Βαγγέλης Χωραφάς
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία ακολουθεί την πορεία που είχαν προβλέψει πολλοί στρατιωτικοί αναλυτές: μια παρατεταμένη επίθεση με πυραύλους που εκτοξεύονται από μακριά για να καταστρέψουν ουκρανικά αεροδρόμια, αεράμυνα και συστήματα ελέγχου. Παράλληλα, εισβολή χερσαίων δυνάμεων από πολλαπλά σημεία.
Η πλήρης εικόνα του τι συμβαίνει στο έδαφος είναι δύσκολο να υπάρξει σε πραγματικό χρόνο, αλλά ο Βλαντιμίρ Πούτιν φαίνεται ότι επέλεξε μια ευρύτερη εκστρατεία με στόχο την αλλαγή καθεστώτος, αντί για μια πιο περιορισμένη εκστρατεία για κατάληψη των εδαφών του Ντονμπάς.
Σύμφωνα με διάφορες πηγές, η Ρωσία είχε συγκεντρώσει δυνάμεις γύρω από την Ουκρανία που αριθμούν περισσότερους από 200.000 στρατιώτες μέχρι τη στιγμή που ο Βλαντιμίρ Πούτιν έδωσε την διαταγή εισβολής. Την ίδια στιγμή, ο τακτικός στρατός της Ουκρανίας αριθμεί περίπου 126.000 στρατιώτες.
Το τι θα συμβεί στη συνέχεια, γίνεται καλύτερα κατανοητό από τον διακηρυγμένο στόχο του Πούτιν να «αποστρατιωτικοποιήσει» αντί να καταλάβει την Ουκρανία, μια χώρα με 41 εκατομμύρια κατοίκους, στο μέγεθος της Γαλλίας.
Αυτό σημαίνει ότι οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις θα πρέπει να διαλυθούν πλήρως, τα οπλικά συστήματα να καταστραφούν και η Ουκρανία να μετατραπεί σε μια ουδέτερη ζώνη. Ο Πούτιν ήταν πολύ συγκεκριμένος σε ότι αφορά την επίτευξη αυτών των στόχων, με τα εδαφικά ζητήματα να βρίσκονται σε δεύτερη μοίρα.
Αυτό, με τη σειρά του, σημαίνει εξουδετέρωση των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων, κυρίως στο Ντονμπάς, όπου οι ρωσικές δυνάμεις πιθανότατα θα προσπαθήσουν να τις περικυκλώσουν.
Η Ρωσία δεν μπορεί να αντέξει οικονομικά μια μακροπρόθεσμη εμπλοκή στην Ουκρανία, επομένως θα πρέπει να διεξάγει έναν κεραυνοβόλο πόλεμο (blitzkrieg).
Η Ρωσία έχει αναπτύξει την δική της εκδοχή του δόγματος «Σοκ και Δέος» με συστήματα πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς και ακρίβειας και ισχυρό πυροβολικό που της επιτρέπει να επιτεθεί σε ουκρανικά κέντρα διοίκησης και ελέγχου, αποθήκες πυρομαχικών, αεροπορία και αεράμυνα, από απόσταση.
Η ΑΜΥΝΑ ΤΩΝ ΟΥΚΡΑΝΩΝ
Πόσο δύσκολο θα είναι για την Ουκρανία να αμυνθεί τώρα που η επίθεση της Ρωσίας έχει ξεκινήσει; Οι Ουκρανοί βρίσκονται σε πολύ δύσκολη θέση και η ηγεσία της χώρας αντιμετωπίζει πολύ δύσκολες επιλογές.
Η Ουκρανία δεν μπορεί να υπερασπιστεί χιλιάδες χιλιόμετρα των συνόρων της – από τη Λευκορωσία στο βορρά μέχρι την Κριμαία στο νότο. Απειλείται από διάφορες κατευθύνσεις και οι δυνάμεις της είναι αρκετά αραιά κατανεμημένες.
Αλλά η πραγματική διαφορά μεταξύ των ρωσικών και των ουκρανικών δυνάμεων είναι στον αέρα. Με βάση τα μέχρι σήμερα γνωστά δεδομένα, αναμένεται ότι οι Ρώσοι θα αποκτήσουν αεροπορική υπεροχή πολύ γρήγορα.
Τα προηγμένα συστήματα αεράμυνας της Ρωσίας, όπως οι πύραυλοι S-400, ευνοούν επίσης τις δυνάμεις της. Αντίθετα, η Ουκρανία διαθέτει παλαιότερη και πιο περιορισμένη αεράμυνα.
Οι Ρώσοι διαθέτουν ένα πολύ σημαντικό οπλοστάσιο σύγχρονων όπλων και δυνατοτήτων στο οποίο η Ουκρανία δεν έχει απάντηση. Η Ουκρανία έλαβε πρόσφατα εξοπλιστικά συστήματα από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Μεγάλη Βρετανία, αλλά πρόκειται κυρίως για πυραύλους αέρος-αέρος μικρού βεληνεκούς και αντιαρματικά όπλα.
Με λίγα λόγια, η Ρωσία ξεπερνά την Ουκρανία τόσο σε εξοπλισμούς όσο και σε στρατεύματα. Με την κυριαρχία της Ρωσίας στον αέρα και τα όπλα μεγάλης εμβέλειας, αναμένεται από τους ειδικούς, ότι οι ουκρανικές δυνάμεις σύντομα θα καθηλωθούν.
Εάν οι μάχες εισέλθουν σε ουκρανικές πόλεις, θα μπορούσε να δώσει μια ευκαιρία στις ουκρανικές δυνάμεις. Οι ρωσικές δυνάμεις θα μπορούσαν αρχικά να προσπαθήσουν να παρακάμψουν τις πόλεις.
Αν η Ρωσία προσπαθήσει να καταλάβει – αντί να απειλήσει – το Κίεβο, μια πόλη 2,8 εκατομμυρίων κατοίκων, θα διακινδύνευε πιθανόν, μήνες πολέμου σε αστικό περιβάλλον και θα απαιτούσε όλο το ανθρώπινο δυναμικό που έχει στη διάθεσή της. Ωστόσο, λόγω της πολιτικής σημασίας του Κιέβου, το θέμα παραμένει ανοικτό. Ίσως η αποναζιστικοποίηση της Ουκρανίας, την οποία επικαλείται ο Βλαντιμίρ Πούτιν να μην μπορεί να επιτευχθεί πλήρως, χωρίς τον έλεγχο της πρωτεύουσας.
ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΗΣ ΟΥΚΡΑΝΙΑΣ
Σήμερα η Ουκρανία χρησιμοποιείται από την Ρωσία ως παράδειγμα, για να κατανοήσει η παγκόσμια κοινή γνώμη ότι η μεταψυχροπολεμική εποχή, τελείωσε.
Αλλά και η Δύση, οκτώ χρόνια από το «πείραμα» του Μαϊντάν που υποστήριξε, περιορίζεται σε δηλώσεις συμπαράστασης προς την Ουκρανία, ή στην επιβολή οικονομικών κυρώσεων. Γιατί δεν μπορεί να κάνει κάτι περισσότερο. Είναι ένας άλλος τρόπος για να δηλώσει και η Δύση ότι η μεταψυχροπολεμική εποχή έχει τελειώσει. Η Ουκρανία μετατράπηκε από την Δύση σε ένα αντιρωσικό προπύργιο, ενώ όπως φαίνεται δεν ήταν τίποτα περισσότερο από ένα αναλώσιμο πιόνι.
Οι γεωπολιτικοί σχεδιασμοί, πολλές φορές εν κενώ και η εικόνα που οι χώρες της Δύσης ήθελαν να εμφανίζουν στο διεθνές ακροατήριο, δεν αντιστοιχούσαν τα τελευταία χρόνια, στις αντικειμενικές και υποκειμενικές τους δυνατότητες να τις υποστηρίξουν πολιτικά και στρατιωτικά. Αυτό φάνηκε από το 2020, όταν οι ΗΠΑ ανέχθηκαν την επίθεση του Ιράν σε αμερικανικές βάσεις ως αντίποινα για την δολοφονία Σολεϊμανί, αλλά και το 2021 όταν οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ αποχώρησαν από το Αφγανιστάν, ενώ ήδη και η Γαλλία αποχωρεί από το Μάλι.
Αυτές είναι εξελίξεις που δεν διαφεύγουν της προσοχής των Μεγάλων Δυνάμεων. Η διαπραγμάτευση μεταξύ τους εξακολουθεί να βρίσκεται στο τραπέζι, αλλά πλέον οι όροι έχουν γίνει πιο περίπλοκοι. Πολλά θα εξαρτηθούν από την στάση των ΗΠΑ.
Τώρα, η Ουκρανία σε πρώτο επίπεδο και οι χώρες της ΕΕ σε δεύτερο, θα πληρώσουν το μεγαλύτερο κόστος-πολιτικό, οικονομικό, κοινωνικό, πολιτισμικό- που θα δημιουργήσει η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Πηγή: https://www.facebook.com/vangelis.chorafas
O Βαγγέλης Χωραφάς, διευθυντής της ιστοσελίδας γεωπολιτικής https://www.geoeurope.org/, δημοσιεύει καθημερινά πρωτότυπα άρθρα και αναλύσεις και στην προσωπική του σελίδα στο facebook (https://www.facebook.com/vangelis.chorafas).
