Το σχέδιο νόμου που θα κατατεθεί στη Βουλή, μετά το Πάσχα, από τον Υπουργό Εργασίας καθιστά υποχρεωτική την εγγραφή συνδικαλιστικών οργανώσεων εργοδοτών και εργαζομένων στα αντίστοιχα μητρώα προκειμένου να αποκτούν την ικανότητα για συλλογικές διαπραγματεύσεις.
Επιπλέον εισάγει σημαντικές αλλαγές στην εργατική νομοθεσία, με στόχο να ενισχύσει τη διαφάνεια και την ευελιξία στην αγορά εργασίας.
- Μεταξύ άλλων, το σχέδιο νόμου προβλέπει τη δημιουργία συλλογικών συμβάσεων υποκλάδου, π.χ. ηλεκτρολόγοι ξενοδοχείου, κωδικοποίηση των διατάξεων για την υπερίσχυση των επιχειρησιακών συμβάσεων σε επιχειρήσεις με σοβαρά οικονομικά προβλήματα, διεύρυνση του έργου του ΟΜΕΔ (Οργανισμός Μεσολάβησης και Διαιτησίας) του δικαστικού ελέγχου.
Οι επιχειρήσεις-εργοδότες θα μπορούν να απασχολούν επιπλέον δύο ώρες την ημέρα το προσωπικό και στη συνέχεια να τις συμψηφίζουν για το επόμενο αντίστοιχο διάστημα με μείωση ωραρίου ή με ρεπό ή με ημέρες άδειας ή συνδυασμό μειωμένων ωρών εργασίας και ημερών αναπαύσεως.
- Παράλληλα αυξάνεται το ετήσιο ανώτατο όριο των υπερωριών στις 150 ώρες, όταν σήμερα το ανώτατο όριο είναι 48 ώρες ανά εξάμηνο για εργαζομένους σε βιομηχανικές, βιοτεχνικές επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες και 120 ώρες στους υπόλοιπους κλάδους το έτος.
Η σχετική διάταξη προκαλεί θύελλα αντιδράσεων από τα εργατικά συνδικάτα και την αντιπολίτευση.
Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, η πρακτική αυτή ισχύει σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μάλιστα για το θέμα της διευθέτησης του χρόνου εργασίας υπάρχει τόσο Οδηγία της ΕΕ, όσο και ελληνική νομοθεσία ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 1990.
Οι σημαντικές διατάξεις που περιλαμβάνονται στο τελικό κείμενο του νομοσχεδίου:
- Καταργείται η παράγραφος 4 του άρθρου 2 του νόμου 1876 του 1990, γνωστού κι ως συνδικαλιστικού νόμου, που προβλέπει ότι αντικείμενο συλλογικών συμβάσεων μπορεί να είναι και διάφορα ζητήματα περί επιχειρηματικής πολιτικής, στο μέτρο που αυτά επηρεάζουν άμεσα τις εργασιακές σχέσεις.
- Προβλέπεται η δυνατότητα συλλογικών συμβάσεων εργασίας υποκλάδου καθώς και ομοιοεπαγγελματικές συμβάσεις κλάδου και υποκλάδου, πχ ηλεκτρολόγοι ξενοδοχείου.
- Θεσπίζεται μητρώο συλλογικών διαπραγματεύσεων, μέσω του οποίου θα παρακολουθούνται τα στάδια των διαπραγματεύσεων από την έναρξη έως τη λήξη τους.
- Στις διατάξεις για τον χρόνο ισχύος μιας συλλογικής σύμβασης εργασίας, διατηρείται ως χρόνος παράτασης, ήτοι ισχύος μετά τη λήξη της, το τρίμηνο. Πρόκειται για την τρίμηνη περίοδο κατά την οποία ισχύουν οι κανονιστικές διατάξεις στη σύμβασης, κυρίως οι προβλέψεις για μισθούς και επιδόματα. Μετά τη λήξη της, διατηρείται η πρόβλεψη για ισχύ του βασικού μισού καθώς και των 4 βασικών επιδομάτων (ωρίμανσης, τέκνων, επικινδυνότητας και σπουδών.
- Προβλέπεται ότι σε περιπτώσεις επιχειρήσεων με σοβαρά οικονομικά προβλήματα, μετά από γνωμοδότηση του Ανώτατου Συμβουλίου Εργασίας (ΑΣΕ) υπερισχύει η επιχειρησιακή συλλογική σύμβαση εργασίας έναντι της κλαδικής.
- Περιλαμβάνονται ειδικές διατάξεις για την προσφυγή στη συλλογική διαπραγμάτευση στις ΔΕΚΟ και τη δυνατότητα προσφυγής στη μεσολάβηση – διαιτησία.
- Θεσπίζονται ως υποχρεωτικοί, οι κανονισμοί εργασίας με πειθαρχικούς κανόνες ως περιεχόμενο, για επιχειρήσεις με πάνω από 250 εργαζόμενους (σήμερα το όριο είναι από 70 και πάνω)
- Προβλέπεται ότι ο δικαστικός έλεγχος των διαιτητικών αποφάσεων υπάγεται στο μονομελές πρωτοδικείο, αντί του εφετείου που ισχύει σήμερα.
- Οι μεσολαβητές και διαιτητές του ΟΜΕΔ ( Οργανισμός Μεσολάβησης και Διαιτησίας ) διενεργούν και διαδικασίες συμφιλίωσης, επιλύοντας ατομικές εργατικές διαφορές που μέχρι σήμερα υπάγονται στην Επιθεώρηση Εργασίας.
- Τέλος, προβλέπεται ότι οι μεσολαβητές και διαιτητές στον ΟΜΕΔ θα έχουν 3ετή θητεία, με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας, αποκλειστικής ενασχόλησης. Πλέον, οι δικηγόροι που θα θελήσουν να απασχολούνται στον ΟΜΕΔ θα πρέπει να αναστέλλουν τη δικηγορική τους λειτουργία.
