Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Jo Biden, έδωσε ένα ακόμη μάθημα στον Donald Trump. Αγνόησε τις πολιτικές καταβολές του κεντρικού τραπεζίτη και ανανέωσε τη θητεία του Jerome Powell στο τιμόνι της Ομοσπονδιακής Τράπεζας, για 4 ακόμη χρόνια.
Η απόφαση Biden είχε πολλά μηνύματα:
- Διασφάλισε τη συνέχεια της νομισματικής πολιτικής σε μια στιγμή ραγδαίας ανόδου του πληθωρισμού και τεράστιας οικονομικής αβεβαιότητας.
- Εξόργισε τους προοδευτικούς Δημοκρατικούς που αγωνίζονταν για αλλαγή ηγεσίας.
Η πολυαναμενόμενη απόφαση του PotUS ήταν μια επιστροφή στην παράδοση, σύμφωνα με την οποία ο ανώτατος αξιωματούχος της κεντρικής τράπεζας διορίζεται εκ νέου ανεξάρτητα από κομματική ταυτότητα. Αυτόν τον άγραφο κανόνα απέρριψε ο πρώην Πρόεδρος Donald Trump, ο οποίος διόρισε τον Jerome Powell αντί να διορίσει εκ νέου την τωρινή υπουργό Οικονομικών, Janet Yellen.
Την “Δημοκρατική” Lael Brainard, ο Τζο Μπάιντεν πρότεινε για αντιπρόεδρο της Fed.
Η διακύβευση των 2 στην επιλογή είναι ασυνήθιστα υψηλή.
- «Θα χρησιμοποιήσουμε τα εργαλεία μας για να στηρίξουμε την οικονομία, μια ισχυρή αγορά εργασίας και να εμποδίσουμε τον υψηλό πληθωρισμό να εδραιωθεί», δήλωσε αμέσως o Jerome Powell.
Ο πληθωρισμός έχει αυξηθεί απότομα φέτος, με τις τιμές καταναλωτή να αυξάνονται με τον ταχύτερο ρυθμό εδώ και 30 χρόνια για τον Οκτώβριο.
Η Αμερικανική Κεντρική Τράπεζα είναι επιφορτισμένη με τη διατήρηση των τιμών καταναλωτή σταθερές, επιδιώκοντας τη μέγιστη απασχόληση, και η επίτευξη αυτής της ισορροπίας θα μπορούσε να απαιτήσει δύσκολες πολιτικές επιλογές τους επόμενους μήνες.
Οι 5 προκλήσεις της νέας θητείας Powell- Brainard
- Πότε θα τελειώσει η πανδημία. Τα κύματα των μεταλλάξεων του Covid έχουν ανατρέψει την ικανότητα των κεντρικών τραπεζών να προβλέπουν τη διάρκεια των ανισορροπιών προσφοράς – ζήτησης. Ταυτόχρονα, υπάρχει αυξημένη ανησυχία ότι, όσο περισσότερο επιμένουν αυτές οι ανισορροπίες, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος δευτερογενούς πληθωρισμού μισθών – τιμών, ο οποίος θα απαιτούσε παρέμβαση πολιτικής με τη μορφή ταχύτερης απόσυρσης κινήτρων και ανεστραμμένων καμπυλών αποδόσεων το 2022.
Οι εξαιρετικά συγκρατημένες ενδείξεις περί των μελλοντικών αυξήσεων επιτοκίων δείχνουν ότι αυτό είναι ένα αποτέλεσμα το οποίο θέλουν να αποφύγουν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής.
2. Μελλοντική ανάπτυξη. Η διαρθρωτική κληρονομιά της πανδημίας εγείρει ερωτήματα σχετικά με τις μελλοντικές αναπτυξιακές τάσεις και την ικανότητα των οικονομιών για διαρκή, μη πληθωριστική επέκταση.
Αν και το υψηλότερο του αναμενομένου κόστος εργασίας εξακολουθεί να είναι συμβατό με τα προηγούμενα κέρδη παραγωγικότητας, οι καθαρές επιπτώσεις της προόδου που προκλήθηκε από την πανδημία στα ψηφιακά επιχειρηματικά μοντέλα και την παγκόσμια υποδομή εφοδιασμού θα χρειαστούν χρόνια προκειμένου να αξιολογηθούν. Με άλλα λόγια, υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος για να δούμε πού κυμαίνεται η νέα κανονικότητα για την οικονομική παραγωγικότητα και εάν τα κέρδη των μισθών εν μέσω πανδημίας είναι πράγματι πληθωριστικά.
3. Το σοκ στις τιμές της ενέργειας. Η άνοδος των τιμών της ενέργειας έχει υπογραμμίσει την ένταση μεταξύ της διεθνούς μετάβασης σε οικονομικά μοντέλα χαμηλών εκπομπών άνθρακα και της ανθεκτικότητας των παραδοσιακών δικτύων εφοδιασμού.
Η πιθανότητα για ένα διαρθρωτικά υψηλότερο μελλοντικό ενεργειακό κόστος ενέχει κινδύνους τόσο για τη μελλοντική ανάπτυξη όσο και για τον πληθωρισμό, μειώνοντας την πραγματική αγοραστική δύναμη των καταναλωτών και τη μελλοντική ζήτηση, ενώ παράλληλα αυξάνει το κόστος παραγωγής.
Υπενθύμισε επίσης στους οικονομολόγους και στις αγορές τους περιορισμούς της νομισματικής πολιτικής όσον αφορά την αντιμετώπιση των βραχυπρόθεσμων ανισορροπιών προσφοράς – ζήτησης, ειδικά όταν αυτές προκαλούνται από παγκόσμιες διαρθρωτικές διαταραχές.
4. Ο πληθωρισμός είναι παροδικός, αλλά όχι βραχύβιος. Οι επικεφαλής των κεντρικών τραπεζών προσπαθούν να αντιμετωπίσουν το άγχος του πληθωρισμού στην αγορά, προσδιορίζοντας τι σημαίνει “παροδικό” στις αναλύσεις τους περί των αυξημένων δεικτών του πληθωρισμού.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής αναμένουν ότι η εκτεταμένη συμφόρηση στα λιμάνια, οι καθυστερήσεις στη ναυτιλία και τα σημεία συμφόρησης στον εφοδιασμό – όλα εκείνα τα οποία έχουν αμαυρώσει την ικανότητα των οικονομιών να ικανοποιούν τη ζήτηση των καταναλωτών για αγαθά – δεν μπορεί να διαρκέσουν επ’ άπειρον.
Παραδέχονται ωστόσο ότι δεν υπάρχει γρήγορη υλικοτεχνική λύση έναντι των διαταραχών.
Επιπλέον, οι πιέσεις της αγοράς στις εταιρείες να αντιμετωπίσουν την ανθεκτικότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας σημαίνουν ότι ορισμένα από τα ιστορικά οφέλη από την παγκοσμιοποίηση, που κράτησαν το κόστος για τους καταναλωτές σε χαμηλά επίπεδα, μπορεί να χαθούν οριστικά μετά την πανδημία.
Αυτό δημιουργεί σημαντική αβεβαιότητα σχετικά με τη μελλοντική ισορροπία μεταξύ ανάπτυξης και πληθωρισμού και, επομένως, και σχετικά με την κατανομή των κερδών της ευημερίας μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων, καταναλωτών και παραγωγών, πιστωτών και δανειοληπτών στο πλαίσιο της ανάκαμψης μετά την Covid.
Το ξεκάθαρο μήνυμα της τελευταίας εβδομάδας είναι ότι οι κεντρικές τράπεζες δεν επιθυμούν να παίξουν τον ρόλο του “διαιτητή” της μακροπρόθεσμης κοινωνικής κληρονομιάς του Covid σε αυτό το στάδιο.
5. Προσφορά εργασίας. Η μεγαλύτερη εκ των άγνωστων μεταβλητών η οποία αφορά τις κεντρικές τράπεζες είναι η εξέλιξη των αγορών εργασίας μετά τον Covid. Η μακροπρόθεσμη προσφορά εργασίας αποτελεί το κλειδί για τη σκέψη των υπευθύνων χάραξης πολιτικής σχετικά με το ύψος των παραγωγικών δυνατοτήτων στις οικονομίες και τον κίνδυνο μιας παρατεταμένης περιόδου υψηλών τιμών καταναλωτή, η οποία θα επηρεάσει την ισχύ των τιμών της εργατικής δύναμης και τη συμπεριφορά καθορισμού των μισθών και των τιμών από πλευράς των εταιρειών.
Αυτές οι προκλήσεις, αυτή η μεγάλη αβεβαιότητα ένωσε τη Fed, την BoE, την ΕΚΤ και την RBA, ώστε μια μελλοντική αύξηση των επιτοκίων να εξαρτάται όχι τόσο από την άνοδο του δείκτη τιμών καταναλωτή, αλλά από παράγοντες συμπεριφοράς – δηλαδή από την αύξηση των μισθών σε αγορές όπου η ζήτηση για εργαζομένους και δεξιότητες υπερβαίνει συνεχώς την προσφορά, καθώς αυτή θα οδηγούσε σε έναν πιο επίμονο μελλοντικό πληθωρισμό.
