Αισιόδοξοι για το μέλλον και την πορεία των διμερών σχέσεων Ελλάδας – Βόρειας Μακεδονίας στο επιχειρηματικό πεδίο εμφανίζονται επιχειρηματίες, οι οποίοι συνόδευσαν τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα στη χθεσινή πρώτη επίσημη επίσκεψη Έλληνα πρωθυπουργού στη γειτονική χώρα.
Επιχειρηματίες χαρακτηρίζουν πολύ θετική κίνηση το επιχειρηματικό φόρουμ, στο οποίο πήραν μέρος σχεδόν 140 Έλληνες που δραστηριοποιούνται σε διάφορους τομείς και πλήθος συναδέλφων τους από τη Βόρεια Μακεδονία.
Μυτιληναίος: «Με καλό κλίμα θα υπάρξουν επιχειρηματικές ευκαιρίες»
«Η παρουσία μου εδώ σηματοδοτεί την επιθυμία μας να επανέλθουμε σε μια περιοχή, στην οποία έχουμε παρουσία τα τελευταία 30-35 χρόνια, με διακοπές, δυστυχώς. Το κλίμα δεν ήταν καλό γενικώς για μεγάλα projects που ενδιαφερόμαστε εμείς, ενεργειακά ή μεταλλουργικά επί παραδείγματι. Δεν υπήρχε καλό κλίμα, δεν υπήρχαν και χρήματα. Επιχειρηματικά δεν ήταν ελκυστικός προορισμός, παρότι αυτή η χώρα είναι δίπλα μας. Προτιμούσαν πολλοί επιχειρηματίες να κάνουν δουλειές στη Βουλγαρία ή την Τουρκία. Εδώ, πολύ λιγότερο. Εάν τώρα καταφέρουμε να ξεπεράσουμε τις όποιες αμφισβητήσεις εξακολουθούν να υπάρχουν μεταξύ μας και δημιουργηθεί ένα καλό κλίμα, νομίζω θα υπάρξουν ευκαιρίες και για μεγάλες εταιρείες, αλλά ακόμα περισσότερο για μεσαίες και μικρότερες» δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου «Μυτιληναίος Α.Ε» Ευάγγελος Μυτιληναίος, με αφορμή τη συμμετοχή του στην πολυάριθμη επιχειρηματική αποστολή που έδωσε το παρών στο χθεσινό φόρουμ.
Ο κ. Μυτιληναίος τόνισε πως, παρά το γεγονός ότι η αγορά της Βόρειας Μακεδονίας είναι μικρή, είναι όμως γειτονική και με εύκολη πρόσβαση. «Νομίζω ότι υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις να μπει και στην Ε.Ε., οπότε πολλά πράγματα θα απλουστευτούν, και νομίζω πως θα υπάρξει και χρηματοδότηση από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς αλλά και από τις ίδιες τις Βρυξέλλες, με τα αναπτυξιακά πακέτα» πρόσθεσε.
Ερωτηθείς εάν διανοίγονται νέες προοπτικές μετά τη Συμφωνία των Πρεσπών για επενδύσεις, ο κ. Μυτιληναίος απάντησε: «Η Συμφωνία των Πρεσπών είναι αντικείμενο πολιτικής διαμάχης, στο οποίο εγώ δεν μπορώ να υπεισέλθω. Αλλά θέλω να πιστεύω ότι θα είναι μια αφετηρία για τη δημιουργία καλύτερου κλίματος και επιχειρηματικών ευκαιριών στη χώρα. Θα ήθελα πάρα πολύ, η όποια συμφωνία -των Πρεσπών ή όπου αλλού γινόταν- να ήταν μια συμφωνία συναινετική από τις ελληνικές πολιτικές δυνάμεις».
Σε ό,τι αφορά, δε, στα δικά του σχέδια για τη χώρα, είπε πως εδώ κι έναν μήνα «ξεκινήσαμε, δουλεύουμε καλά και μεγάλα πράγματα, βλέπουμε τις προτεραιότητες που υπάρχουν, τι πρέπει να γίνει», επισημαίνοντας πως το πόσο άμεσα θα γίνουν όλα αυτά εξαρτάται από το πόσο γρήγορα θα μπορέσει η χώρα να σταθεί και να οργανωθεί.
Στασινόπουλος: «Εξαιρετική χώρα για επενδύσεις η Βόρεια Μακεδονία»
«Έχουμε ισχυρό λόγο να είμαστε εδώ, διότι ως Όμιλος έχουμε ήδη μια επένδυση παραγωγής χαλυβουργικών προϊόντων, η οποία μάλιστα έχει αναπτυχθεί και πηγαίνει πολύ καλά. Με βάση την εμπειρία μας από την επένδυση αυτή, λέμε με σιγουριά ότι η Βόρεια Μακεδονία είναι εξαιρετική για επενδύσεις, για εγκατάσταση επιχειρήσεων που μπορούν να δραστηριοποιηθούν σε ολόκληρη τη Βαλκανική. Υπάρχουν καλές υποδομές, οι εργαζόμενοι αλλά και οι υπηρεσίες είναι εξαιρετικές και το μήνυμα που θέλουμε εμείς να δώσουμε είναι ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις πρέπει να δουν αυτήν τη χώρα ως ένα σοβαρό επενδυτικό προορισμό με καλές ευκαιρίες» δήλωσε o Μιχάλης Στασινόπουλος, μέλος του Δ.Σ. της ΒΙΟΧΑΛΚΟ.
Σε ό,τι αφορά στις προοπτικές που διανοίγονται, ο κ. Στασινόπουλος σημείωσε: «Η χώρα έχει μια καλή εκπαιδευτική βάση, έχει καλά πανεπιστήμια, που σημαίνει ότι μπορεί να παραγάγει ακόμα και καινοτομία σε διάφορους τομείς. Πάσχει όμως από αυτό που πάσχουμε κι εμείς, πάσχει από brain drain. Χρειάζεται λοιπόν επενδύσεις, όπως χρειαζόμαστε κι εμείς επενδύσεις, γιατί οι επενδύσεις δημιουργούν δυνατότητες ώστε να επιστρέψουν πίσω αυτοί που έχουν φύγει και να έχουν ευκαιρίες καριέρας σε μια σειρά από τομείς της οικονομίας».
Για τη Συμφωνία των Πρεσπών τόνισε: «Μιλώντας από επιχειρηματική σκοπιά, θεωρώ ότι η Συμφωνία των Πρεσπών είναι ένα καλό σκαλοπάτι που μικραίνει τις αποστάσεις και ευνοεί την οικονομική συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών».
Περιστέρης: «Δουλεύουμε από το 1989 στην περιοχή. Θα συνεχίσουμε και επιχειρηματικά και επενδυτικά, αν λυθούν εκκρεμότητες»
«Πρώτη φορά ήρθαμε να κάνουμε δουλειά στο Κουμάνοβο, επί ενιαίας Γιουγκοσλαβίας, το 1989. Εκεί είχαμε μια συνεργασία για βιομηχανικά προϊόντα που μεταφέραμε στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης και τα πηγαίναμε εκεί που τα χρειαζόμασταν. Μετά συνεχίσαμε με άλλες δραστηριότητες, με έργα, με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας κι έχουμε μια καλή εμπειρία από τον λαό εδώ πέρα και από τη συνεργασία μας. Τώρα τελευταία είδαμε να συσσωρεύονται κάποιες εκκρεμότητες» δήλωσε, από τη μεριά του, στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ Γιώργος Περιστέρης, μιλώντας για την εμπειρία της παρουσίας της εταιρείας στη χώρα.
«Ελπίζουμε ότι με την επίσκεψη αυτή, με την πολύ μεγάλη ελληνική εκπροσώπηση, με την ελληνική κυβέρνηση και την ελληνική αποστολή, να μπορέσουμε να επιλύσουμε κάποιες απ’ αυτές. Ελπίζουμε μετά από σήμερα να δούμε κάτι καλύτερο απ’ ό,τι τους τελευταίους μήνες, όπου είχαμε μια συσσώρευση εκκρεμοτήτων» πρόσθεσε ο πρόεδρος της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ.
Κούτρας: «Υπάρχουν ευκαιρίες για συνεργασίες»
Ο πρόεδρος της INTRAKAT Δημήτρης Κούτρας σημείωσε πως η εταιρεία ήδη είναι παρούσα στη χώρα περισσότερα από 10 χρόνια «και θα είμαστε όσο μας έχουν ανάγκη». Αυτήν τη στιγμή «κάνουμε ένα νοσοκομείο στην πόλη Στιπ» είπε ο κ. Κούτρας, ο οποίος θεωρεί πως η Βόρεια Μακεδονία έχει ευκαιρίες να προσφέρει.
Καταθέτοντας την εμπειρία από τη συνεργασία του με τους επιχειρηματίες στη Βόρεια Μακεδονία, ανέφερε: «Ήταν πάντα καλό το κλίμα. Όπως όμως σε κάθε χώρα, έτσι κι εδώ υπάρχουν και καλοί και κακοί. Όμως, κυρίως εδώ είναι άνθρωποι που μας αγαπάνε και μας σέβονται, μας θέλουν κοντά τους».
Για τη Συμφωνία των Πρεσπών και τις προοπτικές που ανοίγει στις διμερείς επιχειρηματικές σχέσεις, ο κ. Κούτρας σχολίασε: «Η Συμφωνία των Πρεσπών δεν έκλεισε το θέμα, θα κλείσει με τον χρόνο και με τις όποιες διορθώσεις, αν χρειαστεί να γίνουν στο μέλλον. Ήταν όμως μια αναγκαιότητα, γιατί κάπως έπρεπε να βρεθεί μια λύση».
Ερωτηθείς αν επεξεργάζεται η εταιρεία του νέα σχέδια για την περιοχή, απάντησε: «Όλο και προσπαθούμε, γιατί θέλουμε να έχουμε συνέχεια εδώ».
Μίχαλος: «Πολύ θετική κίνηση το επιχειρηματικό φόρουμ»
«Είναι μια πολύ θετική κίνηση και μπορούμε να κεφαλαιοποιήσουμε τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που διαθέτει η ελληνική επιχειρηματική κοινότητα απέναντι στην τοπική επιχειρηματικότητα» υπογράμμισε ο πρόεδρος του ΕΒΕΑ και της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Κωνσταντίνος Μίχαλος.
«Υπάρχουν πεδία ενδιαφέροντος στον κατασκευαστικό κλάδο, στην ενέργεια, στο τουριστικό σκέλος» σημείωσε, επισημαίνοντας πως «η επιχειρηματική ελληνική κοινότητα είναι η πρώτη δύναμη από πλευράς ξένων επενδύσεων στη Βόρεια Μακεδονία, με επενδύσεις άνω του ενός δισ. ευρώ και περίπου 330 ελληνικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στη χώρα, προσφέροντας 25.000 θέσεις εργασίας».
Ερωτηθείς εάν μπορεί να ξεπεραστεί το ζήτημα με τα εμπορικά σήματα και τις ονομασίες, ο κ. Μίχαλος απάντησε θετικά, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά τα εξής: «Σαφέστατα και μπορεί. Κάθε αρχή και δύσκολη. Βεβαίως θα υπάρξουν και κάποια ευτράπελα, όπως είδαμε και πρόσφατα σε μια έκθεση οίνου, στη Γερμανία. Θα πρέπει όμως να επισημάνω ότι τα τελευταία 27 χρόνια, όταν υπήρχαν παρόμοια φαινόμενα, δεν μπορούσαμε καν να κάνουμε κάποιο διάβημα διαμαρτυρίας. Τώρα, σε εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών, όχι μόνο μπορούμε να κάνουμε διάβημα, αλλά όλη αυτή η κατάσταση θα εξομαλυνθεί».
Επανέλαβε, δε, ότι «όσα ελληνικά προϊόντα ελληνικών επιχειρήσεων έχουν κατοχυρώσει το σήμα τους τόσο στον ελλαδικό χώρο όσο και στον ευρωπαϊκό αλλά και σε διεθνές επίπεδο δεν διατρέχουν κανέναν κίνδυνο».
Κουτσιανάς: «Η ισχύς εν τη ενώσει»
«Βρίσκομαι εδώ γιατί για μένα είναι το θέμα εθνικό» είπε ο ιδρυτής και πρόεδρος της Apivita Νίκος Κουτσιανάς.
«Η Ελλάδα αυτήν τη στιγμή πρέπει να αρχίσει να συνεργάζεται με χώρες που είναι κοντά της και με όλο τον κόσμο, γιατί έτσι μπορεί να μεταφέρει τον πολιτισμό της, να φέρει οικονομικά αποτελέσματα σε συνεργασία με χώρες όπως είναι αυτή εδώ. Είναι μια μεγάλη ευκαιρία για αναπτυξιακές πολιτικές, πολιτιστικές και οικονομικές συνεργασίες εδώ, για να μπορέσουμε να βοηθήσουμε αυτό που οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν: εν τη ενώσει η ισχύς. Να ενωθούμε, να μπορέσουμε να δούμε τον άνθρωπο στη σωστή του βάση κι όχι πώς θα γίνουμε ανταγωνιστές με τους κοντινούς μας γείτονες» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Κουτσιανάς.
«Δεν ξέρω τι προϋποθέσεις υπάρχουν εδώ για να μπορέσει η Apivita να συνεργαστεί. Θα δούμε από τις επαφές που θα κάνουμε και είμαι σίγουρος ότι εμείς μπορούμε να βοηθήσουμε σ’ αυτόν τον τομέα, να αναπτυχθούν ακόμα και τοπικές εταιρείες εδώ, στον χώρο τον δικό μας» τόνισε.
Ερωτηθείς εάν ανησυχεί για το ζήτημα των εμπορικών σημάτων και ονομασιών, ο κ. Κουτσιανάς απάντησε: «Πάντα η συνεργασία φέρνει αποτελέσματα. Και όταν λέμε συνεργασία, δεν εννοούμε να επιβάλουμε κάποιους όρους, εννοούμε να δούμε τα κοινά σημεία και με βάση τα κοινά σημεία να πορευτούμε. Η Ελλάδα δεν κινδυνεύει από τις εμπορικές ονομασίες, η Ελλάδα έχει τόσα πράγματα να δώσει στον επιχειρηματικό κόσμο, αν όλοι οι επιχειρηματίες αγκαλιαστούμε στη λογική του ανώτερου κοινού καλού κι όχι αυτό που γίνεται έως τώρα, της αρπαχτής».
Μυλωνάς: «Η συνάντηση των επιχειρηματιών ανοίγει δρόμο»
Την εκτίμηση ότι «η σημερινή συνάντηση δεν έχει σημασία τι συγκεκριμένα αποτελέσματα επιχειρηματικής συνεργασίας θα βγάλει, αλλά έχει σημασία για το ότι ανοίγει έναν δρόμο, δίνει ένα σύνθημα ότι πλέον τα πράγματα έχουν ξεκαθαρίσει, υπάρχει μια συμφωνία ανεξαρτήτως πώς τοποθετείται κάποιος σ’ αυτήν», διατύπωσε, ο πρόεδρος της Alumil Γιώργος Μυλωνάς.
«Υπάρχει μια συμφωνία η οποία διευκολύνει και απελευθερώνει πλέον το να γίνουν συνεργασίες» σημείωσε ο κ. Μυλωνάς, επισημαίνοντας πως «ανοίγει μια νέα σελίδα στις σχέσεις τις επιχειρηματικές».
«Ό,τι και να λέμε, εμείς οι επιχειρηματίες, ανεξαρτήτων συνθηκών, προσπαθούμε να εκμεταλλευτούμε τις αγορές. Όταν οι αγορές αυτές δεν έχουν προβλήματα ή καταστάσεις που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν προβλήματα, ελευθερώνουν το επιχειρείν ακόμα περισσότερο» πρόσθεσε.
«Αν κάτι έχει λύσει η Συμφωνία των Πρεσπών, είναι ένα καλύτερο περιβάλλον συνεργασίας σε μια χώρα η οποία έχει προοπτικές ανάπτυξης, αν βοηθηθεί. Όλοι αρχίζουν και τη βλέπουν τώρα. Επειδή φωτίζεται η χώρα, αυξάνονται και οι ευκαιρίες» υπογράμμισε ο πρόεδρος της Alumil.
Λουφάκης: «Θετική και δημιουργεί προσδοκίες κάθε επίσκεψη και ανταλλαγή απόψεων ανάμεσα σε επιχειρηματίες»
«Κάθε επίσκεψη και κάθε ανταλλαγή απόψεων ανάμεσα σε επιχειρηματίες δύο χωρών είναι θετική και δημιουργεί προσδοκίες για περισσότερες δουλειές. Η αλήθεια είναι ότι η αγορά είναι σχετικά μικρή, αλήθεια όμως είναι και ότι υπάρχουν πάρα πολλές επιχειρήσεις που δρουν εδώ» δήλωσε ο πρόεδρος της Αλεξάνδρειας Ζώνης Καινοτομίας Κυριάκος Λουφάκης.
Ερωτηθείς για το τι συνεργασίες θα μπορούσε να επιδιώξει η Αλεξάνδρεια Ζώνη Καινοτομίας στη Βόρεια Μακεδονία, ο κ. Λουφάκης απάντησε: «Η Θεσσαλονίκη ήταν ανέκαθεν το μητροπολιτικό κέντρο των Βαλκανίων. Η πολιτιστική πρωτεύουσα και η καινοτομία δημιουργείται από ανθρώπους που είναι διανοούμενοι. Η Θεσσαλονίκη είναι ένας πολύ ευνοϊκός τόπος για να ζήσουν νέοι άνθρωποι. Την καινοτομία την κάνουμε ως επί το πλείστον νέοι άνθρωποι, άρα η Θεσσαλονίκη μπορεί να γίνει το κέντρο της καινοτομίας όλων των Βαλκανίων, συμπεριλαμβανομένης και της Βόρειας Μακεδονίας. Επομένως, συνεργασίες σε αυτόν τον τομέα είναι κάτι που είναι επιθυμητό και ελπίζουμε να γίνει. Ήδη έχουμε κάποια Interreg με εταίρους από εδώ κι ελπίζουμε αυτό να γίνει μεγαλύτερο».
Τζήκας: «Σημαντική η επιχειρηματική αποστολή. Πολλές οι δυνατότητες συνεργασίας»
«Είναι μια σημαντική επιχειρηματική αποστολή. Νομίζω ότι έχουμε πολλές δυνατότητες για συνεργασίες» δήλωσε ο πρόεδρος της ΔΕΘ-Helexpo Τάσος Τζήκας.
«Εμείς, ως Διεθνής Έκθεση, τα τελευταία χρόνια συνεργαζόμαστε με τη Διεθνή Έκθεση των Σκοπίων, νομίζω ότι έχουμε περιθώρια να βελτιώσουμε αυτήν τη σχέση» πρόσθεσε.
