Η κυλιόμενη Έρευνα Τάσεων στο Λιανεμπόριο FMCG του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) καταγράφει τις απόψεις των στελεχών επιχειρήσεων του κλάδου για τα κύρια κλαδικά θέματα και προκλήσεις. Η έρευνα διεξήχθη την περίοδο 13 έως 25 Μαίου 2022 με τη χρήση δομημένου ερωτηματολογίου και δείγμα 150 ανώτερα και ανώτατα Στελέχη Επιχειρήσεων (Λιανεμπόριο-Αλυσίδες σουπερμάρκετ και Προμηθευτές FMCG) από τη Γενική Διεύθυνση και τα τμήματα Marketing, Πωλήσεων. Αγορών, Οικονομικών, Πληροφορική κλπ.

Σχήμα 1: Διαχρονικές προσδοκίες για την εξέλιξη των πωλήσεων (2016-2022)

Τα αποτελέσματα καταγράφουν την αξιολόγηση των εξελίξεων από τα στελέχη του κλάδου για το Α’ εξάμηνο 2022 και τις προσδοκίες τους για το Β’ εξάμηνο 2022 οι οποίες συνοψίζονται σε:

• Μείωση των πωλήσεων το Β’ 6μηνο του 2022 (-1,8%) σε σχέση με το αντίστοιχο του 2021, αλλά και συνολικά το 2022 (-1,8%).
• Επαναφορά του επίπεδου του οικονομικού κλίματος στα αρνητικά επί περιόδου κορωνοϊού επίπεδα.
• Ιδιαίτερα έντονη επίδραση του πολέμου στην Ουκρανία στη λειτουργία των επιχειρήσεων και εκτίμηση για μακροχρόνιες επιπτώσεις.

Σε σχέση με τις προσδοκίες για τις πωλήσεις του κλάδου (βλ. σχήμα 1), καταγράφεται μεγάλο ποσοστό ερωτηθέντων 64% οι οποίοι θεωρούν ότι οι πωλήσεις του κλάδου θα μειωθούν το επόμενο εξάμηνο, με ένα μικρό ποσοστό 22% οι οποίοι θεωρούν ότι θα παρουσιάσουν αύξηση. Μεσοσταθμικά τα στελέχη που συμμετείχαν στην έρευνα εκτιμούν ότι θα καταγραφεί μείωση της τάξης του 1,8% στις πωλήσεις το εξάμηνο Ιούλιος 2022-Δεκέμβριος 2022 σε σχέση με το ίδιο εξάμηνο του 2021, ενώ αντίστοιχη είναι και η εκτίμηση συνολικά για το 2022 με τα στελέχη να εκτιμούν μείωση πωλήσεων της τάξης του 1,8% μεσοσταθμικά.

Σχήμα 2: Διαχρονική αξιολόγηση οικονομικής κατάστασης της χώρας (2017-2022)

Σχήμα 3: Διαχρονική εξέλιξη δεικτών οικονομικού κλίματος (2017-2022)

Η θετική τάση που καταγράφηκε στην αποτίμηση της εξέλιξης της οικονομικής κατάστασης της χώρας το 2021 αναστρέφεται στην παρούσα μέτρηση. Συγκεκριμένα, τον Σεπτέμβριο 2021 μόλις το 25% θεωρεί ότι η οικονομική κατάσταση χειροτέρεψε και η πλειοψηφία σε ποσοστό 57% ότι βελτιώθηκε (σχήμα 2), τον Μάιο 2022 το 87% θεωρεί ότι η οικονομική κατάσταση χειροτέρεψε και μόλις το 7% ότι βελτιώθηκε. Αντίστοιχα αρνητικά ποσοστά είχαν να καταγραφούν από τις περιόδους του Lockdown του 2020 ή σε περιόδους δημοσιονομικής κρίσης το 2017.

Το οικονομικό κλίμα (σχήμα 3) παρουσιάζει αντίστοιχη εικόνα, η οποία οφείλεται στις συνολικά σε όλες τις εκτιμήσεις των στελεχών (πωλήσεις, τιμές, οικονομικές συνθήκες). Ο δείκτης καταγράφεται στο -0,11, μειωμένος έντονα σε σχέση με την προηγούμενη μέτρηση.

Η αρνητική επίδραση από τον πόλεμο στην Ουκρανία καταγράφεται ιδιαίτερα έντονα (σχήμα 4 και σχήμα 5). Συγκεκριμένα:

• Όπως αναλύεται στο σχήμα 4, η αξιολόγηση της σημασίας και της έντασης της επίδρασης του πολέμου στην Ουκρανία είναι σαφώς μεγαλύτερη της αντίστοιχης της πανδημίας. Συγκεκριμένα, η μεγαλύτερη ένταση της επίδρασης της πανδημίας που καταγράφηκε ποτέ ήταν 4,76/10 τον Νοέμβριο του 2020, ενώ η σημερινή ένταση της κρίσης λόγω του πολέμου είναι ήδη πολύ μεγαλύτερη στο 6,28/10.
• Το 98% των στελεχών της αγοράς θεωρούν ότι η επίδραση του πολέμου στην Ουκρανία θα κρατήσει τουλάχιστον ως το τέλος της χρονιάς και 8 στα 10 στελέχη και την επόμενη χρονιά το 2023.
• Το 56% των επιχειρήσεων αναμένει χειρότερο οικονομικό αποτέλεσμα (κέρδη/ζημιές) το 2022 σε σχέση με το 2021 λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και των συνεπειών του και μόλις 11% καλύτερο οικονομικό αποτέλεσμα.

Σχήμα 4: Εκτίμηση της επίδρασης της κρίσης στην Εταιρεία

Σχήμα 5: Εκτίμηση επίδρασης κρίσης στις εταιρείες του κλάδου