϋποθέτει το ριζικό και συνολικό μετασχηματισμό των σχέσεων με την πελατεία και του τρόπου εξυπηρέτησής της, των τραπεζικών εργασιών και των λειτουργικών τραπεζικών προτύπων, καθώς και τη διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου αντιμετώπισής τους, σημαντικές επενδύσεις, μετακίνηση πόρων και επανιεράρχηση προτεραιοτήτων και στόχων, ως συστατικά στοιχεία ανταγωνιστικής επιβίωσης των τραπεζών μεσοπρόθεσμα.
Τα μεγάλα ζητήματα μπροστά μας είναι τα ακόλουθα:
- το σημαντικό ύψος των NPEs,
- το υψηλό κόστος λειτουργίας,
- η συμπίεση των μεικτών εσόδων,
- η πλήρης απεξάρτηση από τον ELA,
- ο εντεινόμενος ανταγωνισμός από μη τραπεζικούς φορείς και τις αγορές,
- το νέο απαιτητικό ρυθμιστικό και εποπτικό πλαίσιο,
- οι καταιγιστικές επιπτώσεις των ραγδαίων τεχνολογικών εξελίξεων, ιδιαίτερα οι νέες εφαρμογές της ψηφιακής τεχνολογίας, της αυτοματοποίησης, της κεντροποίησης και της ρομποτικής στις τραπεζικές εργασίες, την εξυπηρέτηση της πελατείας και τις λειτουργίες,
- η ολοκλήρωση των προγραμμάτων αναδιάρθρωσης, και
- ο σταδιακός μηδενισμός της συμμετοχής του ΤΧΣ στο μετοχικό κεφάλαιο των τραπεζών, με βάση το σχεδιασμό του ΤΧΣ και σε συνεργασία με τις τράπεζες.
Να θυμόμαστε πάντα ότι, η διαχρονική δύναμη,
το μονιμότερο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα μιας τράπεζας,
είναι τα ποιοτικά της χαρακτηριστικά, τα άυλα περιουσιακά στοιχεία,
η φήμη, η ασφάλεια και το κύρος του οργανισμού,
η ποιότητα, η πίστη και η κινητοποίηση του προσωπικού,
η πελατοκεντρική κουλτούρα,
τα αποτελεσματικά πρότυπα λειτουργίας και διαχείρισης κινδύνων,
η ποιότητα εξυπηρέτησης της πελατείας,
η εμπιστοσύνη, εκτίμηση και ο σεβασμός της πελατείας και των αγορών,
η αναγνώριση της κοινωνίας για τη συμβολή και το έργο της,
η σύγχρονη εταιρική διακυβέρνηση,
το ήθος των διοικούντων.
Δεν μπορεί να υπάρξει επιτυχής τραπεζικός οργανισμός
- με τους πελάτες δυσαρεστημένους,
- το προσωπικό απογοητευμένο και παθητικό,
- την ηγεσία χωρίς όραμα και στρατηγική,
- με την κοινωνία απέναντι, καχύποπτη για τις προθέσεις μας.
- Δεν νοείται επιτυχής τραπεζικός οργανισμός σήμερα, χωρίς σύγχρονη εταιρική διακυβέρνηση ευθύνης και διαφάνειας και χωρίς αποτελεσματική διαχείριση κινδύνων.
Κυρίες και Κύριοι,
Τα Διοικητικά Συμβούλια των τραπεζών έχουν ευθύνη και κεντρική αποστολή:
να καθορίσουν τους στρατηγικούς στόχους,
τα πρότυπα και τις αξίες,
να ελέγχουν και να αξιολογούν την πορεία της τράπεζας και των στελεχών της και τέλος
να παρακολουθούν την υλοποίηση των δεσμεύσεων και στόχων.
Αυτές οι επιλογές πρέπει να γίνονται εντός ενός πλαισίου συνετών και αποτελεσματικών ελέγχων, σύγχρονων κανόνων κανονιστικής συμμόρφωσης και βέλτιστων πρακτικών διαχείρισης κινδύνων.
Στο σύγχρονο περιβάλλον, ουσιαστικές προϋποθέσεις διασφάλισης, όχι μόνο των συμφερόντων των μετόχων, αλλά κυρίως των καταθετών και της χρηματοπιστωτικής ευστάθειας του κλάδου και της οικονομίας αποτελούν:
α. η κατοχύρωση της ανεξαρτησίας των μελών του Δ.Σ. στη λήψη των αποφάσεών τους,
β. η εφαρμογή σύγχρονων αρχών διαφάνειας, λογοδοσίας, αποφυγής σύγκρουσης καθηκόντων και συμφερόντων και ασυμβίβαστων ρόλων,
γ. η διαμόρφωση συνετής κουλτούρας διαχείρισης κινδύνων,
δ. και η δημιουργία ισχυρών εσωτερικών προληπτικών γραμμών άμυνας στη διαχείριση των κινδύνων.
Οι τράπεζες έχουν τη μεγάλη ευθύνη και την κεντρική αποστολή της ασφαλούς διαχείρισης της κοινωνικής αποταμίευσης που τους εμπιστεύτηκαν οι πελάτες τους, καθώς και της απρόσκοπτης χρηματοδότησης της οικονομίας, των επενδύσεων και της πελατείας.
Οι τράπεζες μετασχηματίζουν τη ρευστότητα σε χρηματοδότηση, την αποταμίευση σε επενδύσεις και ως εκ τούτου, συνδιαμορφώνουν καθημερινά την οικονομική πορεία, προοπτική και ευημερία της κάθε χώρας και των πολιτών της.
Στο πλαίσιο αυτό, οι αποφάσεις των Δ.Σ. πρέπει να λαμβάνονται πάντα με σχέδιο, υπεύθυνα, με διαφάνεια, σύνεση και τήρηση των βέλτιστων κανόνων λειτουργίας και με γνώμονα την εξυπηρέτηση της πελατείας και τη στήριξη της οικονομίας.
Στόχος είναι η διασφάλιση των ευρύτερων συμφερόντων όλων των ενδιαφερόμενων και εμπλεκόμενων, μετόχων, εργαζομένων, καταθετών, εποπτικών αρχών και του δημοσίου συμφέροντος,
καθώς και η επίτευξη διαχρονικής χρηματοοικονομικής ευρωστίας, ικανοποιητικών αποδόσεων, αποτελεσματικής διαχείρισης των κινδύνων και θωράκισης του οργανισμού, έναντι πιθανών αβεβαιοτήτων και απρόσμενων διακυμάνσεων των αγορών και των οικονομικών μεγεθών.
Όλοι γνωρίζουμε ότι τυχόν τραπεζική αποτυχία, δεν θα ζημιώσει μόνο τους μετόχους, αλλά και τους καταθέτες και τελικά και τους φορολογούμενους, με βάση τη νέα σύγχρονη, εγκεκριμένη ευρωπαϊκή νομοθεσία, που έχει υιοθετηθεί και στην Ελλάδα (bail-in).
Κυρίες και Κύριοι,
Τα τελευταία χρόνια, έχουμε εφαρμόσει στην Ελλάδα, βέλτιστες πρακτικές και κώδικες Εταιρικής Διακυβέρνησης, η ποιότητα και η αποτελεσματικότητα της οποίας έχουν αναμφίβολα βελτιωθεί σημαντικά σε σχέση με το παρελθόν.
Όμως, το παραπάνω πλαίσιο έχει κάποιες ουσιαστικές και συγκεκριμένες περιοριστικές διατάξεις, που δεν συναντάς σε καμία άλλη ευρωπαϊκή χώρα σε αντίστοιχες νομοθεσίες.
Αποτέλεσμα, τα Δ.Σ. των ελληνικών τραπεζών να στελεχώνονται τα τελευταία χρόνια κυρίως από ξένους επισκέπτες, ειδικούς στα χρηματοοικονομικά, άξια, έμπειρα και κατηρτισμένα στελέχη αλλά με περιορισμένη γνώση του τοπικού περιβάλλοντος, της πελατείας και των συνθηκών της ελληνικής οικονομίας.
Συγκεκριμένα, στην ελληνική νομοθεσία, που ψηφίστηκε το 2015, εισήχθησαν διατάξεις που καθορίζουν ένα εξαιρετικά μονοδιάστατο εύρος προϋπηρεσίας, δεξιοτήτων και εμπειριών, ως προϋποθέσεις για να γίνει κάποιος αποδεκτό υποψήφιο μέλος του Δ.Σ. σε ελληνικό χρηματοπιστωτικό ίδρυμα.
Απαιτείται μόνο πολυετής προηγούμενη τραπεζική ή χρηματοπιστωτική εμπειρία και προηγούμενη συμμετοχή μόνο σε Δ.Σ. χρηματοπιστωτικών οργανισμών, κυρίως του εξωτερικού.
Ουσιαστικά, αποκλείστηκε δια νόμου η συμμετοχή σε Δ.Σ. ελληνικού χρηματοπιστωτικού ιδρύματος, σημαντικού αριθμού ικανών Ελλήνων και ξένων προσωπικοτήτων κύρους, διότι δεν έχουν τραπεζική εμπειρία, όπως για παράδειγμα, διακεκριμένοι καθηγητές πανεπιστημίου, επιτυχημένοι επιχειρηματίες και καταξιωμένοι εμπειρογνώμονες, με ισχυρό και πλούσιο βιογραφικό και σημαντική προϋπηρεσία σε ευρύ φάσμα οικονομικών, νομικών, ελεγκτικών, ερευνητικών και μη χρηματοπιστωτικών δραστηριοτήτων.
Η συμμετοχή ικανών μη τραπεζικών προσωπικοτήτων στα Δ.Σ., σε συνδυασμό με τα σημερινά άξια τεχνοκρατικά στελέχη που συμμετέχουν ήδη στα Δ.Σ. των τραπεζών, εμπλουτίζουν το Δ.Σ. και διαμορφώνουν ένα αποτελεσματικό και ισορροπημένο μείγμα προσωπικοτήτων στο Δ.Σ., με διευρυμένο εύρος, γνώσεων, ειδικοτήτων και εμπειριών.
Αυτή είναι εξάλλου και η πρακτική που ακολουθείται στα εγκυρότερα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα του εξωτερικού.
Επιπλέον, θεσμοθετήθηκε διακριτική μεταχείριση κατά των Ελλήνων πολιτών, αποκλείοντας συλλήβδην όλους τους υποψηφίους που είχαν οποιαδήποτε σχέση κατά την τελευταία δεκαετία με πιστωτικά ιδρύματα που λειτουργούσαν στην Ελλάδα.
Παράλληλα, οι Πρόεδροι των επιτροπών του Δ.Σ., απαιτείται να έχουν τουλάχιστον τρία χρόνια εμπειρίας μόνο σε πιστωτικό ίδρυμα εξωτερικού και δεκαπέντε χρόνια εμπειρίας σε χρηματοπιστωτικό οργανισμό με προκαθορισμένη εξειδίκευση και εμπειρία.
Ο Πρόεδρος δε της Τράπεζας δεν επιτρέπεται να προεδρεύει επιτροπών Δ.Σ, ούτε της Επιτροπής Υποψηφιοτήτων, που είναι μια από τις βασικές του αρμοδιότητες σε άλλες διεθνείς και ευρωπαϊκές τράπεζες.
Ελπίζω, η Κυβέρνηση σε στενή συνεργασία με το ΤΧΣ, να προχωρήσει σύντομα στην αναθεώρηση του σχετικού νόμου, για την εταιρική διακυβέρνηση των συστημικών τραπεζών, στο συγκεκριμένο θέμα και να εναρμονίσει την ελληνική νομοθεσία με τις ισχύουσες διεθνώς βέλτιστες πρακτικές, σύμφωνα και με τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών (EBA), λαμβάνοντας υπόψη και τις προδιαγραφές του Fit & Proper που καθορίζει ο SSM για τα μέλη Δ.Σ. τραπεζών.
Εύχομαι και προτείνω, ο επόμενος Πρόεδρος του Δ.Σ. της Eurobank να είναι Έλληνας, καθώς και τα επόμενα μέλη του Δ.Σ. που τυχόν θα εκλεγούν.
Όλοι γνωρίζουμε ότι, υπάρχουν πολλοί Έλληνες ικανοί, άξιοι, δημιουργικοί, έμπειροι και με ήθος συμπολίτες μας που διαπρέπουν σε πολλούς τομείς στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Κυρίες και Κύριοι,
Η οικονομική κρίση σταδιακά θα παρέλθει, φοβάμαι, όμως, πως θα μας αφήσει πίσω της, όχι μόνο σημαντικά οικονομικά προβλήματα και χρέη, αλλά κυρίως τον κίνδυνο επικράτησης
παρακμιακών κοινωνικών και πολιτικών φαινομένων, που δηλητηριάζουν την κοινωνία.
Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η επικράτηση ακραίων, συγκρουσιακών, διχαστικών και απλοποιημένων προσεγγίσεων σε σύνθετα προβλήματα,
άγονων διαχωριστικών γραμμών και αναχρονιστικών ιδεολογικών αντιπαραθέσεων,
νοσηρών κοινωνικών και προσωπικών συμπεριφορών και επιθέσεων,
ένα τοξικό περιβάλλον,
που καλλιεργεί τη διχόνοια και το φόβο,
αποδυναμώνει και νοθεύει τις διαπροσωπικές και κοινωνικές σχέσεις,
την ποιότητα του ανθρώπινου χαρακτήρα,
την αξιοκρατία και τη διαφάνεια,
το δυναμισμό της οικονομίας και την κοινωνική συνοχή,
το σεβασμό δικαιωμάτων και της διαφορετικότητας,
τις αρχές και αξίες, που χαρακτηρίζουν μια σύγχρονη, ανοικτή και ευνομούμενη δημοκρατική κοινωνία.
Όλα δε αυτά σε μια στιγμή που η χώρα οφείλει να διανύσει μεγάλη απόσταση σε ακανθώδες έδαφος για να ολοκληρώσει την εξυγίανσή της, σε μια Ευρώπη που αμφισβητείται καθημερινά η συνοχή της και οι θεμελιώδεις αξίες της.
Κλείνοντας ν’ απευθύνω ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλους!
Παρά το πέρασμα του χρόνου παραμένω πάντα νέος, δημιουργικός και ανήσυχος.
Εκτιμώ ότι διαθέτω ακόμα σημαντικό απόθεμα ενέργειας, δημιουργικότητας, εμπειρίας και επιχειρηματικότητας, που ευελπιστώ να το αξιοποιήσω σε νέες επαγγελματικές προκλήσεις, ίσως και εκτός του τραπεζικού τομέα.
Θα διατηρώ πάντα αδιαπραγμάτευτο σημείο αναφοράς μου το σεβασμό στις επαγγελματικές και προσωπικές μου αρχές, που μου επέτρεψαν, με όλες τις δυσκολίες, να ακολουθήσω, με το δικό μου τρόπο, αυτό το υπέροχο επαγγελματικό ταξίδι.
Βρήκα μπροστά μου πολλές φορές Λαιστρυγόνες, Κύκλωπες και τον άγριο Ποσειδώνα, αλλά δεν φοβήθηκα, κράτησα την ψυχή μου και τη σκέψη μου καθαρή, και το πνεύμα και το σώμα μου ζωντανά.
Εύχομαι στον κ. Καραβία, στη Διοίκηση και στην Τράπεζα, κάθε επιτυχία.
Εύχομαι επίσης ο νέος Πρόεδρος της να συμβάλει στη συνέχιση της δυναμικής πορείας της Τράπεζας, συνεργαζόμενος με τη Διοίκηση και το Δ.Σ., ενισχύοντας περαιτέρω το κύρος και την αξιοπιστία της.
Ευχαριστώ πολύ._
