Πριν από λίγες μέρες, η Silicon Valley Bank (SVB) θεωρείτο ένας από τους πιο σεβαστούς “παίκτες” στους κλάδους της τεχνολογίας και της χρηματοοικονομικής, μετρώντας χιλιάδες πελάτες, κυρίως νεοφυείς επιχειρήσεις που υποστηρίζονται από επιχειρηματικά κεφάλαια των ΗΠΑ.
Προς τα τέλη της περασμένης εβδομάδας, η SVB κατέρρευσε και οι ρυθμιστικές αρχές την οδήγησαν σε “λουκέτο” μετά από ένα bank-run που προκάλεσε πανικό.
Πώς ακριβώς όμως συνέβη αυτό;
Η SVB και οι πελάτες της είχαν γνωρίσει μεγάλη ευημερία την εποχή των χαμηλών επιτοκίων, αλλά καθώς τα επιτόκια αυξάνονταν, η SVB βρέθηκε περισσότερο εκτεθειμένη στον κίνδυνο συγκριτικά με τις παραδοσιακές τράπεζες. Ακόμα κι έτσι, στα τέλη του 2022, ο ισολογισμός της δεν προκαλούσε αίσθημα ανησυχίας.
Τα πρώτα εξωτερικά σημάδια του προβλήματος εμφανίστηκαν την Τετάρτη, 8 Μαρτίου, όταν η SVB εξέπληξε τους επενδυτές με την είδηση ότι η τράπεζα έπρεπε να συγκεντρώσει περισσότερα από 2 δισεκατομμύρια δολάρια για να στηρίξει τον ισολογισμό της.
Η αντίδραση από εξέχοντες venture capital investors δεν ήταν θετική, με την Coatue Management, την Union Square Ventures και το Peter Thiel’s Founders Fund να ενεργούν ανάλογα, ώστε να περιορίσουν την έκθεσή τους στην τράπεζα. Η επιρροή αυτών των εταιρειών πιστεύεται ότι έριξε λάδι στη φωτιά και ακολούθησε το bank run.
Επίσης, τη λήψη αποφάσεων επηρέασε το γεγονός ότι η SVB είχε το υψηλότερο ποσοστό ανασφάλιστων εγχώριων καταθέσεων από όλες τις μεγάλες τράπεζες. Επρόκετο για σχεδόν 152 δισεκατομμύρια δολάρια, ή περίπου το 97% όλων των καταθέσεων.
Τι πυροδότησε την κατάρρευση της SVB;
Ενώ η κατάρρευση της SVB έλαβε χώρα μέσα σε 44 ώρες, οι ρίζες της εντοπίζονται στα πρώτα χρόνια της πανδημίας.
Το 2021, οι εταιρείες που υποστηρίζονται από επιχειρηματικά κεφάλαια των ΗΠΑ συγκέντρωσαν κεφάλαια-ρεκόρ, ύψους 330 δισεκατομμυρίων δολαρίων—διπλάσιο από το ποσό που συγκεντρωθηκε το 2020. Εκείνη την εποχή, τα επιτόκια ήταν σε χαμηλά επίπεδα.
Ο Matt Levine συνοψίζει την κατάστασηως εξής : «Όταν τα επιτόκια είναι χαμηλά παντού, ένα δολάριο σε 20 χρόνια είναι περίπου τόσο καλό όσο ένα δολάριο σήμερα, έτσι μια startup της οποίας το επιχειρηματικό μοντέλο είναι ΄θα χάσουμε χρήματα για μια δεκαετία δημιουργώντας τεχνητή νοημοσύνη και θα αντλήσουμε πολλά χρήματα στο μακρινό μέλλον΄ ακούγεται πολύ καλό. Όταν τα επιτόκια είναι υψηλότερα, ένα δολάριο στο σήμερα είναι καλύτερο από ένα δολάριο στο αύριο, επομένως οι επενδυτές επιθυμούν cash flows. Όταν τα επιτόκια ήταν χαμηλά για μεγάλο χρονικό διάστημα και ξαφνικά αυξανονται, όλα τα χρήματα των πελατών περιορίζονται».
Απώλειες και κρίση ρευστότητας
Όταν η SVB ανακοίνωσε τα αποτελέσματα του τέταρτου τριμήνου της στις αρχές του 2023, η Moody’s Investor Service, τα έλαβε υπόψη. Στις αρχές Μαρτίου, ανέφερε ότι η SVB διέτρεχε υψηλό κίνδυνο υποβάθμισης λόγω των σημαντικών ζημιών της.
Σε απάντηση, η SVB προσπάθησε να πουλήσει 2 δισεκατομμύρια δολάρια από τις επενδύσεις της με ζημία για να βοηθήσει στην ενίσχυση της ρευστότητάς της υπέρ το -πλέον- προβληματικού ισολογισμού της. Σύντομα, περισσότερα hedge funds και venture investors συνειδητοποίησαν ότι η SVB βρισκόταν σε κίνδυνο. Οι καταθέτες απέσυραν κεφάλαια μαζικά, προκαλώντας συμπίεση στη ρευστότητά της και ωθώντας τις ρυθμιστικές αρχές της Καλιφόρνια και την FDIC να παρέμβουν και να κλείσουν την τράπεζα.
Τι συμβαίνει τώρα;
Ενώ μεγάλο μέρος της δραστηριότητας της SVB επικεντρώθηκε στον τεχνολογικό τομέα, η κατάρρευση της τράπεζας έχει συγκλονίσει έναν χρηματοπιστωτικό τομέα που βρίσκεται ήδη στα άκρα.
Οι τέσσερις μεγαλύτερες τράπεζες των ΗΠΑ έχασαν συνολικά 52 δισεκατομμύρια δολάρια την ημέρα πριν από την κατάρρευση της SVB. Την Παρασκευή, άλλες τραπεζικές μετοχές παρουσίασαν διψήφια πτώση, συμπεριλαμβανομένων των Signature Bank (-23%), First Republic (-15%) και Silvergate Capital (-11%).
Mετά το πρώτο σοκ, προς το παρόν παραμένει δύσκολο να προβλέψουμε τις εξελίξεις που θα προκύψουν από αυτό το δραματικό γεγονός. Απευθυνόμενη στους επενδυτές, η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Janet Yellen εξέφρασε την εμπιστοσύνη της στο τραπεζικό σύστημα σημειώνοντας ότι οι ρυθμιστικές αρχές διαθέτουν τα κατάλληλα εργαλεία για να ανταποκριθούν.
