Η ψηφιοποίηση, οι τεχνολογίες του κυβερνοχώρου, οι αυτόνομες μεταφορές και η τεχνητή νοημοσύνη είναι οι κινητήριες δυνάμεις που διαμορφώνουν το μέλλον της ναυτιλιακής βιομηχανίας σήμερα, καθώς δεκάδες πάροχοι διαδικτυακών υπηρεσιών και εταιρείες εξειδικευμένες στην τεχνητή νοημοσύνη βρίσκονται στο επίκεντρο της προσοχής αυτή την εβδομάδα στον εκθεσιακό χώρο των Ποσειδωνίων 2018, της σημαντικότερης διεθνούς ναυτιλιακής έκθεσης, η οποία φιλοξενεί συνολικά 2.010 εκθέτες από 92 χώρες στο εκθεσιακό κέντρο Athens Metropolitan Expo έως την Παρασκευή 8 Ιουνίου.
Η πορεία εξέλιξης της ναυτιλίας από την πρώτη έως την τρίτη βιομηχανική επανάσταση και από τη μετάβαση από τον άνεμο, τον ατμό και τις πυξίδες στο πετρέλαιο και τους δορυφόρους χρειάστηκε ολόκληρες γενιές εξέλιξης, ωστόσο ο σημερινός ναυτιλιακός κόσμος βρίσκεται μπροστά σε μία επανάσταση που εξελίσσεται με ραγδαίους ρυθμούς λόγω της εντυπωσιακής εξέλιξης των νέων τεχνολογιών, όπως είναι το Internet of Things (IoT) και η ρομποτική.
Και ενώ ο ναυτιλιακός κόσμος προσπαθεί να προσαρμοστεί σε μια σειρά νέων προκλήσεων λόγω του ρυθμιστικού πλαισίου που διαμορφώνουν ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (IMO) και η Ευρωπαϊκή Ένωση, οι εταιρείες τεχνολογίας βρίσκονται πάντα δύο βήματα μπροστά παρέχοντας το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στις ναυτιλιακές εταιρείες που επιδεικνύουν την απαραίτητη βούληση, προνοητικότητα και έχουν τον προϋπολογισμό για να διατηρήσουν το προβάδισμα.
Όμως τι επίπεδο τεχνολογικών γνώσεων διαθέτουν σήμερα οι ναυτιλιακές εταιρείες για να ξεκινήσουν το ταξίδι ψηφιακού μετασχηματισμού χωρίς να μείνουν πίσω από τις άλλες βασικές βιομηχανίες;
Κατά την άποψη του κ. Robert Squire, Διευθυντή της εταιρείας Thales Certus, το ταξίδι αυτό μάλλον θα είναι μακρύ: «Ο τρόπος που προσεγγίζει η ναυτιλιακή βιομηχανία την ψηφιοποίηση είναι πολύ αποσπασματικός και αντανακλαστικός. Αντί να προσεγγίσουν τον ψηφιακό μετασχηματισμό με έναν πιο στρατηγικό και μακροπρόθεσμο τρόπο, ζητούν λύσεις για συγκεκριμένα ζητήματα που προκύπτουν σε μία δεδομένη στιγμή. Κάποιοι πελάτες αποκτούν όντως περισσότερες τεχνολογικές γνώσεις και αναζητούν λύσεις, ωστόσο εκείνο που τους συμβουλεύουμε είναι να μην επιχειρούν να αλλάξουν τα πάντα την ίδια στιγμή, γιατί κάτι τέτοιο δεν φέρνει το επιθυμητό αποτέλεσμα.
»Χρειάζεται χρόνος για να αποδώσει μια τέτοια επένδυση, οπότε ο μετασχηματισμός θα πρέπει να γίνεται σταδιακά, με ευφυή τρόπο, ώστε τα πρώτα θετικά αποτελέσματα να δίνουν την ώθηση έως το τελικό επιθυμητό επίπεδο, κάποια στιγμή στο μέλλον», προσθέτει.
Κι όμως, ενώ ο ρυθμός ενσωμάτωσης των νέων τεχνολογιών στη ναυτιλία φαντάζει απελπιστικά αργός, όλοι οι ειδικοί του χώρου συμφωνούν ότι η αλλαγή είναι μονόδρομος και ότι το ρυθμιστικό πλαίσιο και ο ανταγωνισμός θα λειτουργήσουν ως καταλύτες που θα επιτρέψουν στις εταιρείες να προσαρμοστούν στη νέα ψηφιακή πραγματικότητα.
«Πρόκειται για ζήτημα επιβίωσης. Όποιος δεν καταφέρει να υιοθετήσει τις νέες ψηφιακές τεχνολογίες τα επόμενα χρόνια, θα μείνει αναγκαστικά πίσω», δήλωσε ο κ. Μιχάλης Κωνσταντινίδης, Διευθύνων Σύμβουλος της Metis Cybertechnology, μιας ελληνικής εταιρείας που συστήθηκε μόλις πριν από 15 μήνες για να αναμετρηθεί με τις προκλήσεις της ψηφιοποίησης.
Ο ίδιος υπογραμμίζει ακόμα τον χαμηλό ρυθμό υιοθέτησης των ψηφιακών τεχνολογιών από τις ναυτιλιακές εταιρίες σε παγκόσμια κλίμακα: «Ο ναυτιλιακός τομέας υστερεί σε σχέση με άλλους κλάδους στην υιοθέτηση καινοτόμων τεχνολογικών λύσεων και μόνο πρόσφατα σημειώθηκε κάποια αλλαγή, με περισσότερες εταιρείες να ζητούν πληροφορίες και να εκφράζουν το ενδιαφέρον τους για τις λύσεις της κυβερνοτεχνολογίας προσβλέποντας σε μείωση των εξόδων και της πολυπλοκότητας που δημιουργεί η αυξημένη ζήτηση για την υιοθέτηση των νέων κανονισμών και για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της παραγωγικότητας των πληρωμάτων».
Ο κ. Κωνσταντινίδης είναι πεπεισμένος ότι η ζήτηση για προϊόντα και υπηρεσίες ψηφιακού μετασχηματισμού θα αυξηθεί εντυπωσιακά τα επόμενα χρόνια, καθώς η Τεχνητή Νοημοσύνη και η Μηχανική Μάθηση (Machine Learning) εγκαινιάζουν μια νέα εποχή στη διαχείριση των επιδόσεων του στόλου.
Βέβαια, σύμφωνα με την Thales, όσο όλο και περισσότερες ναυτιλιακές εταιρείες και στόλοι υιοθετούν τις ψηφιακές τεχνολογίες, τόσο ανακύπτουν νέες προκλήσεις.
«Η κυβερνοασφάλεια, μια λέξη που είχε γίνει… καραμέλα για πολλά χρόνια, πλέον αρχίζει να αποκτά την πραγματική σημασία της, καθώς υπάρχουν πολλοί αδύναμοι κρίκοι στον κυβερνοχώρο και όσο αυξάνεται η συνδεσιμότητα των πλοίων τόσο αυξάνονται και οι πιθανότητες εισβολών, από τους σύγχρονους κυβερνο-πειρατές», δήλωσε ο κ. Squire.
Ωστόσο, τα οφέλη της ψηφιοποίησης ξεπερνούν τις όποιες πιθανές απειλές: «Η ναυτιλία είναι μια βιομηχανία που στηρίζεται στην ανθρώπινη αλληλεπίδραση και στην ακριβή και έγκαιρη μετάδοση της πληροφορίας, οπότε, εάν μπορούμε να το πετύχουμε αυτό, σημαίνει ότι ο κλάδος θα βελτιωθεί», συνέχισε ο κ. Squire και πρόσθεσε: «Η ψηφιοποίηση θα συμβάλλει στη βελτίωση της ναυτιλίας, τόσο σε ό,τι αφορά την ασφάλεια όσο και τη συνολική λειτουργία του κλάδου. Η εταιρεία Thales πραγματοποιεί μεγάλες επενδύσεις στον τομέα της ψηφιοποίησης, σε πεδία όπως η κυβερνοασφάλεια για την προστασία των δεδομένων ή η ασφάλεια των επικοινωνιών».
«Όλα τα συστατικά είναι εκεί για να συντελεστεί η αλλαγή στον κλάδο, οπότε το μόνο που μένει είναι η απόφαση της βιομηχανίας να κάνει τις απαραίτητες επενδύσεις, οι οποίες όμως πρέπει να γίνουν με μετρημένο και σταδιακό τρόπο», κατέληξε ο κ. Squire.
Η διοργάνωση «Ποσειδώνια 2018» πραγματοποιείται από τις 4 έως τις 8 Ιουνίου στο εκθεσιακό κέντρο Metropolitan Expo. Η Έκθεση Ποσειδώνια τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών και του Ναυτικού Επιμελητηρίου της Ελλάδας με την υποστήριξη του Δήμου Πειραιά και της Ελληνικής Επιτροπής Ναυτιλιακής Συνεργασίας του Λονδίνου.
