γράφει ο Λουκάς Παπαϊωάννου
Η σημερινή έντονη διόρθωση της Ελληνική αγοράς, ακολουθεί την διόρθωση των Διεθνών αγορών και επαναφέρει με εμφατικό τρόπο τις ανησυχίες, τόσο για τα επιπτώσεις της πανδημίας, όσο και τις δυσκολίες επαναφοράς στην κανονικότητα της οικονομικής ζωής.
Οι δυσκολίες εφαρμογής των υγειονομικών πρωτοκόλλων, άλλα κυρίως οι αμφισημίες στα διάφορα οικονομικά πακέτα ενίσχυσης, που ανακοινώνονται αλλά δεν εφαρμόζονται με την ταχύτητα που απαιτείται, είτε λόγω αναποφασιστικότητας είτε λόγω δυσκολιών στους μηχανισμούς εκταμίευσης που απαιτούνται, εντείνουν την ανησυχία.
Όσο περνά ό χρόνος γίνεται περισσότερο αντιληπτό σε όλους, ότι η ζημιά είναι πρωτοφανούς μεγέθους σε οικονομικό επίπεδο. Το χειρότερο όμως είναι ότι ακόμα δεν υπάρχει αποτελεσματικό εμβόλιο, παρά την παγκόσμια προσπάθεια. Έτσι πιθανότατα οδεύουμε σε ένα νέο κύκλο αναζωπύρωσης του ίου, κατανοώντας όλοι ότι δεν θα υπάρξει νέο γενικό lockdown, με ότι αυτό συνεπάγεται.
Τα μακροοικονομικά στοιχεία τόσο σε Ευρωπαϊκό όσο και Αμερικανικό επίπεδο είναι άκρως αρνητικά, ενώ σε Εθνικό επίπεδο η Ελλάδα παρουσιάζει (προς το παρόν) καλύτερη εικόνα. Βέβαια πληρέστερη εικόνα για την Ελληνική οικονομία, θα αποτυπώσουμε μετά την ολοκλήρωση της πετσοκομμένης φετινής τουριστικής περιόδου, που έχει μεγάλη βαρύτητα στο ΑΕΠ.
Ως αναφορά το χρηματοδοτικό πρόβλημα που δημιούργησε η πανδημία στις Ελληνικές επιχειρήσεις, υπάρχουν αρκετά παράπονα για το ύψος και την ταχύτητα διάχυσης της ρευστότητας στις επιχειρήσεις. Όλοι ζητούν βοήθεια, αλλά δυστυχώς πολλοί δεν πληρούν βασικά κριτήρια για να λάβουν τις σχετικές ενισχύσεις. Ακόμα και για τα προγράμματα με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου οι τράπεζες πρέπει να διοχετεύσουν ίδιους πόρους που θέλουν να μην γραφτούν σαν νέα κόκκινα δάνεια.
Είναι σαφές στην αγορά ότι υπάρχουν 3 κύριες κατηγορίες επιχειρήσεων & επαγγελματιών που απορροφούν κεφάλαια μέσω των διαφόρων προγραμμάτων
- Αυτοί που έχουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα και χρειάζονται κεφάλαια για να καλύψουν καθυστερημένες υποχρεώσεις & να διατηρηθούν υποτυπωδώς σε λειτουργία, αλλά συνήθως δεν πληρούν τις ελάχιστες προϋποθέσεις δανειοδότησης.
- Αυτοί που δεν τα χρειάζονται (κυρίως μεγάλες & εύρωστες επιχειρήσεις), που προσπαθούν να μειώσουν το κόστος δανεισμού τους ή ακόμα χειρότερα θέλουν να δημιουργήσουν ένα πρόσθετο μαξιλάρι ασφαλείας στην ρευστότητα τους, έχοντας σοβαρές αμφιβολίες τόσο για τις αρνητικές επιπτώσεις, όσο και το ύψος της πανδημίας.
- Αυτοί που όντως χρειάζονται κεφάλαια (κυρίως μεγάλες επιχειρήσεις) για να τα προωθήσουν σε νέα επενδυτικά προγράμματα, που θα βοηθήσουν στην μεγέθυνση τους, όσο και στην αναπτυξιακή προοπτική της χώρας.
Δυστυχώς οι δύο πρώτες κατηγορίες, αποτελούν και την πλειοψηφία των αιτούντων χρηματοδότησης, ενώ δεν θα προσφέρουν τίποτα στην αναπτυξιακή προοπτική της χώρας τουλάχιστον σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα. Οι λύσεις δυστυχώς είναι λίγες και επώδυνες για τους συμμετέχοντες στο οικονομικό κύκλωμα και δυστυχώς θα υπάρξουν και αρκετές απώλειες οικονομικών μονάδων, στην μάχη για την επαναφορά της κανονικότητας…
Οι συνεχείς παρεμβάσεις της ΕΚΤ, με την περαιτέρω αύξηση του προγράμματος ρευστότητας λόγω πανδημίας ( PEPP) στα 1,35 δις ευρώ, σε συνδυασμό με την παράταση του μέχρι τις 30/6/21, αποτελούν προς το παρόν την μόνη απτή βοήθεια, αν και μας προϊδεάζει ότι η κατάσταση στην Ευρωπαϊκή οικονομία είναι χειρότερη από ότι φανταζόμαστε.
Η πρόσφατη επιτυχής έξοδος στις αγορές με νέο 10-ετές ομόλογο, οφείλεται κυρίως στην κα Lagarde, δίνοντας ισχυρό κίνητρο σε τραπεζικά ιδρύματα αγοράζοντας κρατικά ομόλογα με ικανοποιητικό (για την εποχή), να αντλούν ρευστότητα με μηδενικά ή αρνητικά επιτόκια.
- Έτσι η Ελληνική ομολογιακή αγορά, συνέχισε την ελαφρά αποκλιμάκωση της με το 10-ετές κρατικό ομόλογο να κινείται πέριξ του 1,30%, μειωμένο κατά -0,07% σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα.
Αν και η μεσοπρόθεσμη τεχνική εικόνα των βασικών δεικτών του Ελληνικού χρηματιστηρίου έδειχνε να αλλάζει, δεν επιτεύχθηκε ποτέ το έγκυρο εβδομαδιαίο κλείσιμο πάνω από τις 680 μονάδες ΓΔ και 1650 FTSE. Είχαμε επισημάνει και στο σχόλιο μας της 4/6/20 ότι οδεύουμε σε Bull trap χαμηλού κόστους σε περίπτωση που δεν επιτευχτεί η ανωτέρω συνθήκη, όπερ και εγένετο…
Έτσι για τον ΓΔ τα νέα σημεία στήριξης οριοθετούνται στις 640, 628, 612 & 590 μονάδες, με το ΚΜΟ 25ημ. EXPO (642) να λειτουργεί υποστηρικτικά. Αντίστοιχα οι κοντινές αντιστάσεις πλέον εντοπίζονται στις 650, 665, 672, 680 & 705 μονάδες.
Στον FTSE25 οι στηρίξεις εντοπίζονται στις 1550, 1530 & 1510 μονάδες με τον ΚΜΟ 25ημ. EXPO να βοηθά στις (1548) μον. Οι κοντινές αντιστάσεις εντοπίζονται στα επίπεδα των 1572, 1590, 1613 & 1630 μονάδων.
Συμπερασματικά, η άγνοια κινδύνου δεν κρατά για πάντα και η λογική αν και αργεί πολλές φορές, πάντα επιστρέφει.
- Η επανεκκίνηση της Ελληνικής οικονομίας, αλλά και τα ανακοινωθέντα μέτρα, αν και δημιουργούν μεγάλες προσδοκίες και για την Ελληνική αγορά, συνεχίζουν να μας κρατούν επιφυλακτικούς, μέχρι να δούμε τους πακτωλούς χρήματος που υπόσχονται όλοι να φθάσουν στην πραγματική οικονομία.
Όσο για τις διεθνείς αγορές η εξόφθαλμη άγνοια του κινδύνου & της πραγματικότητας παρά τα όσα αρνητικά συμβαίνουν, λόγω covid-19, κοινωνικών αναταραχών, αλλά και γεωπολιτικών συγκρούσεων, οφείλεται κυρίως στην υπερβάλλουσα ρευστότητα που τεχνηέντως κατευθύνεται σχεδόν αποκλειστικά στις αγορές τίτλων (μετοχών & ομολόγων).
- Ειδικά η Αμερικάνική αγορά ένεκα και των επερχόμενων εκλογών εκτελεί το απόλυτο Zombie Rally (Πρακτ.Bloomberg).
Απαιτείται προσοχή, διότι το αυξημένο volatility των αγορών θα συνεχίσει να είναι εδώ, δίνοντας μας όμως την ευκαιρία να επανατοποθετηθούμε σε σημαντικές τεχνικές στηρίξεις επιμέρους προεπιλεγμένων μετοχών, με αυστηρά ποιοτικά κριτήρια, αυξημένης ρευστότητας, υψηλής κερδοφορίας & ποιοτικού διαχρονικού management.
{Ο κ. ΛΟΥΚΑΣ Β. ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ είναι Οικονομολόγος / Corporate Advisor Mc Banking & Finance στην FAST FINANCE A.E.Π.Ε.Υ}
