Με τα offline και online κομμάτια της ζωής μας να είναι πλέον πλήρως αλληλένδετα, οι διαδικτυακές ενέργειες επηρεάζουν άμεσα τη φυσική σφαίρα. Ένας από τους τομείς που επηρεάζονται περισσότερο είναι η επικοινωνία και η ανταλλαγή προσωπικών πληροφοριών, καθώς υπάρχει το ενδεχόμενο προσωπικά στοιχεία του εκάστοτε χρήστη να χρησιμοποιηθούν εναντίον του. Οι ερευνητές της Kaspersky έψαξαν εις βάθος δύο σημαντικές συνέπειες της συναινετικής και μη συναινετικής δημόσιας κοινοποίησης προσωπικών δεδομένων: το doxing, το οποίο είναι η δημόσια απο-ανωνυμοποίηση ενός ατόμου στο διαδίκτυο και η πώληση προσωπικών δεδομένων στο dark web. Αποκαλύπτοντας το κόστος της ασφάλειας ενός ατόμου στο διαδίκτυο, αποδεικνύεται ότι η πρόσβαση σε ευαίσθητα δεδομένα, όπως ιατρικά αρχεία ή πληροφορίες ταυτοποίησης, μπορεί να κοστίζει λιγότερο από ένα φλιτζάνι καφέ.
Ενώ η ευαισθητοποίηση των ανθρώπων για ζητήματα απορρήτου αυξάνεται, οι περισσότεροι από εμάς εξακολουθούν να έχουν μόνο μια γενική κατανόηση του γιατί αυτό έχει σημασία, με το 37% των millennials να πιστεύουν ότι είναι πολύ βαρετοί για να πέσουν θύματα ψηφιακού εγκλήματος. Αυτό δεν ισχύει σε καμία περίπτωση. Για παράδειγμα, το doxing, το οποίο, κατά κάποιον τρόπο, είναι μέθοδος διαδικτυακού εκφοβισμού, μπορεί να επηρεάσει οποιονδήποτε χρήστη που έχει παρουσία στο διαδίκτυο ή δεν συμμορφώνεται με υποκειμενικά πρότυπα άλλων χρηστών.
Το doxing συμβαίνει όταν ένα άτομο μοιράζεται ιδιωτικές πληροφορίες για ένα άλλο άτομο χωρίς τη συγκατάθεσή του με στόχο να το εκθέσει, να το βλάψει ή να το θέσει σε κίνδυνο. Οι χρήστες συνήθως δεν περιμένουν να διαρρεύσουν τα προσωπικά στοιχεία τους δημοσίως, και ακόμη και αν το κάνουν, δεν προβλέπουν τι ζημιά μπορεί έχει για τους ίδιους. Όμως, όπως δείχνει η πρακτική, με ιδιαίτερα αποφασιστικούς κακοποιούς ή κακόβουλους χρήστες, το doxing μπορεί ενδεχομένως να μετατραπεί σε εισβολή στους λογαριασμούς του στόχου – μια υπηρεσία που προσφέρεται στις σκοτεινές αγορές σήμερα.
Για να αποκτήσετε μια καλύτερη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο οι προσωπικές πληροφορίες των χρηστών μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε λάθος χέρια, οι έρευνες της Kaspersky ανέλυσαν ενεργές προσφορές σε 10 διεθνή φόρουμ και αγορές του darknet. Η έρευνα έδειξε ότι η πρόσβαση σε προσωπικά δεδομένα μπορεί να ξεκινά από μόλις 50 σεντ (USD) για μία ταυτότητα, ανάλογα με το βάθος και το εύρος των προσφερόμενων δεδομένων. Ορισμένες προσωπικές πληροφορίες παραμένουν σε ζήτηση όπως και πριν από μια δεκαετία – κυρίως δεδομένα πιστωτικών καρτών, τραπεζικές υπηρεσίες και πρόσβαση σε υπηρεσίες ηλεκτρονικών πληρωμών – με τις αντίστοιχες τιμές τους να παραμένουν αμετάβλητες τα τελευταία χρόνια.
Ωστόσο, έχουν επίσης εμφανιστεί νέοι τύποι δεδομένων. Αυτοί περιλαμβάνουν πλέον προσωπικά ιατρικά αρχεία και selfies με προσωπικά έγγραφα ταυτοποίησης, τα οποία κοστίζουν έως και 40 $ (USD). Η αύξηση του αριθμού των φωτογραφιών με έγγραφα στο χέρι και τα σχήματα που τις χρησιμοποιούν αντικατοπτρίζει επίσης μια τάση στο παιχνίδι των «ψηφιακών αγαθών». Η κατάχρηση αυτών των δεδομένων ενδέχεται να έχει πολύ σημαντικές συνέπειες, όπως το όνομα ή τις υπηρεσίες των θυμάτων βάσει της ταυτότητάς τους.
Οι συνέπειες της κατάχρησης άλλων τύπων προσωπικών δεδομένων είναι επίσης σημαντικές. Τα δεδομένα που πωλούνται στη σκοτεινή αγορά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για εκβιασμό, εκτέλεση απάτης και προγράμματα phishing και άμεση κλοπή χρημάτων. Ορισμένοι τύποι δεδομένων, όπως η πρόσβαση σε προσωπικούς λογαριασμούς ή βάσεις δεδομένων κωδικών πρόσβασης, μπορούν να καταχραστούν όχι μόνο για οικονομικό όφελος, αλλά και για βλάβες σε φήμη και άλλους τύπους κοινωνικής ζημίας, συμπεριλαμβανομένου του doxing.
«Τα τελευταία χρόνια πολλοί τομείς της ζωής μας έχουν ψηφιοποιηθεί – και ορισμένοι από αυτούς, όπως η υγεία μας, για παράδειγμα, είναι ιδιαίτερα ιδιωτικοί. Όπως βλέπουμε από τον αυξανόμενο αριθμό διαρροών, αυτό οδηγεί σε περισσότερους κινδύνους για τους χρήστες. Ωστόσο, υπάρχουν και θετικές εξελίξεις – πολλοί οργανισμοί λαμβάνουν επιπλέον μέτρα για να διασφαλίσουν τα δεδομένα των χρηστών τους. Οι πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης έχουν σημειώσει ιδιαίτερα σημαντική πρόοδο σε αυτό το θέμα, καθώς είναι πολύ πιο δύσκολο τώρα να κλέψουν έναν λογαριασμό συγκεκριμένου χρήστη. Ωστόσο, πιστεύω ότι η έρευνά μας υπογραμμίζει πόσο σημαντικό είναι να γνωρίζετε ότι τα δεδομένα σας είναι στην πραγματικότητα σε ζήτηση και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για κακόβουλους σκοπούς ακόμη και αν δεν έχετε ιδιαίτερα χρήματα, δεν εκφράζετε αμφιλεγόμενες απόψεις και γενικά δεν είστε πολύ ενεργός στο Διαδίκτυο», σχολιάζει ο Dmitry Galov, ερευνητής ασφαλείας στην Παγκόσμια Ομάδα Έρευνας και Ανάλυσης της Kaspersky.
«Το Διαδίκτυο μας έδωσε την ευκαιρία να εκφράσουμε τις ατομικότητές μας και να μοιραστούμε τις ιστορίες μας και αυτό είναι φανταστικό. Ωστόσο, πρέπει κανείς να καταλάβει ότι το να είσαι online και να εκφράζεις τον εαυτό σου στο διαδίκτυο δεν είναι ακριβώς μια ιδιωτική προσπάθεια – μοιάζει περισσότερο με το να φωνάζεις σε έναν πολυσύχναστο δρόμο και ποτέ δεν ξέρεις ποιος μπορεί να έρθει στον δρόμο σου, να διαφωνήσει μαζί σου και πώς μπορεί να αντιδράσει. Με αυτό, έρχονται κίνδυνοι», σχολιάζει ο Vladislav Tushkanov, privacy expert στην Kaspersky. «Αυτό δεν σημαίνει ότι όλοι πρέπει να διαγράψουμε και να κλείσουμε τους λογαριασμούς μας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, φυσικά. Όλα σχετίζονται με την κατανόηση πιθανών συνεπειών και κινδύνων και την προετοιμασία για αυτούς. Η καλύτερη πορεία δράσης όσον αφορά τα δεδομένα σας είναι η εξής: να γνωρίζετε τι γνωρίζουν, καταργήστε ό, τι μπορείτε και ελέγξτε ποιες πληροφορίες σχετικά με εσάς δημοσιεύονται στο διαδίκτυο. Είναι τόσο απλό, αλλά απαιτεί προσπάθεια».
Μπορείτε να διαβάσετε την πλήρη έκθεση «Dox, steal, reveal. Where does your personal data end up?» στον ειδικό ιστότοπο Securelist.
