της Έλενας Ερμείδου
Ψηλά στην ατζέντα της παγκόσμιας οικονομικής, πολιτικής και επιχειρηματικής κοινότητας βρίσκεται το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής, με τις ασφαλιστικές και τους μεγάλους μακροπρόθεσμους θεσμικούς επενδυτές να παίρνουν τον κεντρικό ρόλο στη σκηνή.
Στις μεγάλες απειλές της παγκόσμιας οικονομίας εντάσσονται οι φυσικές καταστροφές, μεγάλο ποσοστό των οποίων προέρχεται από την αλλαγή του κλίματος. Οι απώλειες μεταφράζονται σε χιλιάδες ανθρώπινες ζωές και ζημιές σε υλικά και άυλα περιουσιακά στοιχεία.
Σύμφωνα με τη διεθνή ορολογία, με τον όρο «κλιματική αλλαγή» εννοούμε τη μεταβολή του κλίματος και τις μεταβολές των μετεωρολογικών συνθηκών που εκτείνονται σε μεγάλη χρονική κλίμακα. Τέτοιου τύπου μεταβολές περιλαμβάνουν σημαντικές διακυμάνσεις ως προς τη μέση κατάσταση του κλίματος ή τη μεταβλητότητά του σε βάθος δεκαετιών. Οι κλιματικές αλλαγές οφείλονται σε φυσικές διαδικασίες, καθώς και σε ανθρωπογενείς δραστηριότητες που επιδρούν αρνητικά, μεταβάλλοντας τη σύνθεση της ατμόσφαιρας.
Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, η κλιματική αλλαγή ορίζεται ως η μεταβολή στο κλίμα που οφείλεται άμεσα ή έμμεσα σε ανθρώπινες δραστηριότητες.
To ανθρώπινο χέρι, οι δηλώσεις της ΕΕ και οι μαρτυρίες της Swiss Re
Οι άνθρωποι επηρεάζουν ολοένα και περισσότερο το κλίμα και τη θερμοκρασία της Γης μέσω της χρήσης ορυκτών καυσίμων, της αποψίλωσης των ομβρόφιλων δασών και της κτηνοτροφίας αναφέρει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οι δραστηριότητες αυτές προσθέτουν τεράστιες ποσότητες αερίων του θερμοκηπίου στα αέρια που υπάρχουν στην ατμόσφαιρα, προκαλώντας αύξηση του φαινομένου του θερμοκηπίου και υπερθέρμανση του πλανήτη.
Τα τελευταία χρόνια, εξαιτίας της υπερκατανάλωσης προϊόντων του πρωτογενούς τομέα, της αλόγιστης υπερκατανάλωσης των φυσικών πόρων και της αύξησης του πληθυσμού της Γης, υποβαθμίστηκε το φυσικό περιβάλλον, με αποτέλεσμα να υπάρχει ανισορροπία μεταξύ των χωρών του ανεπτυγμένου και του αναπτυσσόμενου κόσμου.
Παγκόσμιος σκοπός των κρατών, φορέων και συλλόγων είναι η συνεργασία μεταξύ τους για την αειφόρο ανάπτυξη σε όλα τα γεωγραφικά επίπεδα και την καταπολέμηση της ανισότητας σε διεθνές επίπεδο. Ταυτόχρονα, είναι χαρακτηριστικό το ότι έχει αναπτυχθεί ένα παγκόσμιο κίνημα που ζητά την ισοκατανομή των περιβαλλοντικών βαρών και την κλιματική δικαιοσύνη: 11.000 θάνατοι και 140 δισ. δολ. το οικονομικό κόστος των φυσικών καταστροφών στον κόσμο, από τα οποία τα 7 δισ. δολ. ήταν κόστος ζημιών που προήλθε από ανθρώπινο χέρι ενώ τα 56 δισ. δολ. ήταν ασφαλισμένα και αποζημιώνονται.
Η αλλαγή του κλίματος οδηγεί, όλο και συχνότερα, σε σοβαρότερες δευτερογενείς καταστροφές. Αυτές οι καταστροφές εκδηλώνονται με ποικίλους τρόπους, όπως με πλημμύρες σε τοπικό επίπεδο, καταρρακτώδεις βροχές, παρατεταμένη ξηρασία, σοβαρές πυρκαγιές και άλλα ακραία καιρικά φαινόμενα, στα οποία καλούνται να επικεντρωθούν οι επιστήμονες προκειμένου να διεξαχθούν νέες μελέτες.
Όπως δηλώνει ο επικεφαλής Κινδύνων Φυσικών Καταστροφών στη Swiss Re, Martin Bertogg, «υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία τα οποία αποδεικνύουν ότι η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τη συχνότητα και τη σφοδρότητα των δευτερογενών καταστροφικών κινδύνων. Οι μακροοικονομικοί παράγοντες κινδύνου, όπως η ραγδαία αύξηση των πληθυσμών και η αύξηση της αξίας των ακινήτων σε περιοχές που είναι εκτεθειμένες στον κίνδυνο, συμβάλλουν στην αύξηση των απωλειών που προέρχονται από φυσικές καταστροφές
